Συζητήθηκε τις προάλλες στο Δημοτικό Συμβούλιο Χανίων (Δ.Σ.Χ.) η έγκριση Σχεδίου Προγραμματικής Σύμβασης (Π.Σ.) με το Πολυτεχνείο Χανίων για την εκπόνηση ερευνητικού προγράμματος που θα τεκμηριώσει τις χρήσεις των Νεωρίων και στη συνέχεια θα προχωρήσει στις απαιτούμενες μελέτες αποκατάστασης. Προϋπολογισμός 440.000 ευρώ.
• Το θετικό σ’ αυτήν την Π.Σ. που ήρθε αργοπορημένα, λίγο πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές, είναι ότι αυτή θα υλοποιηθεί από το Πολυτεχνείο μας. Θετικό να θεωρήσουμε και το γεγονός ότι γίνεται πάλι ένα βήμα για την αξιοποίηση των Νεωρίων από την τοπική κοινωνία.
Η μελέτη χρήσεων
• Δεν είναι θετικό το γεγονός ότι δεν υπήρξε εδώ και δυο χρόνια μελέτη χρήσεων και βέβαια δεν έγινε και η δημόσια διαβούλευση με την τοπική κοινωνία για τις χρήσεις όπως είχε δεσμευτεί ο δήμαρχος Χανίων.
• Ούτε και τώρα όμως παρουσιάστηκε στο Δ.Σ. η μελέτη χρήσεων βάσει της οποίας το ΥΠΟΑ ενέκρινε την Π.Σ. Και σε σχετική ερώτηση της υποψηφίας δημάρχου Χανίων κυρίας Νάνσυ Αγγελάκη, ο δήμαρχος Χανίων επιχείρησε να ωραιοποιήσει τη διαδικασία που ακολουθήθηκε και χωρίς να εξηγήσει, ως όφειλε, το γεγονός ότι αθέτησε την δέσμευσή του για δημόσια διαβούλευση, μίλησε για μια επιτροπή που θα μας υποδείξει τις χρήσεις κάποια στιγμή. Κατόπιν εορτής της συζήτησης στο Δ.Σ. βέβαια, αφού όπως και ο ίδιος παραδέχτηκε τώρα δεν μπορούμε να τις αλλάξουμε.
• Μάλιστα, ο δήμαρχος Χανίων μίλησε και για μελέτη χρήσεων η οποία δεν έγινε ποτέ τόσο ολοκληρωμένα όσο τώρα!
Eξι μελέτες
• Δεν είναι έτσι. Αφού υπήρξαν έξι μελέτες για την αποκατάσταση των Νεωρίων.
• Αυτές αναφέρονται σε σχετική πρόταση του Γραφείου Παλιάς Πόλης Χανίων τον Αύγουστο του 2000 με τίτλο “Ενετικά Νεώρια της Πόλης των Χανίων”, (φωτ.). Οι εξής: 1. Μελέτη προστασίας και Ανάδειξης της Μεσαιωνικής Πόλης Χανίων (1977). Η γνωστή μελέτη Ρωμανού – Καλλιγά. Στην οποία προτείνεται η αποκατάσταση των Νεωρίων και η δημιουργία πολιτιστικού Κέντρου. 2. Έκθεση που συντάχθηκε με μέριμνα του ΤΕΕ/ΤΔΚ από την Αιμιλία Κλάδου και τον Κώστα Βαρδάκη (1980) 3. Μελέτη που ανατέθηκε από Υπ. Συντονισμού για όλο τον ενετικό λιμένα και τα Νεώρια. Μελετητές ΙΠΠΟΔΑΜΟΣ Κ.Μ.Π.Ε. με συντονιστή τον Αντώνη Τρίτση (1982). 4. Μελέτη από την νομαρχία Χανίων (1983) μελετητές Α. Μπλέτσας Ε. Χαριτάκη (1983). 5. Η περίφημη μελέτη Renzo Piano (1985) που ανατέθηκε από την ΟΥΝΕΣΚΟ και περιλαμβάνει αποτύπωση του συγκροτήματος των Νεωρίων και πρόταση για την στέγαση πολιτιστικών χρήσεων. 6. Φωτομετρική αποτύπωση των Νεωρίων (1990) από το ΕΜΠ μετά από ανάθεση του ΥΠ.ΠΟ.
• Δεν ανακαλύφθηκε, λοιπόν, η… πυρίτιδα των μελετών και χρήσεων των Νεωρίων τώρα. Αντίθετα, είχαμε στη διάθεσή μας πολλές μελέτες χρήσεων και αποκατάστασης, βάση των οποίων θα μπορούσαμε να είχαμε ξεκινήσει δημόσια διαβούλευση. Στοιχεία που ασφαλώς θα αξιοποιηθούν και στις νέες μελέτες όταν εγκριθεί από το Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης η δαπάνη και υπογραφεί η νέα Π.Σ. με το Πολυτεχνείο.
“Ρισκάρουμε”
• Ωστόσο αντί να “πατήσουμε” πάνω στις μελέτες αυτές, χάσαμε πολύτιμο χρόνο. Με αποτέλεσμα τώρα να κινδυνεύει διττώς και η νέα μελέτη που πρόκειται να ανατεθεί: α) να ακολουθήσει την τύχη των μέχρι τώρα μελετών, δηλαδή την αρχειοθέτησή της.
• Και β) που είναι χειρότερο: Να τη βρει έτοιμη το Υπερταμείο (Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας – ΕΕΣΥΠ) στο οποίο έχουν μεταβιβαστεί με ΦΕΚ του Υπ. Οικονομικών φέτος το καλοκαίρι όλα τα Νεώριά μας μαζί άλλα 196 ακίνητα του δήμου και 10119 της χώρας, ως προαπαιτούμενο για να κλείσει η αξιολόγηση.
• Ο δημ. σύμβουλος κ. Νίκος Παπαντωνάκης έθεσε τον κίνδυνο αυτόν στο Δ.Σ. Χανίων. Επισημαίνοντας ότι μπορεί να διαθέτουμε χρήματά μας σε μελέτες ενός ακινήτου που δεν θα μας ανήκει.
• Ο κ. Βάμβουκας απάντησε ότι «δεν έχει μεταγραφεί τίποτα» και «ρισκάρω ότι δεν θα περάσουν εν τέλει στο Υπερταμείο. Θα υπάρξει διαδικασία που θα τα εξαιρέσει». (Οχι, δεν ρωτήθηκε ο δήμαρχος τι ακριβώς «ρισκάρει». Την πρόβλεψη ότι θα εξαιρεθούν ή τη δαπάνη της μελέτης που πληρώνει ο Δήμος; Οπως και για το στρατόπεδο Μαρκοπούλου άλλωστε).
• Μα, όπως όλοι ξέρουμε το γεγονός ότι δεν έχουν μεταγραφεί στο κτηματολόγιο δεν σημαίνει ότι δεν έχουν μεταβιβαστεί. Αυτό είναι σύνηθες. Ειδικά τώρα που η μεταβίβαση κρατήθηκε αρχικά μυστική και τώρα κανείς δεν ξέρει πώς και ΕΑΝ μπορέσουν να εξαιρεθούν -όχι όλα- αλλά τουλάχιστον τα μνημεία μας.
• Και αν είναι όλα τόσο βέβαια γιατί ο δήμος Χανίων, έδωσε στη δημοσιότητα την λίστα των 197 ακινήτων που μεταβιβάζονται στο Υπερταμείο; Γιατί, ένα μήνα αργότερα, το Δημοτικό Συμβούλιο κατέφυγε στο ΣτΕ για να εξαιρεθούν από την μεταβίβαση ακίνητα του δήμου;
• Υπενθυμίζεται ότι στο ΦΕΚ μεταβίβασης των 10119 ακινήτων αναφέρεται ρητά ότι το ΦΕΚ αυτό αποτελεί τίτλο ιδιοκτησίας του Υπερταμείου. Επίσης αναφέρεται ότι ακόμα κι αν τα ακίνητα που μεταβιβάζονται εξαιρούνται ως μνημεία ως προς την κυριότητα, η χρήση όμως θα παραμείνει στο Υπερταμείο!
• Επειδή, λοιπόν, τα πράγματα είναι (το λιγότερο) ασαφή ο δήμος έχει α) πολιτική ευθύνη έναντι των πολιτών, β) έννομο συμφέρον λόγω του παραχωρητηρίου χρήσεων των Νεωρίων αλλά και της δαπάνης στην οποία ετοιμάζεται να προβεί για τις μελέτες τους, να ζητήσει ΑΜΕΣΑ από το Υπ. Πολιτισμού απάντηση για το ποια ακίνητα από τα 2329 που έχει ταυτοποιήσει ότι είναι αρμοδιότητας ΥΠΟΑ, υπάγονται στο δήμο Χανίων.
• Για να ξέρουμε κι εμείς τι ακριβώς… ρισκάρουμε!
Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται με μεγάλη άνεση από πολλά πρόσωπα του δημόσιου βίου όλων των βαθμίδων λέξεις που παραπέμπουν σε τυχερά παιχνίδια, όπως: ρισκάρουμε, μπλοφάρουμε, βάζουμε στοίχημα κ.ά και μου δίνει λοιπόν την εντύπωση ότι βρίσκομαι σε καζίνο. Το να εναποθέτουν τις ελπίδες τους στη θεά τύχη δείχνει ότι ΔΕΝ υπάρχει σχέδιο αλλά ό,τι τύχει, όπως τύχει. Είναι αυτό διακυβέρνηση Ή τζόγος σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο; Γιατί… αν είναι τζόγος… ζήτω που καήκαμε.
Συμπλήρωμα (i). Μια παλιά παροιμία λέει: “του χαρτοπαίκτη, του ψαρά, του κυνηγού το πιάτο, εννιά φορές είν’ αδειανό και μια φορά γεμάτο”. Η επίκληση της τύχη στην πολιτική τι μπορεί να δηλώνει;