Αναπάντεχα ποιοτικά καλό είναι το πρώτο ελαιόλαδο που βγήκε αυτές τις ημέρες στα ελαιουργεία των Χανίων. Η θετική έκπληξη έγκειται στο ότι εξαιτίας της αυξημένης προσβολής του δάκου και της ξηρασίας οι παραγωγοί περίμεναν πως το λάδι φέτος “θα ανεβάσει γραμμές” κάτι που όμως δεν επαληθεύεται για την ώρα.
Σε ό,τι αφορά την ποσότητα του παραγόμενου προϊόντος όλες οι εκτιμήσεις παραγωγών, διοικητικών υπαλλήλων, γεωπόνων, ανθρώπων που είναι γνώστες της ελαιοπαραγωγής συγκλίνουν στο ότι σε σύγκριση με τους άλλους νομούς της Κρήτης που η παραγωγή θα είναι πολύ μειωμένη στα Χανιά θα κυμανθεί σε γενικές γραμμές στα ίδια επίπεδα με πέρυσι.
Η ΠΟΣΟΤΗΤΑ
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης, και της προϊσταμένης της Υπηρεσίας κ. Μάνιας Μυλωνάκη «υπολογίζουμε ότι φέτος η παραγωγή θα φτάσει τους 25.000 τόνους ελαιόλαδου και 100 τόνους επιτραπέζιας Ελιάς στα Χανιά και την εκτίμηση αυτή την έχουμε μεταφέρει στο Υπουργείο».
Ανάλογες είναι και οι εκτιμήσεις των ελαιουργών του Νομού Χανίων.
«Στους υπόλοιπους νομούς του Νησιού η παραγόμενη ποσότητα ελαιολάδου θα είναι πιο χαμηλή. Πέρυσι βέβαια είχαν μεγάλη παραγωγή. Εμείς ως Χανιά σε σύγκριση με πέρυσι θα μείνουμε στα ίδια επίπεδα με πέρυσι. Αν δεν έχουμε κάποιο έκτακτο καιρικό φαινόμενο μέχρι να γίνει η συγκομιδή θα κινηθούμε στα περυσινά επίπεδα» επισημαίνει ο πρόεδρος του Συλλόγου Ελαιουργών Χανίων κ. Μιχάλης Χαιρετάκης. Σε περιοχές της Κισάμου, των παραλιακών και ημιορεινών περιοχών του Πλατανιά, του Κολυμβαρίου και του Αποκόρωνα εκτιμάτε πως οι καλλιέργειες θα δώσουν καλές ποσότητες ελαιόλαδου.
Αναφορικά με τον ΣΕΔΗΚ (Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης) που εξετάζει την παραγωγή σε όλη την Κρήτη ο επιστημονικός σύμβουλος του Συνδέσμου κ. Νίκος Μιχελάκης παρατηρεί πως «παρουσιάζεται μια ανομοιομορφία, αφού έχουμε περιοχές με πολύ καλή παραγωγή, άλλες με πολύ μειωμένη και άλλες με μέτρια. Αυτή είναι η γενική εικόνα που παρουσιάζεται. Φέτος υπολογίζονται 20.000-23.000 τόνοι ελαιόλαδου στα Χανιά, στο Ρέθυμνο 5.-6.000 τόνοι, στο Ηράκλειο 35.000 τόνοι, στο Λασίθι 10.000 τόνοι.»
Η ποσότητα που αναμένεται να παραχθεί φέτος δεν είναι η μικρότερη αλλά ούτε και η μεγαλύτερη που έχει δώσει ποτέ η Κρήτη.
«H μέση παραγωγή στην Κρήτη είναι γύρω στις 100.000 τόνους άρα φέτος έχουμε μια χρονιά με παραγωγή κάτω του μέσο όρου. Έχουμε φτάσει και 120.000 και 130.000 τόνους κάποιες χρονιές, αλλά οι 70-75.000 τόννοι που θα παραχθούν φέτος δεν είναι αυτό που λέμε “ ιστορικό χαμηλό”.
To ιστορικό χαμηλό ήταν το 2013-2014 που λόγω της καταστροφής στην καρπόδεση είχαμε πέσει στους 25.000 τόνους σε όλη την Κρήτη» λέει ο κ. Μιχελάκης.
Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ
Σε ότι έχει να κάνει με το πρώτο λάδι που παράχθηκε από τα ελαιουργεία παρουσιάζει μέχρι στιγμής πολύ καλά στοιχεία.
«Τα στοιχεία από τις πρώτες ημέρες λειτουργίας των ελαιουργείων δείχνουν πως οι οξύτητες είναι καλύτερες από πέρυσι. Ίσως και γιατί οι άνθρωποι βγήκαν νωρίτερα για να μαζέψουν τις ελιές τους, ίσως να βοήθησε το ότι με τις βροχές και την κακοκαιρία των περασμένων ημερών έπεσαν οι “κακές” ελιές που ανεβάζουν βαθμούς. Πέρυσι τέτοια εποχή θυμάμαι ότι είχα ελιές με οξύτητες πάνω από 7-8 γραμμές και τώρα τα περισσότερα λάδια είναι κάτω από 5 γραμμές» λέει ο κ. Μιχάλης Χαιρετάκης.
Ανάλογα στοιχεία για την περιοχή της Κισάμο δίνει και ο γεωπόνος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Γραμβούσας κ. Γιώργος Πρεκατσάκης. «Ως ποιότητα το λάδι βγαίνει πολύ καλό από 3 έως 5-6 γραμμές και γενικά η περιοχή μας φέτος έχει πολύ καλή ποιότητα» σημειώνει χαρακτηριστικά.
Δημοπρασίες και αλλαγή κανονισμού
«Οι αγρότες των Χανίων, οι συνδικαλιστές, οι συνεταιρισμοί πρέπει να καταλάβουν ότι αν δεν προχωρήσουν σε δημοπρασίες δεν θα εισπράξουν καλύτερες τιμές στο ελαιόλαδο. Δείτε τι γίνεται στο Λασίθι όπου εκεί οι συνεταιρισμοί κάνουν κανονικές δημοπρασίες και εισπράττουν πολύ καλύτερες τιμές. Το λέμε τόσα χρόνια και εδώ σε όλους τους αρμόδιους και αναρμόδιους αλλά αποτέλεσμα δεν βλέπουμε» δηλώνει ο κ. Ν. Μιχελάκης.
Ο ίδιος τονίζει πως οι πολιτικοί της Κρήτης και οι αγροτοσυνδικαλιστές οφείλουν να επιμείνουν και να προχωρήσουν σε κινήσεις προς το Υπουργείο ώστε να αλλάξει ο κανονισμός του ΕΛΓΑ και να αποζημιώνει ζημιές και από την ξηρασία όπως κάνει για τον πάγο και το ψύχος.
«Χωρίς λάδι τα τσουνατοχώρια»
Πολύ μειωμένη θα είναι η παραγωγή ελαιόλαδου από τις τσουνάτες, σύμφωνα πάντα με εκτιμήσεις παραγωγών και ελαιουργείων. Ο κ. Γιώργος Μοτάκης από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Π. Ρουμάτων αναφέρει χαρακτηριστικά πως «στα ορεινά χωριά η παραγωγή είναι πολύ μειωμένη, σχεδόν μηδενική χωρίς υπερβολή. Μιλάω για Ρούματα, Κακόπετρο μέχρι και την Κάντανο αλλά και στα ορεινάχωριά των Μουσούρων. Αντίθετα στην παραλιακή ζώνη Ταυρωνίτη, Βουκολιές ένα 60% των δέντρων έχει “βεντέμα”. Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στα “τσουνατοχώρια”. Βέβαια η αλήθεια είναι πως πέρυσι η τσουνάτη είχε “βεντέμα”. Όμως ίσως επειδή αργήσαμε να κάνουμε συγκομιδή, πήγε και Απρίλης σε πολλές περιοχές, το δέντρο δεν προλαβαίνει να ξεκινήσει τη διαδικασία της παραγωγής έτσι η επόμενη η χρονιά δεν υπάρχει παραγωγή.»
Από τη μεριά του ο κ. Στέλιος Θωμάκης πρόεδρος του Α.Σ. Βουκολιών λέει πως «πέρυσι κάναμε 1300 τόννους και φέτος μπορεί να φτάσουμε τους 1000 . Η περιοχή μας έχει όπου έχει λιανές έχει “βεντέμα» αντίθετα με την τσουνάτη».
Πρωτοβουλία Ενωσης Περιφερειών για την ενιαία ενίσχυση
Πρωτοβουλία με δέσμη τριών μέτρων, για να εισπράξουν την ενιαία ενίσχυση χιλιάδες αγρότες, στους οποίους δεν χορηγήθηκε η προκαταβολή αναλαμβάνει η Ένωση Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ).
Οπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, το Δ.Σ. της ΕΝΠΕ αποφάσισε στη χθεσινή του συνεδρίαση και εισηγείται στα συναρμόδια Υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Περιβάλλοντος και Ενέργειας:
•Ο ΟΠΕΚΕΠΕ να ενημερώσει, με μήνυμα αλλά και μέσω των πυλών, τους δικαιούχους αγρότες, στους οποίους δεν καταβλήθηκε η προκαταβολή λόγω του γνωστού θέματος.
•Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να χορηγήσει ειδική παράταση στους δικαιούχους ώστε να υποβάλλουν αντιρρήσεις, ενστάσεις και προσφυγές όσοι δεν το έπραξαν.
•Ο ΟΠΕΚΕΠΕ, πριν την καταβολή της εξόφλησης της ενιαίας ενίσχυσης τον προσεχή Δεκέμβριο, να αποδέχεται ενστάσεις των δικαιούχων με πειστήριο την υποβολή οιωνδήποτε ένδικων μέσων, ακόμη και δικαστικών προσφυγών, ώστε να προχωρήσει στην πληρωμή του δικαιούχου αγρότη με την αιρεσιμότητα της απόφασης της δικαιοσύνης.
Σύμφωνα με την ΕΝΠΕ το πρόβλημα αφορά αγρότες οι οποίοι «αν και έχουν εκτάσεις ή τμήμα αυτών των εκτάσεων εντός δασικών χαρτών, δεν έχουν προχωρήσει στις προβλεπόμενες νομικές ενέργειες, όπως υποβολή αντιρρήσεων ή ενστάσεων προδήλου σφάλματος».
ΕΙΣΦΟΡΑ ΔΑΚΟΚΤΟΝΙΑΣ
Εν τω μεταξύ, στο ποσό των 30 ευρώ ανά τόνο παραγόμενου ελαιολάδου ανέρχεται το ποσό για την εισφορά δακοκτονίας. Αυτό αναφέρεται σε ανακοίνωση της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων εν όψει της νέας ελαιοκομικής περιόδου.
Συγκεκριμένα, η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής ενημερώνει τους ελαιοπαραγωγούς ότι σύμφωνα με σχετικό έγγραφο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), «η τιμή ενεργοποίησης του μέτρου της ιδιωτικής αποθεματοποίησης (πρώην παρέμβασης) για την κατηγορία ελαιολάδου Λαμπάντε (lampante) για το ελαιοκομικό έτος 2018-2019 θα είναι 1,524 ευρώ/κιλό, η οποία θα λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της εισφοράς δακοκτονίας του λαδιού. Στο ανωτέρω ποσό αναλογεί εισφορά δακοκτονίας 1,524 x 2% = 0,030 ευρώ. Σύμφωνα με τα παραπάνω η εισφορά δακοκτονίας για το έτος 2018-2019 είναι 3 λεπτά ανά κιλό παραγόμενου ελαιολάδου (30 € ανά τόνο παραγόμενου ελαιολάδου)».
