Ταμπακαριά… η ιστορία συνεχίζεται

Η βυρσοδεψία και τα Ταμπάκικα από την εποχή του Μωχάμετ Αλη έως τις μέρες μας
Μια μικρή ιστορία σαν παραμύθι από αυτά που αρέσουν σε μικρούς και μεγάλους μπορεί να μας διηγηθεί η περιοχή των Ταμπακαριών. Τα Ταμπακαριά που ενάντια σε όλους τους ενάντιους ανέμους έχουν καταφέρει να διατηρήσουν κατά πολύ το χρώμα μιας… άλλης εποχής!
Με αφορμή -πρόσφατα- την είδηση σχετικά με την απόφαση του Υ.Π.Ε.Κ.Α. να χαρακτηρίσει διατηρητέα 26 κτήρια που χρησιμοποιούνταν ως βυρσοδεψεία, παραθέτουμε κάποια ιστορικά στοιχεία αλλά και κάποιες επισημάνσεις σχετικά με την αρχιτεκτονική των κτηρίων…
Το 2003 είχε προκύψει θέμα – πρόβλημα λόγω της μη εύρεσης χώρου για την… ήδη αποφασισμένη μετεγκατάσταση των βυρσοδεψείων και ο Αντρέας Κουφουδάκης με άρθρο του στα “Χ.Ν.” έκανε λόγο για μια περιοχή που «πριν από αρκετές δεκαετίες στέγαζε τα βυρσοδεψεία του ν. Χανίων, την πιο δυναμική βιοτεχνία, η οποία κάποτε άγγιζε τα όρια της βιομηχανίας».
Και όντως ήταν έτσι αφού στην Κρήτη και ιδιαίτερα στα Χανιά υπήρχε άνθηση της βυρσοδεψίας κυρίως από την εποχή της Αιγυπτιοκρατίας και του Μωχάμετ Αλη (1830-1840) στο νησί!
Οσο για τους λόγους που τα Ταμπακαριά τοποθετήθηκαν στη συγκεκριμένη περιοχή, ήταν για να «εκμεταλλευτούν τα 3 χαρακτηριστικά της περιοχής:
α) καλή θέση για μεταφορές στο εσωτερικό και προς το λιμάνι
β) παρουσία υπογείων υδάτων σε πηγάδια
γ) ρηχή θάλασσα μπροστά από την παραλία που βοηθούσε στα πρώτα στάδια επεξεργασίας των δερμάτων».
Ομως, η επιλογή της περιοχής έγινε και για τον πρόσθετο λόγο ότι ήταν έξω από την πόλη (τότε) «σχετικά κοντά για εμπορικούς λόγους αλλά και εκτός, για να μην ενοχλεί» όπως αναφέρεται σε σχετική εισήγηση του αρχιτέκτονα Γιάννη Τσουκάτου με τίτλο “Ταμπακαριά: μια σφαιρική προσέγγιση”.
Στην ίδια εισήγηση σχετικά με την αρχιτεκτονική των κτηρίων διαβάζουμε μια πολύ ωραία παρατήρηση «τα κτήρια είναι προσαρμοσμένα στη φυσική κλίση του εδάφους, σαν συνέχεια της θάλασσας και των βράχων. Είναι τόσο καλά ζυγισμένα, όχι γιατί κάποιος μεγάλος Αρχιτέκτονας τα έστησε έτσι, αλλά γιατί εκεί είναι η φυσική τους θέση. Ούτε πιο πάνω, ούτε πιο κάτω, απλά και αυτονόητα. Αυτή είναι η αληθινή Αρχιτεκτονική, μια φυσική λειτουργία που φυτρώνει στο έδαφος όπως τα ζώα και τα φυτά».