Ειδικός ογκολόγος στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα της Σουηδίας
Στο χαρακτηρισμό του γονιδιώματος των όγκων σε επίπεδο μεμονωμένων κυττάρων, φαίνεται πως βρίσκεται το “κλειδί” για την αποτελεσματικότερη θεραπεία ασθενών με καρκίνο του μαστού. Αυτό λέει στα “Χ.Ν.” ο Κρητικός ειδικός ογκολόγος στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο Karolinska Institute της Στοκχόλμης και αναπληρωτής καθηγητής στο ομώνυμο πανεπιστήμιο, Θοδωρής Φουκάκης.
Η έρευνα της ομάδας της οποίας ηγείται εστιάζει σε δοκιμές νέων θεραπειών σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού αλλά και στο χαρακτηρισμό του γονιδιώματος των όγκων σε επίπεδο μεμονωμένων κυττάρων. Απώτερος στόχος της ομάδας του Κρητικού επιστήμονα, είναι να αναπτύξει μεθόδους ώστε οι ασθενείς να λαμβάνουν εξατομικευμένη θεραπεία βασισμένη στη βιολογία του όγκου.
Μιλώντας στα “Χ.ν” ο κ. Φουκάκης τονίζει πως η θεραπεία και η πρόγνωση του καρκίνου έχει βελτιωθεί στις περισσότερες περιπτώσεις εξαιτίας των διαγνωστικών μεθόδων που έχουν αναπτυχθεί.
Ο ίδιος αποφοίτησε από την Ιατρική σχολή Κρήτης το 2002 και ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή στο Ινστιτούτο Karolinska της Στοκχόλμης το 2005. Το 2009 απέκτησε τον τίτλο της ειδικότητας στην κλινική ογκολογία από το ομώνυμο πανεπιστημιακό νοσοκομείο στο οποίο συνεχίζει να δουλεύει έκτοτε ως ειδικός ογκολόγος. Από το 2014 έχει τον τίτλο του αναπληρωτή καθηγητή.
Όσον αφορά το ερευνητικό πεδίο εξειδίκευσης του σήμερα, ο κ. Φουκάκης εξηγεί πως «ως κλινικός ογκολόγος η εξειδίκευση μου είναι στον καρκίνο μαστού. Στην ερευνητική μου ομάδα προσπαθούμε να έχουμε μια ολιστική προσέγγιση της νόσου, με δραστηριότητα που εκτείνεται από δοκιμές νέων θεραπειών σε ασθενείς μέχρι το χαρακτηρισμό του γονιδιώματος των όγκων σε επίπεδο μεμονωμένων κυττάρων. Απώτερος στόχος της δουλειάς μας είναι να αναπτύξουμε μεθόδους ώστε οι ασθενείς να λαμβάνουν εξατομικευμένη θεραπεία βασισμένη στη βιολογία του όγκου».
Τι βήματα έχουν γίνει όσον αφορά την ίαση του καρκίνου του μαστού; «Η πρόγνωση στον καρκίνο του μαστού έχει βελτιωθεί σημαντικά τις τελευταίες 2-3 δεκαετίες με ποσοστά ίασης που ξεπερνούν το 80% σε κάποιες χώρες. Επιπλέον η βελτίωση δεν είναι κάτι εύκολο και γίνεται με μικρά βήματα προόδου με καινούρια φάρμακα και εξατομικευμένη θεραπεία» επισημαίνει.
Τον ρωτάμε για τις διαφορές στο ιατρικό – ερευνητικό σύστημα Ελλάδας – Σουδίας όσον αφορά την εξέλιξη ενός επιστήμονα: «Το ακαδημαϊκό σύστημα στη Σουηδία δίνει περισσότερες ευκαιρίες, κυρίως λόγω μεγαλύτερων πόρων (οικονομικών και υποδομών), μικρότερου ανταγωνισμού (τουλάχιστον στο εσωτερικό της χωράς) και έλλειψης ιεραρχίας και νεποτισμού στην ακαδημία.
Ιατρικά η μεγαλύτερη διαφορά είναι ότι το σουηδικό σύστημα υγείας ήταν παραδοσιακά εξ ολοκλήρου δημόσιο με κύριο γνώμονα την ισότιμη πρόσβαση για όλους τους πολίτες της χώρας. Αυτό τείνει να αλλάξει τα τελευταία χρόνια με τη δειλή εμφάνιση ιδιωτικής πρωτοβουλίας στην υγεία. Αυτό επηρεάζει βεβαίως κυρίως τους πολίτες, αλλά αναπόφευκτα σε κάποιο βαθμό και τους εργαζόμενους στο χώρο της υγείας» τονίζει.
Σχετικά με το τι είναι αυτό που ο ίδιος έμαθε στο εξωτερικό, απαντά πως « το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα, δυστυχώς κατά τη γνώμη μου, προσφέρει μια πολύ ελληνοκεντρική θεώρηση του κόσμου. Ζώντας στο εξωτερικό εκτιμάς καλύτερα την αξία άλλων πολιτισμών αλλά και τα πράγματα για τα οποία πραγματικά αξίζει να είσαι περήφανος ως Έλληνας. Προσωπικά εγώ νιώθω περήφανος για τους νέους Έλληνες επιστήμονες που αριστεύουν στον τομέα τους (και στο εξωτερικό αλλά κυρίως στην Ελλάδα)»
Τέλος για το ενδεχόμενο της επιστροφής στην Κρήτη και υπό ποιες προϋποθέσεις, ο Κρητικός επιστήμονας αναφέρει: « Η επιστροφή στην Κρήτη θα σήμαινε εξ ορισμού αλλαγή των επαγγελματικών μου κατευθύνσεων, κυρίως ακαδημαϊκά, οπότε είναι δυσκολότερη απόφαση απ’ όσο ακούγεται. Θα ήταν ευκολότερη η μετάβαση αν π.χ. αποφάσιζα να δώσω μεγαλύτερο βάρος στην κλινική ιατρική και λιγότερο στην έρευνα. Και η κλινική εργασία θα είχε σίγουρα διαφορές, όμως πιστεύω ότι εκεί η επιβράβευση έρχεται από την προσφορά στον κάθε ασθενή και είναι ανεξάρτητη της εθνικότητας του.
Σε περισσότερο πρακτικούς όρους, οι προϋποθέσεις επιστροφής έχουν να κάνουν με την οργάνωση του κράτους, το σύστημα υγείας και τα σχολεία, τομείς στους οποίους η Ελλάδα ομολογουμένως υστερεί. Έχω όμως την εντύπωση ότι τον τελευταίο καιρό γίνονται βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση».
Το Ινστιτούτο Karolinska
Το Ινστιτούτο Καρολίνσκα είναι πανεπιστήμιο ιατρικής με έδρα τη Σόλνα στη Στοκχόμη και ιδρύθηκε το 1810. Είναι από τους μεγαλύτερους, αποκλειστικά ανώτερης εκπαίδευσης στην ιατρική, θεσμούς παγκοσμίως. Το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Καρολίνσκα συνδέεται με το πανεπιστήμιο ως εκπαιδευτικό νοσοκομείο.
Αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα της Σουηδίας για εκπαίδευση και έρευνα, και υπεύθυνο για το 30% της ιατρικής εκπαίδευσης και το 40% ιατρικής ακαδημαϊκής έρευνας που διεξάγεται σε εθνικό επίπεδο. Η Συνέλευση Νόμπελ στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα, είναι η συνέλευση η οποία ορίζει αυτούς στους οποίους θα απονεμηθεί το Βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας ή Ιατρικής.
