Μια ερώτηση που σίγουρα δεν την ακούτε συχνά είναι
«Πόσο ικανοποιημένοι είσαστε με τη λειτουργία του βιολογικού σας ρολογιού;».
Η ώρα που θα ισχύσει το 2019 στην Ελλάδα και η μετάθεση της ώρας έναρξης των Γυμνασίων-Λυκείων στις 8.30 (;) αντιμετωπίζονται διαφορετικά από τα συναρμόδια υπουργεία.
Η σχέση τους δεν είναι ορατή εκ πρώτης όψεως, γι’ αυτό και δεν έχει συζητηθεί.
Κρίσιμο στοιχείο είναι η πολιτική ώρα Ανατολικής Ευρώπης που έχουμε υιοθετήσει στην Ελλάδα, ενώ θα μπορούσαμε να έχουμε ώρα Κεντρικής Ευρώπης.
Στο σημερινό σημείωμα θα προσπαθήσω να απαντήσω στο διπλό ερώτημα:
«Τι θα συμβεί αν υιοθετήσουμε σε μόνιμη βάση τη θερινή ώρα και ταυτόχρονα Γυμνάσια-Λύκεια αρχίζουν 30 λεπτά αργότερα;»
Τι ώρα θέλουμε;
Το ερώτημα «Τι ώρα θέλουμε στην Ελλάδα, μόνιμα θερινή ή εναλλασσόμενη;» δεν αντιμετωπίζεται με την δέουσα σοβαρότητα.
Είναι γνωστό ότι η πολιτική ώρα οφείλει να αντιστοιχεί στο Γεωγραφικό μήκος του τόπου. Η πραγματικότητα είναι διαφορετική, τα κράτη υιοθετούν ένα πολιτικό χρόνο που τα εξυπηρετεί ποικιλοτρόπως.
Η Ισπανία ενώ έπρεπε να έχει ώρα Γκρήνουιτς προτίμησε την ώρα Κεντρικής Ευρώπης.
Η FYROM έκανε κάτι αντίστοιχο, υιοθέτησε ώρα Κεντρικής Ευρώπης αντί την ώρα της Ανατολικής Ευρώπης. Κι η Τουρκία θα έπρεπε να έχει, λόγω μεγέθους, 2 διαφορετικές ώρες.
Το Γεωγραφικό μήκος, 24° 1’, των Χανίων εμπίπτει στην αρχή της ζώνης (+2 ωρών Ανατολικής Ευρώπης) που έχει υιοθετήσει η Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, η χειμερινή ώρα Χανίων είναι 54 λεπτά μπροστά από αυτή που αναλογεί στο Γεωγραφικό μας μήκος.
Αν υιοθετηθεί μόνιμα η θερινή ώρα, τότε η ώρα Χανίων -που αντιστοιχεί στο Γεωγραφικό μας μήκος- θα διαφέρει από την ώρα των ρολογιών μας κατά 1 ώρα και 54 λεπτά.
Η ώρα των εφήβων
Το βιολογικό μας ρολόι είναι ένας μικρός πυρήνας στον εγκέφαλο μας που είναι ευαίσθητος στις αλλαγές του φωτός. Την 2η δεκαετία της ζωής μας οι ρυθμοί (κιρκάδιοι) που επηρεάζουν τον ύπνο μας αλλάζουν με αποτέλεσμα οι έφηβοι μας να κοιμούνται και να ξυπνάνε αργότερα.
Ερευνες δείχνουν ότι οι έφηβοι μας έχουν έλλειψη ύπνου με αποτέλεσμα να επηρεάζονται οι επιδόσεις τους στα μαθήματα.
Δεν θέλουν αλλαγές στην ώρα
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ισχυρίζεται ότι η αλλαγή της ώρας 2 φορές το χρόνο επηρεάζει αρνητικά τους βιορυθμούς μας. Συμφωνώ.
Το βιώνουν οι ναυτικοί μας κι ο γράφων στη νεότητα του. Οταν οι ναυτικοί ταξιδεύουν σε πορεία παράλληλου, αλλάζουν ώρα καθημερινά για να συμβαδίζουν με την τοπική γεωγραφική ώρα.
Αν ο υποπλοίαρχος ξεχαστεί και δεν αλλάξει την ώρα, την επομένη η απόδοση όλων πέφτει κι ο καπετάνιος βάζει τις φωνές.
Το BBC παραθέτει έρευνα που δείχνει ότι ζευγάρια τσακώνονται περισσότερο επειδή κοιμούνται λιγότερο λόγω της αναστάτωσης των βιορυθμών τους.
Επίσης, πολυετής έρευνα (2004-2013) στη Φινλανδία έδειξε αύξηση των εγκεφαλικών επεισοδίων κατά την διάρκεια της θερινής ώρας.
Τι να πούμε εμείς στα Χανιά που εξαιτίας της θερινής ώρας μεγαλώνει η δυσαρμονία με το βιολογικό μας ρολόι;
Να αποδώσουμε ότι στραβό μας συμβαίνει τοπικά σ’ αυτή τη δυσαρμονία και μόνο θα ήταν υπερβολικό.
Θα αντέξουν οι βιολογικοί μας ρυθμοί;
Αν υιοθετηθούν και τα 2 μέτρα, χαμένοι θα είναι και οι έφηβοι μας.
Στα Χανιά έχουμε ήδη μια δυσαρμονία που είναι 54 λεπτά το χειμώνα και 1 ώρα και 54 λεπτά το καλοκαίρι.
Το χειρότερο σενάριο είναι να υιοθετήσουμε μόνιμα τη θερινή ώρα και ταυτόχρονα τα μαθήματα των εφήβων να αρχίζουν αργότερα.
Ο πίνακας δείχνει τι θα συμβεί…
Σενάριο 1 Διατήρηση της χειμερινής ώρας + έναρξη μαθημάτων 8.30 Στην έναρξη των μαθημάτων το βιολογικό ρολόι των εφήβων θα δείχνει 7.36 αντί 7.06 σήμερα.
Σενάριο 2 Διατήρηση της θερινής ώρας + έναρξη μαθημάτων 8.30 Στην έναρξη των μαθημάτων το βιολογικό ρολόι των εφήβων θα δείχνει 6.36 αντί 7.06 σήμερα.
Σενάριο 3 Υιοθέτηση της ώρας Κεντρικής Ευρώπης + έναρξη μαθημάτων 8.30.
Στην έναρξη των μαθημάτων το βιολογικό ρολόι των εφήβων θα δείχνει 8.36 αντί 7.06 σήμερα.
Το ευμενέστερο για τα Χανιά, την Δυτ.Ελλάδα και τους επισκέπτες μας φυσικά είναι να υιοθετήσουμε την ώρα Κεντρικής Ευρώπης. Οι Δυτικο-Ελλαδίτες θα ζητωκραυγάζουν, αφού το γεωγραφικό τους μήκος αντιστοιχεί απόλυτα στην ώρα Κεντρικής Ευρώπης.
Αν το κάνουμε, θα ηρεμήσουμε μιας και το βιολογικό μας ρολόι θα διαφέρει 6 λεπτά μόνο από την ώρα του ρολογιού μας.
Αλλά που τέτοια τύχη.
