Εύρος πολύ μεγαλύτερο από εκείνο που υπήρχε τουλάχιστον τις τελευταίες τρεις δεκαετίες στις σχέσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ, κρύβουν οι αμερικανικές προτάσεις και προθέσεις για αμυντική συνεργασία ανάμεσα στις δύο χώρες. Το εύρος της αμιγώς αμυντικής διάστασης των διμερών σχέσεων Αθήνας-Ουάσιγκτον συζητήθηκε στη συνάντηση του κ. Π. Καμμένου με τον Αμερικανό ομόλογό του κ. Τζέιμς Μάτις, ενώ 10 ημέρες νωρίτερα ο ΥΠΕΞ Ν. Κοτζιάς παρουσίασε στον ομόλογό του κ. Ρεξ Τίλερσον αλλά και στον νέο Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας κ. Χ. Ρ. Μακμάστερ την οπτική της Αθήνας για την περιοχή. Η γεωπολιτική σημασία της Ελλάδας εκτιμάται ιδιαιτέρως από την Ουάσιγκτον, κάτι που φαίνεται και από μια πρόταση των Αμερικανών στην Αθήνα, την οποία αποκαλύπτει σήμερα η «Κ».
Οι Αμερικανοί έχουν προτείνει τη συμμετοχή πλοίου του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού (Π.Ν.) σε Carrier Battle Group (Ομάδα Κρούσης και Συνοδείας), τα οποία συνήθως αναπτύσσονται γύρω από ένα αεροπλανοφόρο. Πρόκειται για ένα προνόμιο αλλά και μια σημαντική υποχρέωση, καθώς τα πολλαπλών ρόλων πλοία που αναπτύσσονται γύρω από ένα αμερικανικό αεροπλανοφόρο (το οποίο ορίζεται ως HVU-High Value Unit), διαδραματίζουν σημαντικό τακτικό ρόλο, ιδίως όταν η Ομάδα Κρούσης συμμετέχει σε κάποια επιχείρηση. Απόφαση προς αυτή την κατεύθυνση δεν θα είναι μεμονωμένη, αλλά θα αφορά και την παράλληλη ανανέωση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (Mutual Defense Cooperation Agreement – MDCA) ανάμεσα σε Ελλάδα και ΗΠΑ, με βασικό άξονα τη χρήση της βάσης της Σούδας. Ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Π. Καμμένος συζήτησε στη συνάντησή του με τον Αμερικανό ομόλογό του το αίτημα των ΗΠΑ για ανανέωση της MDCA όχι για ένα –ως είθισται– αλλά για πέντε έως δέκα χρόνια. Οι Αμερικανοί επιθυμούν την πενταετή ανανέωση, κυρίως διότι θέλουν να επεκτείνουν τις δυνατότητες της βάσης της Σούδας στην οποία πλέον γίνονται αρκετά εξειδικευμένες επισκευές ακόμη και σε μεγάλες ναυτικές μονάδες. Υπενθυμίζεται ότι το αεροπλανοφόρο USS George H.W. Bush βρέθηκε δύο φορές στη Σούδα το τελευταίο χρονικό διάστημα και, μάλιστα, προχώρησε σε σύντομη συνεργασία (PASSEX) με μονάδες του Π.Ν. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» το μόνο πρόβλημα που καθυστερεί την προώθηση της επέκτασης της συμφωνίας με τις ΗΠΑ για τη Σούδα, είναι ότι η τροποποίηση θα πρέπει να περάσει από τη Βουλή, κάτι που προβληματίζει το Μαξίμου για πιθανές κοινοβουλευτικές «ανταρσίες». Ο κ. Καμμένος ζήτησε, επίσης, την ένταξη της Ελλάδας σε προγράμματα στρατιωτικών συνεργασιών αντιστοίχων με εκείνα του Ισραήλ και της Αιγύπτου, ώστε να μπορεί να ενισχυθεί και με σημαντικές πολεμικές μονάδες όπως π.χ. πλοία.
Ο ρόλος του Ισραήλ
Η ευκολία με την οποία οι κ. Κοτζιάς και Καμμένος απέκτησαν ταχεία πρόσβαση στην Ουάσιγκτον, σε μια περίοδο κατά την οποία η ομάδα του νέου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει ακόμη διαμορφώσει καθαρή στρατηγική για την εξωτερική πολιτική που θα πρέπει να ακολουθήσουν οι ΗΠΑ, αποδίδεται από ορισμένες πηγές στη μεσολάβηση των Ισραηλινών. Οι Ισραηλινοί εξαρχής εξέφρασαν στην Αθήνα την προθυμία τους να διευκολύνουν για την Ελλάδα την πρόσβαση στο επιτελείο του κ. Τραμπ, μέσω των πολύ στενών διαύλων που διατηρεί η κυβέρνηση Νετανιάχου. Ο ίδιος ο κ. Κοτζιάς διαπίστωσε τη σημασία που έχει για τους Αμερικανούς ο ρόλος του Ισραήλ στην περιοχή και στις επαφές του στην Ουάσιγκτον, ιδίως στη συνάντησή του με τον κ. Μακμάστερ, ο οποίος φάνηκε αρκετά ενημερωμένος για την κατάσταση και στην Ελλάδα, μάλλον λόγω της φιλίας που τον συνδέει με τον πρώην πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Αθήνα Ντέιβιντ Πιρς. Σε αρκετά σημεία ο κ. Μακμάστερ φάνηκε να συμμερίζεται την παρουσίαση του κ. Κοτζιά, ο οποίος παρουσίασε το τρίγωνο αστάθειας Βαλκανίων-Βόρειας Αφρικής-Μέσης Ανατολής και τον ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίσει η Ελλάδα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Αμερικανός αξιωματούχος ανέφερε ότι οι ΗΠΑ αντιλαμβάνονται πως η γεωπολιτική της περιοχής έχει μεταβληθεί σε βάρος των συμφερόντων τους, δεν προτίθενται, ωστόσο, να αποσυρθούν εντελώς. Η φράση που χρησιμοποίησε ο Μακμάστερ ήταν, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ότι οι ΗΠΑ θα εστιάσουν σε όσα μπορούν να ελέγξουν («focus on what you can control»). Ως προς την κατάσταση της Τουρκίας, οι Αμερικανοί συνομιλητές του κ. Κοτζιά εξέφρασαν τις ανησυχίες τους για την υποχώρηση του κεμαλισμού, υπό την έννοια της κοσμικότητας. Στη συζήτηση με τον κ. Μακμάστερ στον Λευκό Οίκο συμμετείχε και ο προσωπάρχης Ρέινς Πρίμπους, ο οποίος, μάλιστα, ξεκίνησε τη συζήτηση αναπολώντας παιδικές αναμνήσεις για τις βόλτες που έκανε στην Αγία Παρασκευή με τον Ελληνα παππού του…
ΠΗΓΗ: kathimerini.gr
