Τελευταία στα ΜΜΕ σαν πρώτο θέμα, μετά την πανδημία, έχομεν τις ταραχές στο Καζακστάν. Την πρώτη ημέρα του χρόνου άρχισαν βίαιες συγκρούσεις στο Καζακστάν μεταξύ διαδηλωτών και των δυνάμεων ασφαλείας με αφορμή την αύξηση των τιμών των καυσίμων στη χώρα. Ενώ άρχισαν από την πόλη Zhanaozen απλώθηκαν σε όλην την χώρα. Με την πάροδο του χρόνου οι διαδηλώσεις έγιναν περισσότερο βίαιες με αποτέλεσμα να υπάρξουν δεκάδες σκοτωμένοι, με τη χώρα να βρίσκεται σε μια χαώδη κατάσταση.
Ο πρόεδρος Tokayev προσπάθησε και προσπαθεί να βρει μια λύση στη κρίση αλλά προς το παρόν ανεπιτυχώς. Εκτός από τους διαδηλωτές, μεγάλος αριθμός από άνδρες της αστυνομίας έπεσαν θύματα. Ο πρόεδρος κάλεσε Ρώσους ειρηνευτές για βοήθεια και αυτοί έφθασαν στη χώρα την Πέμπτη το πρωί. Οι κλήσεις Ρώσων ειρηνευτών είναι δίκοπο μαχαίρι και για τη χώρα και για τον Tokayev.
Απ’ ό,τι φαίνεται το θέμα της αύξησης των τιμών των καυσίμων ήταν μια αφορμή για το ξέσπασμα της κρίσης. Στη πραγματικότητα υπάρχει μεγάλη δυσαρέσκεια μεταξύ του πληθυσμού για τη κατάσταση στη χώρα: χαμηλοί μισθοί, αργοπορία στη πληρωμή, κακοί όροι εργασίας και μεγάλη διαφθορά που συνεχίζεται για χρόνια. Η πανδημία πρόσθεσε ήδη σ’ αυτή τη κρίση. Η κατωτέρα τάξη είναι δυσαρεστημένη και αγανακτισμένη με την πλούσια ελίτ η οποία ζει σε κατάσταση χλιδής (βλ. Paul Stronski, “Kazakhstan’s Unprecedented Crisis”, Carnegie Endowment for International Peace, 6 January, 2022).
Το μέλλον στο Καζακστάν σχετικά με τη κρίση είναι αβέβαιο. Ο πρόεδρος Tokayev προσπαθεί να βάλει δικούς του ανθρώπους κυρίως στις δυνάμεις ασφαλείας της χώρας ώστε να μπορεί να ελέγχει την κατάσταση. Ο ίδιος όμως καθώς και ο προκάτοχός του Nazarbayev δεν άκουγαν την βούληση του κόσμου για πραγματικές αλλαγές στη χώρα. Η κατάσταση είναι σαν ηφαίστειο. Για να μπορέσει το Καζακστάν να ακολουθήσει την οδό της ηρεμίας χρειάζονται, όπως αναφέρθηκε ήδη, πραγματικές αλλαγές. Διερωτάται κάποιος ποιος θα μπορέσει να τις κάνει.
*Ο δρ Χρίστος Α. Θεοδούλου είναι δικηγόρος,
πρόεδρος του Συνδέσμου Ηνωμένων Εθνών Κύπρου,
πρώην μέλος της Γραμματείας του ΟΗΕ
στο Τμήμα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
