«Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί η Φύση ακόμα αποτελεί ένα μυστήριο, αλλά δεν θα έλεγα πως είναι πέρα από την ανθρώπινη φαντασία. Αντιθέτως. Λαμπροί άντρες και γυναίκες μάς έχουν δείξει πως είμαστε ικανοί να καταλάβουμε τη δική μας πραγματικότητα. Πως είμαστε ικανοί να γράψουμε σε χαρτί την ύπαρξη πραγμάτων που δεν έχουμε δει ποτέ!».
O αστροφυσικός, μαθητής του Στίβεν Χόκινγκ, και συγγραφέας Κρίστοφ Γκαλφάρ συνδυάζει με μοναδικό τρόπο την επιστημονική γνώση με τη λογοτεχνία, ενώ μέσα από τις περιπέτειες των μυθιστορηματικών πρωταγωνιστών του προσφέρει σε μικρούς και μεγάλους την ευκαιρία να εξιχνιάσουν τα μυστικά της φύσης: να ανακαλύψουν ποια είναι η λειτουργία των δασών, να καταλάβουν γιατί είναι αλμυρή η θάλασσα, να παρατηρήσουν με ποιο τρόπο οι πόλοι επηρεάζουν το κλίμα της Γης…
Μυστικά που πρόκειται να μοιραστεί σήμερα ο ίδιος ο συγγραφέας με τους αναγνώστες του στα Χανιά, στις 6 το απόγευμα στο Πνευματικό Κέντρο, όπου θα παρουσιάσει τα βιβλία του “Ο Πρίγκιπας των Νεφών” και “Ο Πρίγκιπας των Νεφών – Το πρωινό των 3 ήλιων” (εκδ. Καλέντης).
Ενόψει του «κοσμικού ταξιδιού στην ιστορία της Γης» στο οποίο υπόσχεται να παρασύρει ο Γάλλος συγγραφέας και επιστήμονας τους Χανιώτες αναγνώστες του, οι “διαδρομές” συνομίλησαν με τον κ. Γκαλφάρ για τη σχέση τέχνης και επιστήμης, την αναγκαιότητα εκλαΐκευσης της επιστημονικής γνώσης, τις υψηλές απαιτήσεις του παιδικού αναγνωστικού κοινού αλλά και το σημαντικότερο μάθημα που πήρε μαθητεύοντας κοντά στον κορυφαίο σύγχρονο αστροφυσικό, τον Στίβεν Χόκινγκ…
Ο “Πρίγκιπας των νεφών” συνδυάζει την επιστημονική γνώση με τη λογοτεχνία και τη μυθιστορηματική γραφή. Πόσο κοντά αλήθεια βρίσκεται η τέχνη με την επιστήμη;
Πολλές φορές η τέχνη και η επιστήμη είναι παρόμοιες, τουλάχιστον σε αυτό που προσπαθούν να κάνουν. Για μένα και οι δύο προσπαθούν και αποκαλύπτουν κάτι από τη δική μας πραγματικότητα. Αλλά η τέχνη σχετίζεται με την υποκειμενικότητα, ενώ η επιστήμη με την πραγματική εμπειρική γνώση. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια του περασμένου αιώνα άρχισε να γίνεται ολοένα και πιο φανερό πως ίσως υπάρχουν όρια στην επιστημονική αντικειμενικότητα.
Και στις δύο περιπτώσεις, όμως, πιστεύω πως οι διαδικασίες για να ανακαλύψεις κάτι καινούργιο είναι παρόμοιες. Συγκεκριμένα, και οι δύο χρειάζονται πολλή φαντασία.
Αν δεν κάνω λάθος το θέμα της διδακτορικής σας διατριβής ήταν οι μαύρες τρύπες και η προέλευση του σύμπαντος. Τελικά, ο τρόπος που λειτουργεί η φύση ξεπερνά την ανθρώπινη φαντασία;
Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί η Φύση ακόμα αποτελεί μυστήριο, αλλά δεν θα έλεγα πως είναι πέρα από την ανθρώπινη φαντασία. Αντιθέτως. Αυτό που μπόρεσαν λαμπροί άντρες και γυναίκες να μας δείξουν τα τελευταία διακόσια χρόνια είναι πως είμαστε ικανοί να κατανοήσουμε τη δική μας πραγματικότητα. Είμαστε ικανοί να γράψουμε σε χαρτί την ύπαρξη πραγμάτων που δεν έχουμε δει ποτέ, τα οποία τελικά τα ανακαλύπτουμε μέσα από τον πειραματισμό. Στην πραγματικότητα, από όλες τις ανθρώπινες δραστηριότητες (συμπεριλαμβανομένου της τέχνης) μόνο μία μάς επέτρεψε να δούμε πέρα από τις αισθήσεις μας και να ανακαλύψουμε το άγνωστο: η επιστήμη. Και εφόσον η επιστημονική γνώση ανήκει σε όλους, αυτό πιστεύω πως είναι πολύ θετικό.
Κάποιοι θεωρούν ότι οποιαδήποτε απόπειρα εκλαΐκευσης της επιστήμης οδηγεί αναγκαστικά σε “εκπτώσεις” στη λογική και την ουσία της επιστημονικής σκέψης. Ποια είναι η δικιά σας άποψη;
Η ενημέρωση του κοινού για την επιστημονική έρευνα είναι απαραίτητη: το μεγαλύτερο μέρος της έρευνας πληρώνεται από τους φόρους. Εάν οι επιστήμονες δεν κάνουν προσπάθειες να μοιραστούν τα ευρήματά τους με το ευρύτερο κοινό, τελικά θα πάψουν να εισπράττουν αυτά τα χρήματα και το μέλλον της επιστήμης θα βρεθεί σε κίνδυνο, όπως επίσης πιστεύω ότι αυτό θα απειλήσει και το μέλλον όλων των πολιτισμών.
Λένε πολλοί ότι τα παιδιά είναι το πιο δύσκολο κοινό.
Η εμπειρία σας από τις παρουσιάσεις του βιβλίου και τις συναντήσεις που κάνατε με νεαρούς αναγνώστες σας επιβεβαιώνουν κάτι τέτοιο;
Τα παιδιά είναι οι πιο δύσκολοι αναγνώστες με την έννοια ότι ποτέ δεν θα κρύψουν την αλήθεια. Εάν θεωρήσουν πως το βιβλίο σου είναι δύσκολο θα στο πουν. Εάν πάλι τους αρέσει κάτι, θα το φωνάξουν δυνατά. Και υπήρξα πολύ τυχερός να συναντήσω δεκάδες χιλιάδες παιδιά τα τελευταία χρόνια μέσα από παρουσιάσεις των βιβλίων μου και τις συναντήσεις στα σχολεία και όταν τους μιλούσα για τον ουρανό και τα αστέρια, έβλεπα τα χαμόγελα στα πρόσωπά τους. Τώρα όμως που με κάνατε να τα θυμηθώ όλα αυτά, και οι ενήλικοι που ήταν παρόντες έδειχναν ευχαριστημένοι.
Ο “Πρίγκιπας των νεφών” φιλοδοξεί, μεταξύ άλλων, μέσω της γνώσης και της κατανόησης του πώς λειτουργεί η φύση να ευαισθητοποιήσει τους αναγνώστες σε θέματα περιβάλλοντος. Από την άλλη, τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, και εν μέσω μια μεγάλης κρίσης, βλέπουμε να θυσιάζεται η προστασία του περιβάλλοντος στον βωμό οικονομικών συμφερόντων. Τελικά, αρκεί η γνώση για να προστατευτεί ο πλανήτης ή μήπως χρειάζεται να αλλάξουμε συνολικότερα την κοινωνία μας;
Πιστεύω ότι αποτελεσματική περιβαλλοντική πολιτική δεν μπορεί να εφαρμοστεί χωρίς την συγκατάθεση του ευρύτερου κοινού και ως εκ τούτου χωρίς την απαραίτητη προβολή των θεμάτων που σχετίζονται με το περιβάλλον. Αντίθετα με την άποψη ορισμένων ανθρώπων και την οποία θα ήθελαν να υιοθετήσουμε όλοι μας, μια ισχυρή οικονομία και η εφαρμογή πολιτικών φιλικών προς το περιβάλλον δεν είναι ασυμβίβαστες. Αντιθέτως, θεωρώ πως οι περιβαλλοντικά φιλικές τεχνολογίες θα γίνουν σύντομα μέρος των πιο ανεπτυγμένων βιομηχανιών. Επιπλέον, πιστεύω ότι εκείνα τα έθνη που θα επιλέξουν να είναι προσεκτικά με το περιβάλλον, μακροπρόθεσμα, θα ξεπεράσουν όλα τα άλλα. Ετσι κατά κάποιο τρόπο, μερικά πράγματα μέσα στις κοινωνίες μας σίγουρα χρειάζονται να αλλάξουν, αλλά πιστεύω ότι οι αλλαγές αυτές δεν χρειάζεται να είναι απότομες και δραστικές.
Ησασταν μαθητής του Στίβεν Χόκινγκ. Ποιο ήταν το σημαντικότερο μάθημα που πήρατε από εκείνον;
Ποτέ μην εγκαταλείπεις!
Εχετε πει σε μια συνέντευξή σας ότι «η γνώση μετατρέπει τους φόβους για το άγνωστο σε χαμόγελα». Πώς θα περιγράφατε μέχρι σήμερα το ταξίδι σας στον κόσμο της επιστήμης;
Ολα αυτά θα τα βρείτε σύντομα στο επόμενό μου βιβλίο!
Η βιβλιοπαρουσίαση
Την παρουσίαση των βιβλίων “Ο Πρίγκιπας των Νεφών” και “Ο Πρίγκιπας των Νεφών – Το πρωινό των 3 ήλιων” του δρ Κρίστοφ Γκαλφάρ που θα πραγματοποιηθεί σήμερα στις 6 το απόγευμα στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων διοργανώνουν η Περιφέρεια Κρήτης, η Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, ο Ελληνογαλλικός Σύλλογος Χανίων, το Βιβλιοπωλείο “Επιλογές” και οι εκδόσεις “Καλέντη”. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης ο βραβευμένος Γάλλος συγγραφέας θα παρουσιάσει στο κοινό τα βιβλία του και θα μιλήσει για το κοσμικό ταξίδι μέσα από την ιστορία της Γης.
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
Ο Κριστόφ Γκαλφάρ γεννήθηκε το 1976 στη Γαλλία. Σπούδασε εφαρμοσμένα μαθηματικά και θεωρητική φυσική. Πήρε το διδακτορικό του στο Κέιμπριτζ με εποπτεύοντα καθηγητή τον διάσημο αστροφυσικό Στίβεν Χόκινγκ, με τον οποίο συνεργάστηκε για τη συγγραφή του πρώτου του βιβλίου “Ο πρίγκιπας των νεφών”, το οποίο τιμήθηκε με πολλά βραβεία Νεανικής Επιστημονικής Λογοτεχνίας.
Από το 2012 εμφανίζεται στην εκπομπή “28 min” της
Elisabeth Quin στο γαλλικό κανάλι Arte.TV, παρουσιάζοντας επιστημονικά θέματα.
