«Νύχτα μαγικιά/ μια σκιά περνά/ σκέψου τώρα τη φωνή/ που σου ‘λέγε/ ποτέ, ποτέ, μαζί./ Βάδιζα σκυφτός/ ήσουν ουρανός/ με των άστρων τη μουσική μου τραγουδάς/ ποτέ, ποτέ, μαζί./ Μάγισσα χλωμή/ το στερνό σου φιλί/ ξεχασμένη μουσική/ μια μαχαιριά/ ποτέ, ποτέ, μαζί…»
Η μελωδική φωνή του ταλαντούχου Χρήστου Κοτσάφτη τραγουδά Θεοδωράκη, δονεί τον χώρο, χαμένες αγάπες, απογοητεύσεις μα και στιγμές καλές βγαίνουν ξανά στην επιφάνεια, και συγκινούν. Στην οθόνη επάνω ένας αστερισμός θυμίζει έναστρους ουρανούς γεμάτους προσδοκίες, ο πρόεδρος του “Συλλόγου Φίλων Αστρονομίας Κρήτης” Χρήστος Σωτηρόπουλος συνεχίζει την ενδιαφέρουσα, πλήρως κατατοπιστική ομιλία του, παραδίπλα η Μαίρη Πεντάρη διαβάζει επιλεγμένη ποίηση και σχετικά κείμενα γνωστών συγγραφέων.
Μυθολογία, μουσική, ποίηση κι η πολύχρωμη μαγεία των έναστρων ουρανών μας…
Τι άλλο θα ήθελε κανείς;
Βρισκόμαστε στο φιλόξενο χώρο του καφέ “ΚΗΠΟΣ” για την κοπή της πίτας -της… “αστροπίτας” του Σ.Φ.Α.Κ.- που όπως μας ενημέρωσε ο δραστήριος πρόεδρός του: «Είναι ένας μη κερδοσκοπικός, πολιτιστικός κι επιστημονικός Σύλλογος, ένας φορέας γνώσης και πολιτισμού που δραστηριοποιείται στην ευρύτερη περιοχή της Κρήτης. Οι μέχρι τώρα δράσεις μας σκοπό έχουν την παροχή μια εναλλακτικής, πολιτιστικής πρότασης στον κόσμο της Κρήτης και την προσέγγιση της εξειδικευμένης αλλά συναρπαστικής επιστήμης της αστρονομίας με το ευρύ κοινό. Ιδρύθηκε το 2007 από ερασιτέχνες αστρονόμους, έχει ως προτεραιότητά της την εκλαΐκευση και την διάδοση της επιστήμης της αστρονομίας. Εχει πάνω από 100 μέλη σε ολόκληρη την Κρήτη και σε όλο τον κόσμο, με έδρα τα Χανιά».
Είχαμε κάνει την πρώτη γνωριμία μας πριν μερικά χρόνια με τον ενδιαφέροντα αυτό Σύλλογο ένα βραδάκι στο “Μουσείο Σχολικής Ζωής” στα Νεροκούρου, όπου αφού ενημερωθήκαμε σχετικά, μεταφερθήκαμε στο κοντινό γήπεδο, και μέσα από τηλεσκόπια, μας δόθηκε η ευκαιρία να δούμε και να μελετήσουμε αστερισμούς που βρίσκονται πάντα εκεί, μα δεν διακρίνει κανείς με γυμνό μάτι. Ηταν μια συγκλονιστική εμπειρία! Να σου δίνεται η δυνατότητα να προσεγγίσεις μ’ αυτόν τον τρόπο τον λαμπερό κόσμο που μας περιβάλλει. Τον γεμάτο μυστήρια! Εναν κόσμο κοντινό, μα και τόσο μακρινό μας, απλησίαστο στην ουσία. Ομως ο ανήσυχος άνθρωπος δεν ποιείται! Πάντα θα κοιτά ψηλά και θα επιζητεί τη γνώση. Απ’ τον πρωτόγονο που λάτρεψε τα ουράνια σώματα του νυχτερινού του κυρίως στερεώματος, τον σοφό εκείνο αστρονόμο της αρχαιότητας που με τα μέσα της εποχής ξεχώρισε τ΄ άστρα σε ομάδες, τους έδωσε ονόματα, ακολουθούσε και κατέγραφε κάθε κίνησή τους στο ουράνιο στερέωμα, μέχρι τον σύγχρονό μας επιστήμονα, επαγγελματία ή μη!
Στο πέρασμα του χρόνου θεοί, ημίθεοι κι ήρωες της μυθολογίας έδωσαν το όνομά τους σε αστερισμούς με τη δική τους πορεία κι ιστορία.
Και να ’μαστε πάλι εδώ στην κοπή της πίτας, γεμάτοι περιέργεια να μάθουμε κι άλλα πράγματα, όπως τα σχετικά για την “Κόμη της Βερενίκης”, έναν αστερισμό που αποτελείται από 43 αμυδρά άστρα, που εκτός από “Κόμη” την είπαν οι αρχαίοι και “Πλόκαμο”. Κι ήταν η Βερενίκη σύζυγος του Πτολεμαίου του Γ’ -στην Αίγυπτο των ελληνιστικών χρόνων- που την άφησε νύφη ο βασιλιάς κι έφυγε να πολεμήσει τους Σύριους. Αγωνιά για τη ζωή του και τάζει να κόψει και να καταθέσει στον ναό της θεάς Αφροδίτης τη πλούσια κόμη της -ό,τι ωραιότερο διαθέτει μια γυναίκα- αν εκείνος γυρίσει πίσω. Τρία χρόνια αποχωρισμού μετά, μαθαίνει πως επιστρέφει νικητής, σώος κι ασφαλής και καταθέτει τα πλούσια μαλλιά της στον ναό. Δυστυχώς όμως την επομένη ημέρα αυτά… χάνονται! Κι ο σοφός αστρονόμος της αυλής αποφαίνεται πως την κόμη την πήρε ο Δίας και την τοποθέτησε εκεί ψηλά στον ουρανό, ανάμεσα στ’ αστέρια, για να τη βλέπουν οι άνθρωποι και να θυμούνται την εξαίρετη πράξη της Βερενίκης…
Στο ουράνιο στερέωμα και ο “Αστερισμός της Λύρας” με τον πιο λαμπρό άστρο του ουρανού, τον γνωστό μας Βέγα. Παρούσα κι εδώ η μυθολογία. Σφοδρά ερωτευμένος ο Ορφέας με τη μαγική λύρα, έχει την ατυχία να δει τη γυναίκα του Ευρυδίκη να φεύγει για τον άλλο κόσμο μετά από δάγκαμα φιδιού. Του δίνεται η άδεια να ταξιδέψει με τον Ερμή μέχρι εκεί, για να τη φέρει πίσω. Με τη μαγική του μελωδία αποκοιμίζει τον Κέρβερο τον φύλακα των ψυχών, γοητεύει με τη μουσική του τον άρχοντα του Αδη τον Πλουτώνα, και καταφέρνει να τον πείσει να του δώσει πίσω την αγαπημένη του. Με τον όρο βέβαια, να πηγαίνει μπροστά, να τον ακολουθεί εκείνη, αλλά να μην γυρίσει να την κοιτάξει μέχρι να φτάσουν! Ανήσυχος ο Ορφέας μην τυχόν και δεν περάσει η Ευρυδίκη την πύλη μεταξύ ζωής και θανάτου, γυρίζει την τελευταία στιγμή, την κοιτάζει, και τη χάνει για πάντα…
Από τότε μόνος κι απαρηγόρητος τριγύριζε στα δάση, θρηνώντας με την λύρα του…
Χαρούμενοι, μα και θλιβεροί μύθοι και μυθιστορίες του τότε που έφθασαν μέχρι τις μέρες μας για να μας συγκινούν και να μας θυμίζουν τη δύναμη της αιώνιας πίστης κι αγάπης στον σύντροφο ή τη σύντροφο της ζωής μας…
Είναι γεγονός ωστόσο, ότι εμείς οι άνθρωποι του τώρα, με τα μέσα που διαθέτουμε μπορούμε
-και πρέπει- να γνωρίζουμε τον κόσμο που μας περιβάλλει. Γεγονός επίσης είναι ότι όσο η γνώση προχωρεί, στερεώνεται βαθιά μέσα μας κι η επίγνωση του… πόσο μικροί είμαστε τελικά στον κόσμο τον ατελεύτητο που ζούμε!
Δεν μπορείς όμως να μην στρέψεις το βλέμμα και να δεις και τη ρομαντική πλευρά του θέματος…
Κατιτί υπάρχει για τον καθένα μας εκεί πάνω!
Κι οι καλοί μας λογοτέχνες -παλιοί και καινούργιοι- δεν χάνουν την ευκαιρία να εκφράσουν ευαισθησίες και να καταγράψουν συναισθήματα. Σαν τη Βικτωρία Θεοδώρου που μοιράζεται μαζί μας το ποίημα της «Πώς παγιδεύτηκα;», το οποίο διαβάστηκε από τη Μαρία: «Πώς παγιδεύτηκα σ’ αυτό το σκοτεινό νεφέλωμα/ σ’ αυτά τα δίχτυα που κλωσούν καινούργια άστρα κι αναλώνονται/ στης άναρχης δημιουργίας τις φλόγες;/ Εδώ θ’ αφανιστώ κι θ΄ αφομοιωθώ/ χωρίς τουλάχιστο το λαμπρό θάνατο που ’χουν τα ουράνια σώματα…»
Πηγή έμπνευσης, συγκλονιστικοί οι έναστροι ουρανοί μας!
Ρευστοί, μεταβαλλόμενοι, διαρκώς αναγεννόμενοι, όπως όλα γύρω μας …
Εκεί θα είναι πάντα για εμάς! Γεμάτοι εκπλήξεις!
Με τη μεταφυσική πλευρά τους επίσης…
Για ν’ αναζητήσουμε στο ατελεύτητο του κόσμου τους, χαμένα όνειρα, αγαπημένους που έφυγαν, ένα ξαλάφρωμα ψυχής, την πολυπόθητη ελευθερία σκέψης και πνεύματος…
Και βεβαίως τη γνώση!
Ελάτε λοιπόν στον Σ.Φ.Α.Κ., στον “Σύλλογο Φίλων Αστρονομίας Κρήτης” να γνωριστούμε, να γνωρίσουμε καλύτερα τον ουράνιο κόσμο, και μαζί να ταξιδέψουμε ποικιλοτρόπως…