Αφορμή για το άρθρο αυτό μου έδωσε η εξέταση υποψηφίων αλλοδαπών διά την απόκτηση της ελληνικής υπηκοότητας εις το 1ο ΕΠΑΛ Χανίων, οδός Κοραή, αριθμός 1, κατά την Κυριακή 5 Νοεμβρίου 2023.
Ως επιτηρητής εισήλθα μετά από πολλά έτη εις το κτήριο, όπου εφοίτησα εις τις τρεις πρώτες τάξεις του Οικονομικού Γυμνασίου Χανίων κατά τα σχολικά έτη 1973 – 74, 1974 – 75 και 1975 – 76. Εισήχθην δε κατόπιν τεσσάρων γραπτών εξετάσεων τέλη Ιουνίου του 1973 με τον βαθμόν άριστα 19.
Η σχολική αυτή μονάδα δεν μου ήτο όμως άγνωστη, καθότι εις αυτή εδίδασκε ο εμποριολόγος πατέρας μου από το 1964. Τότε ονομαζόταν Εμπορική Σχολή Χανίων εις την οποία μετετέθη ο πατήρ μου από την Εμπορική Σχολή Καλαμάτας. Μεταξύ των ετών 1958 – 1961 δίδασκε αυτός εις την Εμπορική Σχολή Τζαγκαράδας Πηλίου. Ως νήπιο ακόμη, με έπαιρνε ο πατέρας μου στο σχολείο του, και έτσι έχω αναμνήσεις από τη δεκαετία του 1960. Χριστουγεννιάτικες εορτές, σχολικές εκδρομές αλλά και καθημερινές διδακτικές ώρες έχουν χαραχθεί στη μνήμη μου. Η εκδρομή στο Αρκάδι το έτος 1969, στο Ρέθυμνο αγόρασα τότε και το Κλασικό Εικονογραφημένο «Ο Αλή Πασάς» αριθμ. 303. Θυμάμαι, που κατά την επιστροφή εφώναζαν οι μαθητές και οι μαθήτριες μέσα στο λεωφορείο: «Είδαμε και το “200”!» Όχι το “100”, Άμεσος Δράσις, αλλά το “200”, επειδή κάποιος τους είπε ότι υπάρχει και “200”!
Το 1970 είχαμε πάει εκδρομή στα Μεσκλά, το χωριό του νεοδιορισθέντος τότε καθηγητή Φυσικής Αγωγής Νικηφόρου Νικηφοράκη. Η μητέρα του μας έψησε καλιτσούνια στον φούρνο της! Εγώ ήμουν μαθητής του Δημοτικού τότε, αλλά οι καθηγητές έπαιρναν και τα παιδιά τους στις εκδρομές. Έτσι γνωριζόμασταν τα παιδιά μεταξύ μας. Κάποια ήμασταν δε και συμμαθητές στο Δημοτικό Σχολείο! Γνωρίσαμε επίσης και τους μετέπειτα καθηγητές μας. Θυμάμαι, όταν τον Μάρτιο του 1967 πήγα στο Οικονομικό Γυμνάσιο μετά τη λήξη των μαθημάτων στο 3ο Νηπιαγωγείο Χανίων. Συνάντησα τον μετέπειτα καθηγητή μου κ. Γαλιάτσο και του έδειξα το τετράδιο μου, όπου είχα γράψει τις λέξεις: “τέλος” και “ψωμί καλλιγραφικώς!
Αναμνήσεις! Τα κορίτσια με τις μπλε ποδιές και τις άσπρες κορδέλες, όπως έλεγε και το τραγούδι!
Με έπαιρναν να καθίσω ανάμεσα τους στο ξύλινο θρανίο, μπόμπιρας εγώ, αυτές μαθήτριες λυκειακής ηλικίας.
Κάποιες ζωγράφιζαν και σκίτσα καθηγητών κατά την ώρα του μαθήματος πάνω στα λευκώματα. Η Εμπορική Σχολή, η οποία μετά το 1965 περίπου ονομάστηκε Οικονομικό εξατάξιο Γυμνάσιο, ήταν το μοναδικό μεικτό σχολείο της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στα Χανιά. Κάποια παιδιά έδιναν και παρατσούκλια, καλοπροαίρετα βέβαια, στους καθηγητές/ τριες. Τον πατέρα μου τον έλεγαν “συγκλί”, επειδή έμπαινε με μια μπλε βέσπα στην αυλή, πάνω στη σχάρα της οποίας είχε ένα “συγκλί = τσίγκινος κουβάς”.
Τον κουβά χρησιμοποιούσε αυτός για κηπευτικές εργασίες. Στον κ. Γαλιάτσο είχαν δώσει το παρωνύμιο “μπατζάρι”, επειδή κοκκίνιζαν τα μάγουλα του! Παρωνύμια άλλων καθηγητών δεν θυμάμαι τώρα! Ωραία χρόνια! Έμειναν αξέχαστα τόσο στους μαθητές/ τριες της Εμπορικής Σχολής και του Οικονομικού Γυμνασίου όσο και στους καθηγητές/ τριες τους!
Κατά το σχολικό έτος 1977 – 1978 λειτούργησε για πρώτη φορά το Κ.Ε.Τ.Ε. Χανίων, Κέντρο Επαγγελματικής και Τεχνικής Εκπαίδευσης σε λυκειακό επίπεδο. Συστεγαζόταν δε στην Κοραή 1 μαζί με τη Β΄και Γ΄ τάξη του Οικονομικού Λυκείου. Αυτές ήταν ιστορικά οι τελευταίες τάξεις. Η Γ΄ τάξη του Οικονομικού Λυκείου στεγάστηκε το 1978 – 1979 στο κτήριο του Β΄Λυκείου Αρρένων Χανίων.
Το Κ.Ε.Τ.Ε. Χανίων είχε Τεχνικό και Επαγγελματικό Λύκειο. Συμπεριελάμβανε δε και τον παλιό νυχτερινό “Δαίδαλο” όπως και το παράρτημα του ΚΕΤΕ στο Καστέλι Κισσάμου. Διευθυντής ΚΕΤΕ στον νομό Χανίων έγινε ο πατέρας μου.
Τα Κ.Ε.Τ.Ε. μετονομάστηκαν πολύ αργότερα σε ΕΠΑΛ, και ήταν η πραγμάτωσις της ιδέας για μία καλή επαγγελματική, τεχνική Δημόσια Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Κατά πόσον αυτό επετεύχθη είναι ένα θέμα προς συζήτηση, όπως και το τι απέγινε γενικότερα με την Εκπαίδευση στην Ελλάδα τα τελευταία τεσσαράκοντα έτη.
Σκοπός όμως αυτού του σημειώματος είναι να συγκεντρώσει ανθρώπους και μνήμες παλαιότερων εποχών. Παλιούς μαθητές/ τριες της Εμπορικής, του Οικονομικού και του Κ.Ε.Τ.Ε. Χανίων. Να δημιουργηθεί αρχικά ένα φωτογραφικό αρχείο στο 1ο ΕΠΑΛ, Κοραή 1.
Οι φωτογραφίες θα αντιγραφούν και θα επιστραφούν. Οι μνήμες θα καταγραφούν. Ένα μουσείο μνήμης για μας τους πρώην μαθητές/ τριες του Ιστορικού αυτού κτηρίου (το ισόγειο κτίστηκε γύρω στα 1934, ενώ ο Α΄ όροφος στη δεκαετία 1960). Επικοινωνήσατε, παρακαλώ, με τον διευθυντή του 1ου ΕΠΑΛ κ. Ζερβάκη, οι φιλίστορες σκέψεις του οποίου με παρεκίνησαν να γράψω το άρθρο τούτο.