Σχεδόν κάθε γειτονιά της Ελλάδας έχει μερικά αδέσποτα. Η επιβίωσή τους εξαρτάται από τη φιλοζωϊα των περίοικων. Οι φιλόζωοι τούς εξασφαλίζουν σε καθημερινή βάση νερό και τροφή. Πιο οργανωμένη φροντίδα παρέχουν οι φιλοζωϊκές οργανώσεις και δευτερευόντως οι δήμοι. Έλαχιστες, δε, είναι οι εξαιρέσεις των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης που λειτουργούν υποδειγματικά, παρότι η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις χώρες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τα αδέσποτα. Το νομοσχέδιο για τα ζώα συντροφιάς και τα αδέσποτα- το οποίο τέθηκε σε διαβούλευση- έχει στόχο να δημιουργήσει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα διαχείρισης αδέσποτων ζώων και να θέσει προϋποθέσεις για την ευζωία των δεσποζόμενων σκύλων και γατών. Για να υλοποιηθεί το πρόγραμμα, το σχέδιο νόμου επιχειρεί να βάλει τις βάσεις που θα διευκολύνουν τη συνεργασία του κράτους, της τοπικής αυτοδιοίκησης, επιστημόνων, φιλοζωϊκών οργανώσεων και πολιτών.
«Γίνεται προσπάθεια να χτυπηθεί η ρίζα του προβλήματος» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η πρόεδρος της Πανελλαδικής Φιλοζωϊκής και Περιβαλλοντικής Ομοσπονδίας, Νατάσα Μπομπολάκη. Με το νέο σχέδιο νόμου, η Ελλάδα αποκτά Εθνικό Μητρώο Ζώων συντροφιάς και αυστηροποιεί τις ποινές για κακοποίηση και εγκατάλειψη. «Η εγκατάλειψη των ζώων είτε αυτά είναι ενήλικα, είτε είναι κουτάβια αποτελεί μια από τις βασικότερες αιτίες δημιουργίας συνεχούς ροής νέων αδέσποτων ζώων. Αναγάγεται πλέον με το νομοσχέδιο σε κακούργημα», τονίζει η Ν. Μπομπολάκη που ασχολείται με τη φροντίδα αδέσποτων ζώων τουλάχιστον είκοσι χρόνια.
Οι απειλούμενες ποινές για τις παραβάσεις αυτές, είναι κάθειρξη έως 10 έτη και χρηματική ποινή έως 50.000 ευρώ, ενώ παράλληλα, προβλέπεται και διοικητική κύρωση, δηλαδή πρόστιμο από 30.000 έως 50.000 ευρώ ανά ζώο και περιστατικό. Δεν είναι λίγες οι θλιβερές περιπτώσεις που γάτες και σκύλοι έχουν βασανιστεί μέχρι θανάτου. Το νέο σχέδιο νόμου αποσαφηνίζει τον ορισμό της κακοποίησης του ζώου, αναφέροντας αναλυτικά χαρακτηριστικές περιπτώσεις. Το άρθρο 16 προβλέπει ότι ο φόνος και ο βασανισμός των ζώων, με την εσκεμμένη πρόκληση έντονου σωματικού πόνου ή σωματικής εξάντλησης, ιδίως με: δηλητηρίαση, στραγγαλισμό, απαγχονισμό, πνιγμό, πρόκληση εγκαύματος, θερμοπληξία, ηλεκτροπληξία, κρυοπαγήματα, σύνθλιψη, ακρωτηριασμό, μάχες μεταξύ ζώων και κτηνοβασία, αποτελούν σοβαρές παραβάσεις κακουργηματικού χαρακτήρα.
Παρόλο που η αυστηροποίηση των ποινών βρίσκει σύμφωνους τους όλους φιλόζωους, το θέμα της στείρωσης δημιουργεί αντεγκλήσεις. «Υπάρχουν χώρες όπως η Κροατία και η Ρουμανία οι οποίες έχουν πρόβλημα αδέσποτων όπως και η Ελλάδα. Υπάρχει νόμος για οριζόντια στείρωση όμως με εξαιρέσεις», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η πρόεδρος του Κυνολογικού Ομίλου Ελλάδος, Ιωάννα Γαλανού και συνεχίζει: «Εξαιρέσεις είναι οι καθαρόαιμοι σκύλοι και οι αυτόχθονες των χωρών αυτών. Θα θέλαμε ο νόμος να προστατεύσει τις ελληνικές φυλές οι οποίες έχουν ιστορία τεσσάρων χιλιάδων χρόνων, γιατί θα αφανιστούν».
Το νομοσχέδιο ορίζει πως η στείρωση θα αποτελεί υποχρέωση του ιδιοκτήτη-κηδεμόνα. Σε περίπτωση παράλειψης προβλέπονται κυρώσεις. Για πρώτη φορά, οι δήμοι θα μπορούν να δώσουν κίνητρα για τη στείρωση, όπως η μείωση των δημοτικών τελών και η παροχή voucher για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες. Επιπλέον, δημιουργείται ηλεκτρονικό βιβλιάριο με ψηφιακό φάκελο υγείας για κάθε ζώο συντροφιάς. Στην «ομπρέλα» του Εθνικού Μητρώου Ζώων θα υπάρχουν οι εξής υποκατηγορίες: το Μητρώο Καταγραφής και Παρακολούθησης Ζώων Συντροφιάς, το Μητρώο Φιλοζωικών Σωματείων και Οργανώσεων, το Μητρώο Καταφυγίων, το Μητρώο Εκτροφέων, η Πανελλήνια Πλατφόρμα Υιοθεσίας Αδέσποτων Ζώων συντροφιάς και η Πλατφόρμα εθελοντική αιμοδοσίας ζώων συντροφιάς.
«Σε πρώτη γρήγορη ανάγνωση, βλέπουμε θετικά την πρόθεση χρηματοδότησης των προγραμμάτων διαχείρισης των αδέσποτων και την αξιοποίηση της συνδρομής των φιλοζωικών, μια αναγνώριση που άργησε να έρθει αλλά αποτελεί δικαίωση και ηθική ικανοποίηση» σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Ειρήνη Μολφέση, πρόεδρος Πανελλήνιας Φιλοζωικής Ομοσπονδίας. «Βλέπουμε, όμως, πολλές αστοχίες, που είναι πολύ δύσκολο να διορθωθούν. Μεταξύ αυτών, μια ανησυχητική τάση ελέγχου της ζωής των πολιτών, που δεν συνδέεται με την ευζωία των ζώων και δεν δικαιολογείται, πόσο μάλλον όταν η κοινωνία έχει, αποδεδειγμένα, υψηλότερη φιλοζωική συνείδηση και μεγαλύτερη ευαισθησία από το Κράτος. Το πλήθος κάθε λογής ηλεκτρονικών μητρώων και η διαλειτουργικότητά τους με όλα τα μητρώα του δημοσίου τομέα, είναι, σε πρώτη ανάγνωση, μεταξύ των πιο προβληματικών σημείων του Σχεδίου Νόμου», συμπληρώνει η Ειρήνη Μολφέση.
Με το νομοσχέδιο αναγνωρίζεται ο ρόλος των οργανωμένων σωματείων, αλλά και των πολιτών οι οποίοι θα μπορούν να συνεργάζονται με τους δήμους για τη φροντίδα των αδέσποτων. Οι αγγελίες για πώληση από τους εκτροφείς θα αναρτώνται μονο μέσα από την πλατφόρμα του Εθνικού Μητρώου Ζώων και όχι από pet shops. Παράλληλα, το νομοσχέδιο δεν προβλέπει την ερασιτεχνική εκτροφή σκύλων και γατών. Ταυτόχρονα, σταματά το «άβατο» που υπήρχε μέχρι τώρα στα δημοτικά κυνοκομεία προκειμένου οι πολίτες ή οι φιλοζωικοί σύλλογοι να μην βλέπουν το τι διαδραματίζεται μέσα σε αυτά. Επιπλέον, περιλαμβάνει και την εκπαίδευση των σωμάτων ασφαλείας πάνω σε θέματα φιλοζωίας, ενσυναίσθησης αλλά και της νομοθεσίας. Τέλος, δημιουργείται νέα γραμμή καταγγελιών για περιπτώσεις κακοποίησης, παραμέλησης και εγκατάλειψης. Η νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Εσωτερικών υπό τον τίτλο «Νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς – Πρόγραμμα «’ΑΡΓΟΣ» θα παραμείνε σε διαβούλευση μέχρι την Πέμπτη, 20.5.2021 και ώρα 22:00.
