Ταμείο ανάκαμψης και “φειδωλές” χώρες

Μερικώς κατάφερε να γεφυρώσει τις διαφορές μεταξύ Βορρά και Νότου η κα Μέρκελ. Περίμενε κανείς τώρα που προεδρεύει στην Ε.Ε. ότι θα μπορούσε να γίνει πιο πειθήνια στις προτεραιότητες που έθεσε με τον Μακρόν για την ίδρυση του Ταμείου Ανάκαμψης.
Ατυπο βέτο έβαλαν οι “φειδωλές” χώρες. Θεωρούν ότι πρέπει να γίνει λελογισμένη χρήση των κονδυλίων.
Ο γαλλογερμανικός άξονας έχει προϊστορία, όταν οι δύο χώρες βρέθηκαν σε κοινό παρονομαστή για τη συμφωνία του Μάαστριχτ. Η Ολλανδία, ανέκαθεν, δεν είχε καλές σχέσεις με τη Γερμανία. Της είχε δώσει το χαρακτήρα του “πειρατή”, επειδή συμπορευόταν με τους Γάλλους. Μετά την εκλογή του Μακρόν ενεργοποιήθηκε συγκυριακά το δίδυμο με την προοπτική προώθησης των διαδικασιών για την Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Τώρα, έγιναν και πρωταγωνιστές για το θέμα του Ταμείου Ανάκαμψης με κοινή στρατηγική. Υστατη προσπάθειά τους να βρουν συμβιβαστική λύση και να γεφυρωθούν οι διαφορές με τις Βόρειες χώρες για το υπό ίδρυσιν ταμείο προς αντιμετώπιση της έκτακτης ανάγκης από την κρίση της πανδημίας.
Το αρνητικό δίδυμο Κουρτς και Ρούτε πρωταγωνίστησε για τα υπό διάθεσιν ποσά του ταμείου και για τον επταετή προϋπολογισμό του. Επέμεναν, να δοθούν επιχορηγήσεις κάτω των 390 δισ. ευρώ και τα δάνεια να υπερβαίνουν τα 360 δισ. ευρώ. Το θρίλερ κράτησε, πρωτοφανές, επί τετραημερον για να λυθεί ο γόρδιος δεσμός με μια συμφωνία αποδεκτή απ’ τις “φειδωλές” χώρες του Βορρά. Οσο περνούσαν τα 24ωρα η εξουθένωση δυσκόλευε τους ηγέτες να βρουν συμβιβαστική λύση. Η έλλειψη ύπνου δεν βοηθάει ποτέ στο ξελαμπικάρισμα του μυαλού.
Τεντωμένα νεύρα κυριάρχησαν στις διαπραγματεύσεις με σκληρές κόντρες εις βάρος των Βορείων στις οποίες ετέθη το ενδεχόμενο ότι «αν το εγχείρημα του Ταμείου δεν πάει καλά, δεν θα είναι ευτυχείς για την κατάσταση και θα κατακρίνονται απ’ όλους τους Ευρωπαίους».
Ιταλία και Βουλγαρία τα ’βαλαν με τους αντιρρησίες. Ο Μπορίσωφ αποκάλεσε τον πρωθυπουργό της Ολλανδίας “χωροφύλακα”, επειδή ήθελε να εξαρτώνται τα δάνεια από μνημονιακούς όρους. Ο Ολλανδός Ρούτε με τον Αυστριακό Καγκελάριο Κουρτς ήσαν ανυποχώρητοι και προκλητικοί. Ο τελευταίος προσπαθούσε να δημιουργήσει θετικό κλίμα υπέρ των απόψεών του. Οπως μετέδωσαν δημοσιογραφικά πρακτορεία, στην κρισιμότατη στιγμή των συζητήσεων αποχώρησε από την αίθουσα να μιλήσει στο τηλέφωνο. Τούτο εξόργισε τον Μακρόν, ο οποίος χτύπησε τη γροθιά του στο τραπέζι λέγοντας: «βλέπετε, δεν νοιάζεται, δεν ακούει τους άλλους, έχει κακή συμπεριφορά, καταπιάνεται με τους δημοσιογράφους και ως εκεί».
Τελικώς, το σύνολο των 750 δισ. ευρώ παρέμεινε, αλλά έσπασε σε 390 δισ. ευρώ για επιχορηγήσεις και 360 δισ. ευρώ σε δάνεια, τα οποία θα τρέξουν στα κράτη – μέλη, όχι με εθνικά προγράμματα, αλλά με αυτά που θα δώσει η Ε.Ε. και θα συνοδεύονται με εγγυήσεις, δηλαδή μνημόνια.
Σ’ αυτό το θρίλερ μπορεί η Μέρκελ να τάσσεται με τη Γαλλία και την Ιταλία, όμως, δεν πήρε σαφείς θέσεις για τις χώρες του Βορρά που πρώτα ήσαν δορυφόροι της. Δεν τις πίεσε και τούτο είναι ένα ερώτημα. Τώρα αυτονομήθηκαν και δεν την υπολογίζουν. Ας πρόσεχε! Είναι θέμα διπλωματικών προβλέψεων και εναρμονισμένων πρακτικών!