Τα ζοφερά βάθη των ωκεανών, με τους άγνωστους και παράξενους κατοίκους τους αναμένεται να έρθουν στο φως μέσα από ένα διεθνές πρόγραμμα που στόχο έχει τη μελέτη των βαθύτερων σημείων της θάλασσας.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες του Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου του Γουντς Χολ στη Μασαχουσέτη, έναν από τους φορείς που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, ρομποτικές καταδύσεις θα ξεκινήσουν σύντομα στην τάφρο Κέρμαντεκ. Πρόκειται για ένα από τα πιο βαθιά και πιο παγωμένα υποβρύχια φαράγγια που υπάρχουν στον πλανήτη. Στο φαράγγι, έχουν γίνει και στο παρελθόν καταδύσεις και σύμφωνα με τους ερευνητές, εκεί ζουν αλλόκοτα και φριχτά στην όψη πλάσματα.
Η Τάφρος του Κέρμαντεκ είναι από τις ψυχρότερες περιοχές του πλανήτη. Εκεί, εισρέει παγωμένο νερό από την Ανταρκτική. Η τάφρος μοιάζει με υποβρύχιο γκρεμό που κατεβαίνει απότομα σε βάθος 10.047 μέτρων έξω από τη Νέα Ζηλανδία στον Ειρηνικό.
Μέχρι τα τέλη Μαΐου, θα γίνουν συνολικά 14 καταδύσεις στο ζοφερό φαράγγι, στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος Hades (σ.σ: σημαίνει Αδης), που χρηματοδοτεί το αμερικανικό Εθνικό Ιδρυμα Επιστήμης.
Στα βάθη του φαραγγιού θα κατέβει το τηλεχειριζόμενο βαθυσκάφος Nereus. Στόχος της κατάδυσης του ρομπότ θα είναι η συλλογή δειγμάτων DNA προκειμένου οι επιστήμονες να καταφέρουν να αναγνωρίσουν νέα είδη. Όπως έγινε γνωστό, το ρομπότ θα είναι εφοδιασμένο με “δολώματα” προκειμένου να προσελκύσει τους παράξενους κατοίκους της τάφρου.
Αξίζει να σημειωθεί πως δεν είναι η πρώτη φορά που τηλεχειριζόμενα υποβρύχια έχουν “βουτήξει” στην τάφρο Κέρμαντεκ. Σε περασμένες καταδύσεις τα ρομπότ ανακάλυψαν -εκτός των άλλων εντυπωσιακών πλασμάτων- και το Alicella gigantea, το μεγαλύτερο αμφίποδο παγκοσμίως που έχει μήκος -ούτε λίγο, ούτε πολύ- 34 εκατοστά (σ.σ: να εξηγήσουμε ότι τα αμφίποδα συνήθως ζουν στο χώμα και δεν ξεπερνούν τα μερικά εκατοστά σε μήκος).
Ο Τιμ Σανκ, βιολόγος του Ινστιτούτου ανέφερε πως πρόκληση για τους επιστήμονες είναι να “εξακριβώσουν αν η ζωή στις ωκεάνιες τάφρους ακολούθησε διαφορετικά εξελικτικά μονοπάτια από ό,τι σε άλλες περιοχές των ωκεανών».
Οι ωκεάνιες τάφροι, που βρίσκονται διάσπαρτες κυρίως στον Ειρηνικό, παρουσιάζουν “ζώνες υποβύθισης” κατά τις οποίες μια τεκτονική πλάκα βυθίζεται κάτω από μια άλλη και την παρασύρει μαζί της το βυθό.
Κάπως έτσι και η Τάφρος του Κέρμαντεκ, που έχει μήκος περί τα χίλια χιλιόμετρα, σχηματίστηκε από την υποβύθιση της πλάκας του Ειρηνικού κάτω από την Ινδο-αυστραλιανή πλάκα.
Αξίζει να σημειωθεί επίσης πως το πιο βαθύ σημείο στον πλανήτη, με βάθος περίπου 11 χιλιομέτρων είναι η Τάφρος Μαριάνα στον Ειρηνικό. Η Τάφρος Μαριάνα είχε μόνο δυο “ανθρώπινες” επισκέψεις. Η μια το 1960 από το βαθυσκάφος Trieste και η δεύτερη έγινε με το Deepsea Challenger το 2012 που μετέφερε τον σκηνοθέτη Τζέιμς Κάμερον.
(Πηγή: http://web.whoi.edu/hades)