H νησίδα Θοδωρού ευρίσκεται ως γνωστόν έναντι του τουριστικού χωριού Πλατανιάς (15 χλμ. από τα Χανιά) και σε απόσταση περίπου 800 μέτρων από την παραλία του.
Εχει έκταση 697 στρεμμάτων και υψόμετρο περίπου 180 μέτρων και περίμετρο 3.900 μέτρα. Στην αρχαιότητα ονομαζόταν Ακοίτιον ή Άκοιτος, τόπος δηλαδή ακατάλληλος για κατοικία, επί Ενετοκρατίας δε την ονόμαζαν Turluru.
Στη νησίδα ευρίσκεται αξιόλογο Ενετικό Φρούριο εναντίον του οποίου έγινε στις 24/6/1645 η πρώτη επίθεση των Τούρκων για την κατάκτηση της Κρήτης. Τότε μη δυνάμενος να αντισταθεί άλλο, ο Ενετός διοικητής του φρουρίου και άμα τη εισόδω των Τούρκων, ανατίναξε τούτο μετά των ανδρών του και των εισβολέων.
Στη νησίδα ευρισκόταν ερειπωμένη εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων που ανοικοδομήθηκε εκ νέου με πρωτοβουλία του Κυνηγετικού Συλλόγου Χανίων και εγκαινιάσθηκε πανηγυρικά την 6/7/1952.
Στη νότια ακτή του νησιού υπάρχει μικρή, όμορφη αμμουδιά, η Βλυχάδα, όπου και πρόχειρη προβλήτα για αποβίβαση. Από τις άλλες πλευρές οι ακτές είναι απόκρημνες, εις δε τη δυτική ακτή διακρίνουμε το άνοιγμα του Γεροντόσπηλιου.
Τον Απρίλιο του 1935 ο Θόδωρος Ρούσσου Βίγλης έπιασε ένα αρσενικό αγρίμι και το μετέφερε στα Χανιά και αργότερα στο χωριό Κουφός. Το Σεπτέμβρη του ίδιου έτους το δώρισε στο Δασαρχείο για να το μεταφέρουν στο νησάκι των Αγίων Θεοδώρων (μιας και αυτός είχε το όνομα αυτό). Μαζί με αυτό άφησαν και δυο σανάδες που τη μια δώρισε ο αδελφός του Σταύρος και την άλλη ο εξάδελφός του και μετέπειτα φύλακας του Δρυμού Βαγγέλης. Ο Θ. Βίγλης είχε δώσει στο αγριμάκι αυτό το όνομα “Λευκορίτης” ως ένδειξη αγάπης του για τα Λευκά Όρη.
Ετσι άρχισε η νησίδα να χρησιμοποιείται σαν εκτροφείο του Κρητικού Αιγάγρου.
Προπολεμικά το υπουργείο Γεωργίας, με ενέργειες του Κυνηγετικού Συλλόγου Χανιών, είχε κηρύξει αναδασωτέο το νησάκι και ο Σύλλογος με το Δασαρχείο φύτεψαν αρκετά δένδρα, κυρίως πεύκα.
Ο Σύλλογος επίσης πρώτος επισκεύασε τις παλιές στέρνες στα Θοδωρού για να πίνουν τ’ αγρίμια και να ποτίζονται τα δένδρα και στην αρχή είχε δικό του φύλακα στο νησί.
Τον Αύγουστο του 1976 η νησίδα Θοδωρού διά προεδρικού διατάγματος ανεκηρύχθη και ως εκτροφείο θηραμάτων (λαγός – πέρδικα κ.λπ.) και το 1978 εξαγοράσθηκε παρά του υπουργείου Γεωργίας από την Κοινότητα Αγίας Μαρίνας εις την οποίαν ανήκε.
Η προσέγγιση στη νησίδα δια πλωτού μέσου απαγορεύεται σε απόσταση 300 μέτρων εμπρός και 500 όπισθεν, καθώς και η άνοδος σ’ αυτήν.
Συχνά επιστήμονες ειδικοί έρχονται εδώ για να τα μελετήσουν για το σκοπό δε αυτό, υπάρχει και ειδικός χώρος παγιδεύσεως (συλλήπτρα) εκεί όπου τους βάζουν το νερό και το χόρτο. Επίσης έχουν μαρκαριστεί με ειδικές μεταλλικές ταυτότητες στ’ αυτιά για την καλύτερη παρακολούθηση και μελέτη τους.
Τα αγρίμια τις ζεστές ημέρες του καλοκαιριού κατεβαίνουν ως τη θάλασσα και παλαιότερα, όταν για ένα διάστημα είχε μείνει το νησί χωρίς φύλακα, έπιναν θαλασσινό νερό και είχαν ψοφήσει αρκετά. Καμιά φορά γκρεμίζεται και κανένα στη θάλασσα από τα απρόσιτα βράχια.
Με το υπ’ αριθ. 9040/7-2-47 διάταγμα της Γεν. Διοικήσεως Κρήτης το νησάκι Θοδωρού ανακηρύχθηκε αναδασωτέα περιοχή.
Το 1984 η κοινότητα Αγίας Μαρίνας άρχισε μια προσπάθεια για να της παραχωρηθεί το νησάκι και να το αξιοποιήσει τουριστικά. Το Νομαρχιακό Συμβούλιο Χανίων όμως με απόφασή του τη 18/4/84 αποφάσισε να παραμείνει η νησίδα σαν τόπος του αγριμιού και καταφύγιο άλλων ειδών της πανίδας (λαγοί, πέρδικες, φαλκόνια) κ.λπ.
Σύμφωνα με έρευνα του 1995 η χλωρίδα του νησιού η κατάλληλη για τροφή ζώων μπορεί να «αντέξει» μέχρι 70 αγρίμια.
Στα ευτράπελα της υποθέσεως των αγριμιών ακόμη παραθέτω ανακοίνωση του Δήμου Χανίων που δημοσιεύθηκε στις τοπικές εφημερίδες την 29/11/1974:
«Διαφυγή αιγάγρου. Παρακαλείται πας όστις γνωρίζει τι περί της τύχης του διαφυγόντος εκ του εντός του Δημοτικού Κήπου Χανιών περιφραγμένου χώρου την νύκτα της 25.11.74 άρρενος αιγάγρου) με κέρατα να ειδοποιήση αμέσως τας αρμοδίας Υπηρεσίας του Δήμου (τηλ. 22236 και 22663), διότι πρόκειται περί επικινδύνου ζώου».
(Στοιχεία από το βιβλίο του Αν. Πλυμάκη, το μοναδικό που έχει εκδοθεί για το Αγρίμι. Σελίδες 264, φωτογραφίες 200, βιβλιογραφικές αναφορές 198, Χανιά 2001).
Ιμβρος – Σούγια – Τρυπητή κ.λπ.
Σχετικά με την παρουσίαση ορισμένων από τα σχεδόν πεντακόσια χωριά του Νομού Χανίων που διαβάζουμε αυτές τις ημέρες στα “Χ.ν.”, ας μου επιτραπεί να συμπληρώσω τα εξής:
ΙΜΒΡΟΣ: Ασχετα από το πώς αναφέρεται σε συγγράμματα ή προφορικά από ορισμένους η σωστή ονομασία είναι Ιμβρος και όχι Ιμπρος ή Νίμπρος και το νησί απ’ όπου, κατά την παράδοση, έλαβε την ονομασία το χωριό είναι το πρώην ελληνικό νησί της Ιμβρου και όχι “κάποιο” νησί κοντά στην Κων/πολη.
Τη σημερινή εποχή το χωριό έχει αναδειχτεί χάρις στο θαυναστο ομώνυμο φαράγγι (φωτ.) του που κάθε χρόνο το διέρχονται περισσότεροι από 50.000 πεζοπόροι και το οποίο ουδώλως αναφέρεται στο ως άνω κείμενο. Παλαιότερα όλοι οι κάτοικοι τους χειμερινούς μήνες κατέβαιναν στα χαμηλά χωριά, και κυρίως στον Βρασκά, ενώ σήμερο την περίοδο αυτή παραμένουν ελάχιστοι.
Εκτός από την προτομή του μεγάλου τέκνου της Κρήτης Γ. Ξενουδάκη, που επιφανής Σφακιανός, μου τηλεφώνησε να αναφέρω ότι όχι απλώς καταγόταν από εκεί αλλά ήταν γέννημα και θρέμα της, υπάρχουν και άλλες προτομές αγωνιστών και επιφανών Ιμβρίων.
ΣΟΥΓΙΑ: Κατ’ αρχήν επίνειο της αρχαίας Ελύρου δεν ήταν η Σούγια αλλά η Λίσσος κατά τους αρχαιολόγους. Και εδώ αγνοούνται παντελώς τα κυριότερα θαυμαστά τοπία της περιοχής, πέρα από τις παραλίες, όπως το θαυμαστό φαράγγι Αγίας Ειρήνης που καταλήγει στη Σούγια και το μικρό αλλά κακοτράχαλο της Λισού που αρχίζει από εδώ.
Ως προς το φαράγγι Τρυπητής που ο κύριως όγκος του υπάγεται στα Σφακιά αυτό δεν έχει σχέση με την Σούγια παρά μόνο με το γεγονός ότι όσοι το διαβούν μετά πεζή ή με πλεούμενο καταλήγουν στη Σούγια. Οσο για το ότι χρειάζεται καλός οδηγός για τη διάβασή του, αυτό σωστά ίσχυε πριν από σαράντα χρόνια γιατί από τότε οι νέοι πεζοπόροι το γνωρίζουν άριστα και το διαβαίνουν εκατοντάδες κάθε χρόνο όπως π.χ. την Κυριακή 3 Ιουνίου το διεβη ομάδα 30 ατόμων του Ορειβατικού Χανίων, και ακόμη άλλη του Ρεθύμνου, και δύο παρέες μεμονομένων.
ΑΓΙΑ ΡΟΥΜΕΛΗ: Σε πολλά έντυπα έχει αναφερθεί η Παλαιά και η Νέα Αγία Ρουμέλη. Ποτέ δεν υπήρξε κάτι τέτοιο αφού ήταν και είναι η Πάνω και η Κάτω (παραλιακή) Αγία Ρουμέλη. Σε φωτογραφίες πριν του 1954 φαίνονται καθαρά τα διώροφα κτήρια της παραλιακής τα καφενεία Μαρινάκη και Γιούρουκο κλπ.
– Το μεγάλο πανηγύρι εκεί είναι της Αγίας Τριάδας.
– Η υπέροχη ακτή είναι από θαυμαστό ψιλό μαύρο χαλικάκι και όχι αμμουδιά. Και ας σημειωθεί πάλι για φαράγγι, όπως αυτά Δώματα – Κλάδου, ότι από αρκετά χρόνια δεν χρειάζονται οδηγό οι ορειβάβες που συχνά το διασχίζουν αφού έχουν μάθει καλά όλες τις παραλλαγές των διαδρομών.
