«Εγώ είμαι Συ!…/ Ορμώντας από τους εφτά ουρανούς/ -απάτητες κορφές της Κρήτης-/ Κρηταετός περήφανος/ τρανό λεβεντομάνας γης σημάδι,/ έτσι σας χαιρετίζει/ αθάνατοι πατέρες κι αδελφοί./ Το στεφάνι του φιλί στο μέτωπο σας./ Και από το ύψος του ιερού βωμού σας/ – ακραία έπαλξη της κρητικής μεγαλωσύνης-/ πνοή, πίστη, ορμή δική σας/ αναμετριέται με το βάρβαρο “κακό πουλί”. Ο αλαλαγμός της νίκης του -της νίκης σας-/ φλογίζει τις καρδιές μας./ Και ξεχύνεται νικητήριος ο παιάνας/ στεριάς και πελάου,/ της γης και τ’ ουρανού./ Βροντά ο ουρανός/ αστράφτει η Γης/ και σειέται ο απάνω κόσμος!» Το ποίημα “θριαμβικό” του Γεωργίου Δ. Καψωμένου (1908-1984). Πρώτη δημοσίευση στο περ. “Κρητική Εστία” (τεύχος 155, Μάιος- Ιούνιος 1963).
«Κάτω στη Χώρα των Σφακιών λαλούν τα πυροβόλα/ Μήτε σε γάμο ρίχνουνε, μήτε σε πανηγύρι./ Σκοτώνουν πάλι οι βάρβαροι τα τιμημένα νιάτα/ κι η ξακουσμένη Ανώπολη προσφέρει τη θυσία./ Τους εικοσιεφτά της Νιους, οι Γερμανοί εσκοτώσαν.// Κείτονται χάμω αξύπνητα, κορμιά σαν κυπαρίσσια,/ που εσκαρφαλώναν σαν αητοί στον γέρο Ψηλορείτη/ κι ολάκερη μοιρολογιά πάλι η παντέρμη Κρήτη./ Κι ως φτάνει στην Ανώπολη το φοβερό μαντάτο,/ πετιούνται απ’ τις αυλόπορτες οι Σφακιανές γυναίκες/ με τα μαλλιά ξεχτένιστα και τρομερή την όψη/ και σαν ανεμοσίφουνας κινούν για να τους βρούνε». Απ’ το ποίημα “Μοιρολόγι” της Κατίνας Παΐζη (1911-2009). Πρώτη δημοσίευση στην ετήσια έκδοση “Κρητική Πρωτοχρονιά” (1961).
«Καίγονται πολιτείες και χωριά/ κι η θάλασσα./ Ραγίζει η μέρα και θρυμματίζεται πάνω στο γόνατο/ της θλίψης της μοναξιάς και της αδουλοσύνης/ σύμμαχος/ σκόνη πυκνή τινάζεται στο ύψος/ να κρύψει το αποτρόπαιο έγκλημα/ τον χάρο/ που τραβά γενιές, σειρές- σειρές/ την παλικαροσύνη.// Μες στις πλατείες κουρσάροι στοιχίζουνε/ άντρες/ κι αντίκρυ/ μαύρες μπούκες/ δείχνουνε το κανάλι απ’ τη Ζωή στον θάνατο./ Φαρδιά τα στήθια/ κι ανατριχιά ελπιδοφόρα η φωνή:/ “Ζήτω η Λεφτεριά”/ και τον αντίπαλο σκεπάζουν/ οι ομοβροντίες/ και τις ομοβροντίες ο αντίλαλος/ ως σήμερα». Άτιτλο ποίημα του Γρηγόρη Γεωργουδάκη. Από την ποιητική του συλλογή “Μέταλλα και Νερά”, 1978.
«Δεν ήταν ώρα/ να κανακίσει το παιδί,/ να φουρνίσει,/ ν’ αρμέξει./ Δεν ήταν να στεγνώσει την πλύση/ στα κλαδιά,/ να σαρώσει,/ να βάλει το φαΐ στην πυροστιά,/ κι ύστερα να σταυρώσει τα χέρια της και ν’ ανασάνει.// Ακλούθησε τον άντρα/ με ψυχή,/ είδε τη σιδερένια βροχή/ στον κάμπο/ μεσ’ στη γροθιά της έκλεισε/ τον κόσμο/ κι απόφαση της:/ Θάνατος/ για την ειρήνη». Το ποίημα “Στην Κρητικιά του ΄41” της Πόπης Ντουντουλάκη. Πρώτη δημοσίευση στην ετήσια έκδοση του δήμου Χανίων, Χανιά, 1981.
Τέσσερα ποιήματα (δυο Χανιωτών ποιητών και δυο Χανιωτισσών ποιητριών) για τη Μάχη της Κρήτης, ενώ οι εκδηλώσεις για την 82η επέτειο της καλά κρατούν σε όλο το νησί και ιδιαίτερα στην περιφερειακή μας ενότητα, σήμερα. Στη μνήμη Εκείνων…
Σημείωση: Πηγή μου το βιβλίο του αξέχαστου δασκάλου- λαογράφου Σταμάτη Απ. Αποστολάκη “Η Μάχη της Κρήτης στη Νεοελληνική Ποίηση” (Χανιά, 1995).
Και… στα πεταχτά
Στον απόηχο των βουλευτικών εκλογών και οι δύο σημερινές μαντινάδες της Νεκταρίας Θεοδωρογλάκη. «Οι νικητές των εκλογών πανηγυρίζουν όμως,/ για τους χαμένους σίγουρα είναι βαρύς ο πόνος», μας λέει στην πρώτη. «Και οι τρακόσιοι της Βουλής άμα συνεργαστούνε/ της χώρας τα προβλήματα ντελόγο (αμέσως δηλαδή) θα λυθούνε», μας λέει στη δεύτερη. Για τις εκλογές που πάμε με “βήμα ταχύ” προσεχώς…
Η Νέα Δημοκρατία σάρωσε, ο ΣΥΡΙΖΑ υποχώρησε κατά κράτος, το ΠΑΣΟΚ στάθηκε όρθιο, το ΚΚΕ αναθάρρησε, η Ελλ. Λύση άντεξε… Και σε τοπικό και σε πανελλήνιο επίπεδο, σε γενικές γραμμές, τα ίδια ρήματα, για τα κόμματα που μπήκαν στη Βουλή, με βάση τα αποτελέσματα των εκλογών. Για να δούμε τι θα δούμε σ’ ένα μήνα από σήμερα… Της Αυτοδυναμίας ανάγνωσμα!
Κεκλεισμένων των θυρών ο προχθεσινός τελικός κυπέλλου Ελλάδας της ΑΕΚ με τον ΠΑΟΚ στο Πανθεσσαλικό στάδιο. Κατάντια… Σε δεύτερη μοίρα για μένα το αποτέλεσμα. Γιορτή του ποδοσφαίρου αλλού ο τελικός του Κυπέλλου…
