Στο περιθώριο της ∆ιεθνούς ∆ιάσκεψης Ωκεανών στην Αθήνα τον Απρίλιο 2024 και τον Μάιο στη συνάντηση κορυφής Μητσοτάκη – Ερντογάν, είχε γίνει εκτενής λόγος για τα ‘‘Θαλάσσια Πάρκα’’ σε περιοχές του Αιγαίου µετά τη συµφωνία µε την Ιταλία και Αίγυπτο απ’ το 2020 στα οποία τρέφονται και αναπαράγονται τα θαλασσοπούλια και άλλα είδη πουλιών, που νοµίµως έχουν προστασία από πιθανούς κινδύνους.
Ωστόσο για πρώτη φορά ανακοινώθηκε επισήµως από τις κυβερνητικές αρχές χάρτης καθορισµού της Ηπειρωτικής και Νησιωτικής Ελληνικής Υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονοµικής Ζώνης (Α.Ο.Ζ.) όπου καθιερώνεται ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασµός (Θ.Χ.Σ.) και οι θέσεις της χώρας µας για την αναγνώριση των θαλασσίων ζωνών που ορίζονται αλλού σε 3 και αλλού σε 6 ν.µ. πάντα βάσει της αρχής της «µέσης γραµµής» που συνήψαν κατόπιν αµοιβαίων συµφωνιών το 1997 και 2020 µε την Ιταλία στο Ιόνιο και την Αίγυπτο στο Αιγαίο. Και όλα αυτά σύµφωνα µε το ∆ίκαιο της Θάλασσας της Συµφωνίας UNGLOS του Ο.Η.Ε. Σε αναµονή βρίσκεται η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και Α.Ο.Ζ. µε τις γείτονες χώρες Τουρκία, Κύπρο και Λιβύη.
Στην ανακοίνωση του ΥΠΕΞ διευκρινίζεται ότι: «η επέκταση των Χ.Υ. έως τα 12 ν.µ. είναι αναφαίρετο κυριαρχικό δικαίωµα της χώρας µας, για την άσκηση του οποίου η Ελλάδα επιφυλάσσεται όταν και όπως το κρίνει εθνικά συµφέρον µε βάση τους κανόνες, που απορρέουν από το ∆ιεθνές ∆ίκαιο».
Για τον καθορισµό του θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασµού υποχρεούτο η χώρα µας να εναρµονιστεί µε την οδηγία 2014/89 της Ε.Ε. µέχρι την 30η Απριλίου 2025 προκειµένου ν’ αποφύγει την παραποµπή της στο Ευρωπαϊκό ∆ικαστήριο. Συνεµορφώθη την τελευταία στιγµή!
Πάντως η Αθήνα πέραν των υποχρεώσεων της έναντι της Ε.Ε. µε τη δηµοσίευση του χάρτη δείχνει προσεκτικά τον τρόπο ορισµού των θαλασσίων ζωνών, ότι ο θαλάσσιος χωροταξικός Σχεδιασµός δεν συνδέεται µε την υπόθεση του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας Κύπρου Ισραήλ, στέλνοντας µήνυµα για τον εν εξελίξει ελληνοτουρκικό διάλογο, ότι δεν υποχωρεί έµπρακτα ότι υπερασπίζεται τα εθνικά της συµφέροντα.
Οι θαλάσσιες ζώνες καθορίζονται από την UNCLOS σε εσωτερικά ύδατα στην Αιγιαλίτιδα Ζώνη, υφαλοκρηπίδα, ΑΟΖ και τα ∆ιεθνή ύδατα. Έχει υπογραφεί από την Ελλάδα, όχι όµως απ’ την Τουρκία, που δεν αναγνωρίζει ότι τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα. Στο άρθρο 123 της UNCLOS προβλέπεται ότι κράτη που συνορεύουν µε κλειστή ή ηµίκλειστη θάλασσα πρέπει να συνεργάζονται µεταξύ τους στην άσκηση των δικαιωµάτων τους. Βάσει αυτού του άρθρου στηρίζεται, να λέει ότι το Αιγαίο είναι κλειστή θάλασσα και πρόκειται για «ειδική περίπτωση». Στο ∆ίκαιο της Θαλάσσης βλέπουµε ότι αναγνωρίζει ό,τι τη συµφέρει!
