«Κατά τη γνώμη μου η ευαισθησία είναι 100% δύναμη. Κι όχι μόνο η ευαισθησία, αλλά και η κατάθεση αισθημάτων. Ένας πολύ αδύναμος άνθρωπος φοβάται να νιώσει. Φοβάται να εκφραστεί και να υπάρξει. Η ευαισθησία, η βίωση συναισθημάτων, η αποτύπωση και η έκφρασή τους, είναι ίδιον των γενναίων».
Η Τάνια Τσανακλίδου έχει “σφραγίσει” με τη φωνή και την ευαισθησία της μερικά από τα πιο αγαπημένα τραγούδια του σύγχρονου ελληνικού ρεπερτορίου: “Μαμά γερνάω”, “Μια αγάπη μικρή”, “Αν μ’ αγαπάς”, “Πάτωμα”, “Ανθρωπάκος”, “Φίλε”… ο κατάλογος με τραγούδια ερμηνευμένα γεμάτα αισθαντικότητα από την ίδια είναι μακρύς.
Λίγο πριν η Τάνια Τσανακλίδου βρεθεί στα Χανιά για να μια μοναδική συναυλία με τον Φώτη Σιώτα, οι “Διαδρομές” μίλησαν μαζί της για τη μουσική της πορεία, τη δύναμη της ευαισθησίας, το αίσθημα της ελευθερίας που την καθόρισε και το σήμερα του ελληνικού τραγουδιού.
– Μετά από 5 δεκαετίες στο τραγούδι υπάρχουν ακόμα ισχυρά “θέλω” που ζητούν δικαίωση;
Όχι, θα έλεγα ότι στη δεκαετία αυτή της ζωής μου έχω ελάχιστες επιθυμίες. Οι περισσότερες επιθυμίες μου έχουν να κάνουν με την ανάγκη μιας διαβίωσης σε γαλήνη. Μια ανάγκη αποδοχής πραγμάτων και συμφιλίωσης. Πρέπει να ετοιμαζόμαστε σιγά – σιγά να συγχωρέσουμε και να συγχωρεθούμε. Και δεν τον λέω μακάβρια. Αλλά κάνοντας έναν απολογισμό στη ζωή μας, θα πρέπει να συγχωρέσουμε και τον εαυτό μας για ό,τι λάθη ή εσφαλμένες πράξεις κάναμε, αλλά να συγχωρέσουμε και τους άλλους αν μας πλήγωσαν ή μας αδίκησαν. Είμαι στη δεκαετία που πρέπει να κάνω αυτή τη δουλειά με τον εαυτό μου…
– Παρότι έχετε πολλά χρόνια στο τραγούδι οι ερμηνείες σας παραμένουν πολύ αισθαντικές. Είστε πάντα “εκεί”, παρούσα 100% στη σκηνή. Από πού αντλείτε όλη αυτή την ενέργεια που μεταφέρετε στο κοινό στις παραστάσεις σας;
Λειτουργώ σαν ηθοποιός στη σκηνή. Δεν θεωρώ τον εαυτό μου τραγουδίστρια. Πάντα λέω ότι είμαι μια ηθοποιός που τραγουδάει. Ένας ηθοποιός λοιπόν δεν κάνει διαλείμματα πάνω στη σκηνή. Μπαίνει στον ρόλο του και προσπαθεί να μεταφέρει αληθινά αισθήματα και εικόνες ζωής στον κόσμο. Έτσι λειτουργώ, και γι’ αυτό δεν είναι αποσπασματικές οι ερμηνείες μου στη σκηνή αλλά είναι σαν μία ερμηνεία.
– Υπάρχει κάτι “εύθραυστο” στις ερμηνείες σας. Η ευαισθησία είναι δύναμη ή αδυναμία;
Κατά τη γνώμη μου είναι 100% δύναμη. Κι όχι μόνο η ευαισθησία αλλά και η κατάθεση αισθημάτων. Ένας πολύ αδύναμος άνθρωπος φοβάται να νιώσει. Φοβάται να εκφραστεί και να υπάρξει. Η ευαισθησία, η βίωση συναισθημάτων, η αποτύπωση και η έκφρασή τους, είναι ίδιον των γενναίων.
– Έχετε μιλήσει για την αγάπη και την ελευθερία ως δύο μεγάλα αιτούμενα για τη ζωή μας. Έννοιες που ολοένα και βρίσκουν λιγότερο χώρο σήμερα. Όλο και περισσότερο πιο στριμωγμένοι είμαστε…
Ακριβώς. Έχετε απόλυτο δίκιο. Αυτή τη σκέψη έκανα ετοιμάζοντας την παράσταση “Πουλάκια είναι και λαλούν” που θα δείτε και στα Χανιά. Εάν εγκαταλείψουμε και το οχυρό της αγάπης θα είμαστε οριστικά, μέσα μας και έξω μας, νεκροί. Όσον αφορά στην ελευθερία, για τη δική μου ζωή, υπήρξε πρώτο αιτούμενο. Ελευθερία, αλήθεια, δικαιοσύνη.
– Μου έκανε εντύπωση πάντα και η απόσταση που παίρνετε κατά καιρούς από την τέχνη σας. Συνήθως οι καλλιτέχνες με έναν τρόπο ταυτίζουν την ύπαρξή τους με την τέχνη τους. Αυτή η απόσταση που εσείς επιλέγετε κατά διαστήματα είναι μια ακόμα έκφραση ελευθερίας;
Υπάρχουν πράγματι πολλοί φίλοι – συνάδελφοι που βιώνουν την τέχνη τους με αυτό τον τρόπο. Εγώ, ποτέ μου δεν σκέφτηκα αυτό που λέμε καριέρα. Οι κινήσεις μου μέσα στον χώρο δεν ήταν για να κάνω καριέρα. Δεν με ενδιέφερε ποτέ η καριέρα, δηλαδή τι θα κάνω αύριο. Με ενδιέφερε πάρα πολύ όμως – και συνεχίζει να με ενδιαφέρει – αυτό που αισθάνομαι σήμερα, αν έχει ενδιαφέρον, να αποτυπωθεί μέσα από την τέχνη μου και να το επικοινωνήσω σε κάποιους ανθρώπους που ενδεχομένως έχουν ανάγκη να το ακούσουν, να το νιώσουν, να το εισπράξουν. Κι αυτό μου έδινε πάντα μια τρομερή ελευθερία. Δεν έλεγα δηλαδή ποτέ ότι πρέπει να δουλέψω φέτος ή ότι πρέπει να βγάλω καινούργιο δίσκο. Απεναντίας, για εμένα δεν έπρεπε τίποτα από αυτά. Το μόνο που έπρεπε είναι να μη λέω ψέματα στον κόσμο και στον εαυτό μου.
– Αυτά τα “πρέπει” που βάζει η έννοια της καριέρας, τουλάχιστον όπως την αντιλαμβάνονται οι περισσότεροι άνθρωποι στις μέρες μας, τα περιφρονείτε και με έναν άλλο τρόπο: μιλάτε ανοιχτά και ελεύθερα για ό,τι σας “καίει”. Παίρνετε θέση απέναντι στα πράγματα. Αυτή η στάση – αν το δει κανείς στενά “καριερίστικα” – είναι σε βάρος της καριέρας…
Θέλω να τιμώ την έννοια πολίτης και να μη νιώσω ποτέ ιδιώτης, με την έννοια που απέδιδαν οι αρχαίοι στη λέξη. Έτσι, όχι μόνο δεν διστάζω, αλλά θεωρώ τον εαυτό μου υποχρεωμένο να μιλάει. Το λένε συνέχεια και ισχύει: Κακός δεν είναι μόνο αυτός που πράττει το κακό. Το ίδιο κακός είναι κι εκείνος που βλέπει να συμβαίνει το κακό και δεν μιλάει.
– Το τραγούδι και γενικότερα οι τέχνες έχουν τη δύναμη να αλλάξουν τα πράγματα έστω και λίγο στη ζωή μας;
Η τέχνη ήταν πάντα παρηγορητική. Η δουλειά της είναι να μας παρηγορεί και να μας ενδυναμώνει όταν είμαστε πεσμένοι στα πατώματα. Υπάρχει όμως και η τέχνη που εμπνέει. Κι αυτή η τέχνη που εμπνέει μπορεί να σε οδηγήσει σε έναν ωραίο αγώνα και να σε βοηθήσει να μην παρατήσεις τα όπλα. Αυτό μπορούν να το κάνουν όλες οι μορφές τέχνης.
– Είστε γνωστή ως τραγουδίστρια αλλά θα μπορούσατε να είχατε σταδιοδρομήσει κι ως ηθοποιός. Γιατί βάρυνε περισσότερο το τραγούδι από την υποκριτική;
Λόγω της ανεξαρτησίας που προσφέρει το τραγούδι. Στο θέατρο έχεις να κάνεις με πολλούς, είναι μια πιο σύνθετη συνθήκη. Στο θέατρο έχεις πολλά πράγματα στα οποία οφείλεις να υπακούσεις, το κείμενο, ο σκηνοθέτης, ο συνάδελφος, ο σκηνογράφος, ο ενδυματολόγος κ.λπ. Στο τραγούδι αποφασίζω εγώ πώς θα το πω, πότε κ.λπ. Έχω δηλαδή μια μεγαλύτερη ελευθερία.
– Το σημερινό τοπίο στο τραγούδι πώς το βλέπετε; Υπάρχουν νέοι άνθρωποι που το υπηρετούν με σοβαρότητα;
Υπάρχουν πολλά νέα παιδιά που δουλεύουν με πολύ μεγάλη σοβαρότητα και είναι πολύ πιο καταρτισμένα από ό,τι ήταν η δική μου γενιά. Είναι παιδιά που σπουδάζουν την τέχνη τους και βελτιστοποιούν τις δυνατότητές τους. Ωστόσο, το τοπίο γύρο είναι άνυδρο. Έχω πολύ καιρό να ακούσω ένα καινούριο ωραίο τραγούδι. Είναι νομίζω η εποχή που δεν βοηθάει να γεννηθούν έργα τέχνης, άξια λόγου. Λείπει η έμπνευση από όλους μας. Κι αν δεν υπάρχει έμπνευση δεν μπορεί ένα έργο να αφήσει ισχυρό χνάρι στην ιστορία της μουσικής ή των τεχνών.
– Λείπει η έμπνευση γιατί λείπει το όνειρο;
Δεν ξέρω. Ξέρω ότι η εξειδίκευση, η έλλειψη ευρύτερης καλλιέργειας και η απομόνωση των ανθρώπων – την οποία επιδείνωσε η πανδημία – σίγουρα έχουν επηρεάσει την κατάσταση. Δεν είμαι αυτή πάντως που μπορώ να ερμηνεύσω αυτό που συμβαίνει. Αυτό θα το κάνουν οι επιστήμονες.
– Αν δίνατε μια συμβουλή σε έναν νέο συνάδελφό σας, τι θα του λέγατε;
Να ενδιαφέρεται για την τέχνη γενικότερα: Λογοτεχνία, ποίηση, ζωγραφική, θέατρο, χορός κ.λπ. Από εκεί θα αντλήσει. Χρειάζεται δηλαδή μια ευρύτερη καλλιέργεια.
Η συναυλία
Η μουσική παράσταση “Πουλάκια είναι και λαλούν” με τους Τάνια Τσανακλίδου και Φώτη Σιώτα θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 8 Αυγούστου στο Θέατρο Ανατολικής Τάφρου στις 21:15. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τραγούδια των Μούτση, Σιδηρόπουλου, Πουλικάκου, Κηλαηδόνη, Πανούση, Λογό, Μαχαιρίτσα, Μπουλά, Σαββόπουλου, Σπανού, Κραουνάκη, Μιχάλη Δέλτα, Θανάση Παπακωνσταντίνου, Νικόλα Άσιμου κ.ά. Ενορχηστρώσεις: Κώστας Νικολόπουλος. Μουσικοί:
Σπύρος Μάνεσης (πιάνο – πλήκτρα), Νίκος Παπαϊωάννου (μπάσο – τσέλο – samples), Θάνος Καζαντζής (τύμπανα), Γιώργος Δούσος (πνευστά), Βασίλης Παναγιωτόπουλος (τρομπόνι – πλήκτρα – ακορντεόν), Φώτης Σιώτας (βιολί), Κώστας Νικολόπουλος (κιθάρες – μπάσο).
Ηλεκτρονική προπώληση:
– online: www.ticketservices.gr
– τηλεφωνικά: 2107234567
Φυσικά σημεία προπώλησης:
– Bohème (Χάληδων 26)
– Carte Postale (Τάφοι Βενιζέλων)
