Ταμπακαριά: Ο τόπος εγκατάστασης

Ο τόπος εγκατάστασης

Τα Ταμπακαριά, στην ανατολική βραχώδη περιοχή των Χανίων, είναι η συνοικία που από τις αρχές του 19ου αιώνα είχαν εγκατασταθεί οι βυρσοδέψες για την επεξεργασία των δερμάτων. Πρόκειται για μια πολύ ατμοσφαιρική περιοχή, ένα αρχιτεκτονικό μνημείο της βιομηχανικής εποχής.

Η εγκατάσταση των βιοτεχνιών επεξεργασίας δερμάτων πραγματοποιήθηκε μεταξύ 1830 και 1840, την περίοδο δηλαδή της Αιγυπτιοκρατίας στην Κρήτη. Για τα ταμπακαριά των Χανίων, ο τόπος που επιλέχθηκε ήταν ο πιο κατάλληλος: αρκετά μακριά και ταυτόχρονα κοντά στην πόλη, σε τοποθεσία με άφθονα υπόγεια, υφάλμυρα νερά, δίπλα σε αβαθή θάλασσα που ήταν χρήσιμη για το πρώτο στάδιο επεξεργασίας των δερμάτων. Τη δεκαετία του ‘50 υπήρχαν περισσότερα από 80 βυρσοδεψεία, ενώ σήμερα μόλις έξι εξακολουθούν να λειτουργούν.

Τα Ταμπακαριά αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της ιστορίας των Χανίων. Τα κτήρια που στεγάζονταν στέκουν ακόμα, κάποια πιο καλοδιατηρημένα, ενώ στα παλαιότερα έχουν απομείνει μονάχα τα κελύφη. Προσαρμοσμένα στις φυσικές κλίσεις του τοπίου, τα βυρσοδεψεία των Ταμπακαριών είναι ισόγεια με είσοδο από τον δρόμο και δίπατα ή τρίπατα από τη μεριά της θάλασσας. Χτισμένα με πέτρα και κεραμιδένιες στέγες είναι τοποθετημένα στη σειρά και διακόπτονται μόνο από πολύ στενά απότομα περάσματα με σκαλοπάτια προς τη θάλασσα, συνθέτοντας ένα μοναδικό αρχιτεκτονικό σύνολο.

Έπειτα από προσπάθειες που άρχισαν το 2007, και αφού ξεπεράστηκαν όλες οι διαδικασίες που η νομοθεσία απαιτεί, η περιοχή των Ταμπακαριών στα Χανιά κηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο το 2014 για τα 26 βυρσοδεψεία της οδού Βιβιλάκη και το 2016 για τα 17 βυρσοδεψεία της Αγίας Κυριακής. Οι αποφάσεις αυτές άνοιξαν τον δρόμο, αφενός για τη διάσωση της ιστορικής αυτής συνοικίας της πόλης και αφετέρου για την αναβάθμιση και την ανάδειξη της. Τώρα, πλέον, οι ιδιοκτήτες των κτηρίων μπορούν να προχωρήσουν σε επιδιορθώσεις και ανακατασκευές στα κελύφη των κτηρίων και ήδη το κάνουν.

Η περιοχή της Χαλέπας απέχει 1,5 χιλ. από το κέντρο των Χανίων ακολουθώντας μία ωραία διαδρομή παράλληλα με την παραλία. Είναι μια πανέμορφη, ήσυχη και ιστορική ζώνη των Χανίων. Κατά τη διάρκεια της «Κρητικής Πολιτείας» υπήρξε το διπλωματικό κέντρο της Κρήτης και η έδρα πολύ πλούσιων εμπόρων. Πολλά ιστορικά συμβάντα και αποφάσεις σημάδεψαν αυτήν την υπέροχη περιοχή των Χανίων.

Η ελληνική πρεσβεία, τα προξενεία των μεγάλων δυνάμεων, η Γαλλική Σχολή, το παλάτι του Πρίγκιπα Γεωργίου, η μοναδική εκκλησία ρωσικού τύπου της Αγίας Μαγδαλινής με τον εκθαμβωτικό της κήπο, η οικία του Ελευθερίου Βενιζέλου (η οποία και λειτουργεί ως μουσείο), το ίδρυμα Ελ. Βενιζέλου, η οικία Μπλουμ, είναι μερικά από τα ιστορικά μνημεία που μπορεί να θαυμάσει κάποιος στην περιοχή. Το νέο αρχαιολογικό μουσείο Χανίων ήδη λειτουργεί στην περιοχή της Χαλέπας, και το νέο λαογραφικό μουσείο θα στεγαστεί μέσα στο 2018 στη Γαλλική Σχολή.