Μια από τις διαφορετικές μορφές τουρισμού είναι και ο θρησκευτικός- προσκυνηματικός, που συνδέεται και με τον πολιτιστικό. Σε αυτόν αναφέρθηκε και στην προ ημερών ομιλία του (“Χ.Ν.”, 26η Ιουνίου) ο συμπατριώτης μας, γενικός γραμματέας ΕΟΤ, κ. Δ. Φραγκάκης. Τις ίδιες περίπου ημέρες πραγματοποιήθηκε συνάντηση για τον ίδιο τουρισμό με συμμετοχή αρκετών ειδημόνων για το θέμα στα “Χ.ν.” της 29ης Ιουνίου.
Στην Κρήτη υπάρχουν εξήντα μοναστήρια, κάποια από τα οποία δεν έχουν μοναχούς και διοικούνται από επιτροπές. Από αυτά περίπου το ένα τέταρτο και πλέον έχουν τις προδιαγραφές για τουρισμό. Επίσης, υπάρχουν μερικά μοναστήρια, μετόχια, του Σινά, Αγίου όρους, Πάτμου κ.λπ. Ο τουρισμός σε αυτά τροφοδοτείται από τουριστικά γραφεία που τα συμπεριλαμβάνουν στα τουριστικά πακέτα τους ή από μεμονωμένους επισκέπτες. Σε λίγες περιπτώσεις αποτελούν αποκλειστικό προορισμό και κυρίως, όταν πρόκειται για προσκυνήματα, από γκρουπ ελληνικά, όπως μητροπόλεων, ενοριών, συλλόγων, σε μονές της Κρήτης, της Τήνου, της Μυτιλήνης, της Πάτμου, και άλλων και για εξωτερικό στους Αγίους Τόπους, Σινά, κ.λπ. Από εξωτερικό λίγα είναι τα προσκυνηματικά γκρουπ από Ρωσία και άλλες χώρες.
Στις παραπάνω εκδηλώσεις δεν αναφέρθηκε μια εργασία θαυμαστή και αφάνταστα χρήσιμη για τον θρησκευτικό τουρισμό και που αναφέρομαι στη συνέχεια. Κάποιες εκδόσεις της εκκλησίας της Κρήτης που διετίθεντο δωρεάν:
α. «Χριστιανικά μνημεία Κρήτης»: από τη συνοδική επιτροπή επί του θρησκευτικού τουρισμού της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου Εκκλησιαστικής Κρήτης, έτος 2012. Κύριος συντελεστής ο αρχαιολόγος Μιχάλης Ανδριανάκης. Σελίδες 430, φωτογραφίες και τμηματικοί χάρτες πολλοί και αναφορά σε διακόσιους τόπους, μοναστήρια, εκκλησίες, και άλλους αξιόλογους για επίσκεψη.
β. Έκδοση σε μικρότερο μέγεθος και σε ξένες γλώσσες, έτους 2014 με 160 σελίδες, που συμπεριλαμβάνει σχεδόν πενήντα διαδρομές, όχι μόνο θρησκευτικές αλλά και πολιτιστικές και λεπτομερή απεικόνισή τους σε χάρτες ανά μητρόπολη. Επιπλέον, συμπεριλαμβάνει και πολλές άλλες πληροφορίες για την Κρήτη, ιστορία, διατροφή, καταλύματα και άλλες υπηρεσίες ανά νομό.
Υπότιτλος “Στα βήματα του Αποστόλου Παύλου”.
Έκδοση από τη μη κερδοσκοπική οργάνωση (Μ.Κ.Ο.) της Εκκλησίας της Κρήτης με συμμετοχή του Υπουργείου Οικονομικών, της Περιφέρειας, και μέσα στο πρόγραμμα “Κρήτη, Πράσινη Ανάπτυξη”.
Σε όλες τις σχετικές εκδηλώσεις δεν αναφέρθηκε η συμμετοχή του κυρίως ενδιαφερομένου, ήτοι της Εκκλησίας της Κρήτης. Όσο για την αποκατάσταση της παλαιάς Εκκλησιαστικής Σχολής στο θαυμαστό μοναστήρι της Αγίας Τριάδας Τζαγκαρόλων, αν δεν σταματήσουν τη λειτουργία τους, όπως αναφέρθηκε πρόσφατα, αυτές οι σχολές, λειτουργεί σε ένα θαυμαστό τόπο στον Άγιο Ματθαίο και με θαυμαστές εγκαταστάσεις. Εξάλλου έχει αναφερθεί από παράγοντες της μονής ότι στα υπό αναστήλωση παλαιά κτήρια της σχολής θα δημιουργηθεί το Ίδρυμα Πατριάρχου Βαρθολομαίου.
