Μπροστά στη στήλη που βρίσκεται στη διακλάδωση προς Λιβαδά και αναγράφει τα ονόματα των Ομήρων των Ναζιστικών Στρατοπέδων Συγκέντρωσης έγινε μια απλή και απέριττη τελετή Τιμής και Μνήμης ,που οργάνωσε ο Σύλλογος των Ανατολικοσελινιωτών « ΤΟ ΨΗΛΑΦΙ». Η τελετή περιελάμβανε Επιμνημόσυνη Δέηση , κατάθεση στεφάνων και ομιλία από τον συνταξ. δάσκαλο Δημήτριο Κων. Σειραδάκη ο οποίος με ύφος ανάλογο προς την ιερότητα της στιγμής είπε τα εξής:
Κυρίες και κύριοι,
Πριν απ’ όλα θέλω να συγχαρώ τον Πρόεδρο και τον Αντιπρόεδρο καθώς και όλα τα μέλη του Συλλόγου «ΤΟ ΨΗΛΑΦΙ» για την οργάνωση της σημερινής εκδήλωσης και να τους ευχαριστήσω που μου έκαμαν την τιμή να με ορίσουν ομιλητή.
Πριν από λίγες μέρες έληξαν οι κατά τόπους επετειακές εκδηλώσεις για την 77η επέτειο της Μάχης της Κρήτης. Διάβασα στον ημερήσιο τύπο όλες τις περιγραφές αυτών των εκδηλώσεων ελπίζοντας να βρω σ’ αυτές κάποια μνεία της συνεισφοράς του Ανατολ. Σελίνου. Δεν μπορώ να πω πως ενθουσιάστηκα απ’ αυτές τις περιγραφές. Σε μερικές απ’ αυτές δεν γίνεται καν μνεία της συνεισφοράς και των θυσιών της περιοχής μας ή αν γίνεται, γίνεται ακροθιγώς και παρέργως , στα πεταχτά, που λέμε. Τιμητική εξαίρεση η ομιλήτρια στην εκδήλωση της Καντάνου.
Έτσι βλέπουμε ότι ξεχασμένοι αγώνες, λησμονημένοι ήρωες, παραγνωρισμένες θυσίες και καταστροφές για την πατρίδα, αποσιωπημένα συγκλονιστικά ιστορικά γεγονότα και ηρωικά κατορθώματα μένουν άγνωστα για τους πολλούς γιατί, ηθελημένα ή αθέλητα ,τα έχουν επισκιάσει άλλα, ήσσονος ίσως σημασίας περιστατικά. Γι’αυτό και είναι άξιος κάθε επαίνου ο Σύλλογος «ΤΟ ΨΗΛΑΦΙ» που με εκδηλώσεις σαν τη σημερινή προσπαθεί να κρατήσει ζωντανή την ιστορική μνήμη.
Το Ανατολ. Σέλινο, κυρίες και κύριοι, πάντα βρίσκεται στην εμπροσθοφυλακή κάθε αγώνα για ελευθερία και δικαιοσύνη.
Έτσι έγινε και το 1941-45, όταν στην υπηρεσία του αντιστασιακού κατά των Γερμανών αγώνα στρατεύτηκαν από την πρώτη στιγμή όλοι οι Σελινιώτες και όλως ιδιαιτέρως οι Ανατολικοσελινιώτες. Καθένας από το πόστο του, καθένας από τη σκοπιά του, όλοι υπηρέτησαν τον κοινό για την ελευθερία αγώνα, όλοι φύλαξαν τις Θερμοπύλες της τιμής και του χρέους.
Ιδιαίτερης μάλιστα μνείας άξια είναι η συνεισφορά που είχε στην αντίσταση ο ανώνυμος Σελινιώτης, ο ανώνυμος Κρητικός, ο άγνωστος Μαχητής και Στρατιώτης, όπου γης, Αυτός που πρόταξε τα στήθη του στον εισβολέα, αυτός που σκοτώθηκε στις μάχες και στα σαμποτάζ κατά του εχθρού , αυτός που πόνεσε, που έκλαψε, που πείνασε, που βασανίστηκε, που τριγυρνούσε σαν κυνηγημένο αγρίμι, έρημος και ανέστιος στις σπηλιές της Μαδάρας, αυτός που άκουσε δίπλα του το περπάτημα του χάρου και ένιωσε την παγωμένη ανάσα θανάτου, αυτός που σήκωσε το σταυρό του μαρτυρίου του και ανέβηκε το Γολγοθά του πάθους του, αυτός , κυρίες και κύριοι, υπήρξε ο συντελεστικότερος παράγοντας της θρυλικής εκείνης εποποιίας που έμεινε στην ιστορία με την ονομασία «Μάχη της Κρήτης» Γι’ αυτό και η αντίσταση και γενικότερα η Μάχη της Κρήτης δεν θεωρείται και δεν είναι αποκλειστικό έργο κάποιων ατόμων ή κάποιων οργανώσεων αλλά συλλογικό αποτέλεσμα , καρπός και άθλος του συνόλου του λαού, του συνόλου των αντιστασιακών οργανώσεων. Και επομένως ουδείς δικαιούται να μονοπωλεί και πολύ περισσότερο να καπηλεύεται τον κοινό για την ελευθερία αγώνα.
Το αγωνιστικό πνεύμα και οι θυσίες των Ανατολικοσελινιωτών είναι διάχυτες σε κάθε γωνιά της περιοχής και απόδειξη αυτών των θυσιών είναι τα αποκαϊδια από τα διπλανά Τρία Χωριά, είναι οι επανειλημμένες εκτελέσεις Ανατολικοσελινιωτών στην Παλιόχωρα και αλλού και το αποκορύφωμα όλων η διαβόητη γερμανική εξόρμηση της 9ης Φεβρουαρίου 1944, όταν πολυάριθμες γερμανικές δυνάμεις σάρωσαν στην κυριολεξία τα χωριά του Ανατολικού Σελίνου, από την Αγία Ειρήνη και το Επανωχώρι ως το Ροδοβάνι και τα Τεμένια και συνέλαβαν αιχμαλώτους πολλούς από τους άντρες της περιοχής. Τότε είναι που επαληθεύτηκε ο στίχος του ριζίτικου: Γέμισαν τα λαγκά φωνές και τα σοκάκια δάκρια
και τα λαγκοπεράσματα θρήνους και μοιρολόγια
Οι συλληφθέντες που αποτελούσαν και την αφρόκρεμα των αντρών της περιοχής, οδηγήθηκαν στις φυλακές της Αγιάς και από κει στα διαβόητα κολαστήρια του Μαουτχάουζεν, του Περκενάου, του Έμπεζε, της Τρεμπλίνκα, απ’ όπου ελάχιστου γύρισαν πίσω. Η Επιτύμβια στήλη που είναι μπροστά μας, κατασκευασμένη με την φροντίδα και τη μέριμνα του Θοδωρή Γιωργιακάκη, ενός από τους λίγους επιζήσαντες των στρατοπέδων, διασώζει τα ονόματα των μαρτύρων εκείνων. Θυμούμα με ιδιαίτερη συγκίνηση την τελετή των αποκαλυπτηρίων τούτης της στήλης που έγινε στις 19-5-2004 για να τιμηθούν όλοι οι Ανατολικοσελινιώτες και όχι μόνον, που έχασαν τη ζωή τους στα στρατόπεδα του Γ Ράιχ.
Κύριος ομιλητής σε αυτήν την εκδήλωση ήταν ο Θοδωρής Γεωργιακάκης,που μέσα σε κατανυκτική σιγή άρχισε τη συγκλονιστική αφήγηση- μαρτυρία του: Αλήθεια τί ήταν αυτή η αφήγηση; Η Κόλαση του Δάντη; Η Αποκάλυψη του Ιωάννη; Η Δευτέρα Παρουσία; Λίγες φορές στη ζωή του ο άνθρωπος μπορεί να νιώσει αυτόν τον συγκλονισμό που νιώσαμε όλοι μας από τη διήγηση του Θοδωρή. Από τη διήγησή του λες κι άνοιξαν οι πύλες του Παραδείσου και εμφανίστηκε «Το Νέφος Των Μαρτύρων» κι εμφανίστηκαν όλα τα αθώα θύματα της ναζιστικής θηριωδίας: Άνθρωποι κάθε φυλής , γλώσσας, θρησκείας και εθνικότητας. Άνθρωποι που άφησαν την τελευταία πνοή τους στους θαλάμους των αερίων, στους φούρνους, στο εκτελεστικό απόσπασμα και σε όλα τα κάτεργα του θανάτου του Ναζισμού.
Και άνοιξε, λες και η Κόλαση και ξέρασε από μέσα της «Το χορό των Κολασμένων», τον Χίτλερ με τους δημίους και τους βασανιστές του, με τα SS και τους στρατοπεδάρχες του, με τον Μέγκελ και τον Ράσχερ και όλον εκείνο τον εσμό των διαβόητων εγκληματιών του Ναζισμού. Το Μαουτχάουζεν, το Νταχάου, το Περκενάου, το Έμπεζε και οι άλλοι τόποι του μαρτυρίου και της εξόντωσης αθώων ανθρώπων, ζωντάνεψαν μπροστά μας: Θλιβερά , πένθιμα, μέσα σε «άκρα του τάφου σιωπή», με τα συρματοπλέγματα και τα ηλεκτροφόρα καλώδια, τους θαλάμους των αερίων και τα άλλα όργανα του θανάτου.
Οι τρόποι της εξόντωσης των ομήρων πολλοί και βασανιστικοί: ΟΙ θάλαμοι των αερίων, οι ενέσεις μικροβίων, τα ιατρικά πειράματα, το εκτελεστικό απόσπασμα, οι ασκήσεις σκοποβολής, η συλλογή ανθρωπίνων δερμάτων, η παρασκευή σαπουνιού από ανθρώπινο λίπος, τα πειράματα γενετικής, το αφόρητο ψύχος, η εξαντλητική εργασία και άλλοι τρόποι εξόντωσης που εφεύρε η Νέα Τάξη του Χίτλερ. Ποια, αλήθεια, αρρωστημένα μυαλά επινόησαν αυτά τα κάτεργα του μαρτυρίου και του θανάτου που μπροστά τους ωχριά ο Μεσαίωνας και η Ιερή Εξέταση; Ποιες διεφθαρμένες και διεστραμμένες ψυχές οργάνωσαν και εκτέλεσαν αυτή τη μαζική εξόντωση τόσων αθώων θυμάτων ;
Όλοι νιώσαμε «γροθιά στο στομάχι», όταν, βουβοί και έκπληκτοι, παρακολουθούσαμε τον ομιλητή να εξιστορεί τον Γολγοθά των Ομήρων με έναν ωμό ρεαλισμό, πράγμα που έκανε τη διήγησή του τραγικότερη και εφιαλτικότερη.
Κυρίες και κύριοι, σαν κατακλείδα στα προλεχθέντα θέλω να τονίσω πως μέσα από τις συμφορές και τις θυσίες που υπέστη ο λαός μας κατά τη γερμανική κατοχή αναδύεται και αναδεικνύεται η μοναδική προσφορά και θυσία τούτου του τόπου για ελευθερία και δικαιοσύνη. Μια προσφορά και μια θυσία που γράφτηκε με το αίμα όλων των νεκρών της γερμανικής κατοχής και βέβαια όλως ιδιαιτέρως, με το αίμα των θυμάτων των ναζιστικών Στρατοπέδων Συγκέντρωσης τα οποία τιμούμε και θυμούμαστε σήμερα. Θέλω και πάλι να εκφράσω τις ευχαριστίες και τα συγχαρητήριά μου προς τον Εκπολιτιστικό Σύλλογο των Α πανταχού Ανατολικοσελινιωτών «ΤΟ ΨΗΛΑΦΙ», στον Πρόεδρό του και σε όλα τα μέλη του Δ/κού Συμβουλίου αλλά και σε όλα τα απλά μέλη του για την οργάνωση της σημερινής, μικρής μεν αλλά μεγάλης σε σημασία και συμβολισμό εκδήλωσης τιμής και μνήμης. Απέδειξαν για άλλη μια φορά πως σέβονται και τιμούν «Τα Ιερά και το Όσιά μας»
Αιωνία η Μνήμη των Μαρτύρων των Ναζιστικών Στρατοπέδων Συγκέντρωσης.