Μπορούμε να συζητήσουμε κάτι τόσο σοβαρό μ’ ένα παιδί; Μέσα σε κάθε σπίτι πλέον υπάρχουν οικονομικές υποχρεώσεις που απασχολούν τους γονείς, άγχος και ανησυχία για το πώς θα αντεπεξέλθουν. Τα παιδιά δέχονται έναν βομβαρδισμό πληροφοριών από την τηλεόραση και το διαδίκτυο και είναι πια κομμάτι της καθημερινότητας ενός παιδιού αυτό το φλέγον ζήτημα στου οποίου τα μάτια όλο αυτό διογκώνεται και παίρνει μεγάλες διαστάσεις.
Ενα παιδί έχει βεβαίως διαφορετική αντίληψη από έναν μεγάλο, οφείλουμε όμως με απλά λόγια να του εξηγήσουμε την αλήθεια, χωρίς να το “κοροϊδέψουμε” ότι όλα είναι καλά, με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην το τρομάξουμε και να του δημιουργήσουμε υπέρμετρο άγχος. Του μιλάμε με απλά λόγια ανάλογα με το ηλικιακό του πεδίο για να είμαστε κατανοητοί, διερευνούμε τις ανησυχίες του και το ενισχύουμε να απευθύνεται σε εμάς για να του λύνουμε τους προβληματισμούς του χωρίς να το μπερδεύουμε. Τα παιδιά έχουν ανάγκη να νιώθουν ασφάλεια στο σπίτι και να λαμβάνουν μία στάση που εκπέμπει σταθερότητα και προστασία από τους γονείς τους, αλλιώς αγχώνονται και ενδεχομένως να σωματοποιούν το άγχος τους ή να το εκδηλώνουν με ένταση, υπερκινητικότητα και διάσπαση προσοχής. Αν οι γονείς είναι σε μία συνεχή αγχώδη κατάσταση και υπερδιέγερση τα παιδιά θα λαμβάνουν το μήνυμα ότι κάτι κακό συμβαίνει και θα χάνουν την ισορροπία τους, θα πανικοβάλλονται και ενδεχομένως να νιώσουν υπεύθυνα και αυτά για την κατάσταση.
Εχει αξία να καταλάβει πως αυτό που βιώνει η οικογένεια είναι κάτι που το βιώνουν όλες οι οικογένειες και οι φίλοι του, και οι συγγενείς και πως είναι μία κατάσταση στην οποία όλοι μας καλούμαστε να προσαρμοστούμε εως ότου περάσει, διότι δεν είναι κάτι μόνιμο. Του εξηγούμε πως δεν έχουμε κάνει κάτι λάθος εμείς και συγκεκριμένα το δικό μας σπίτι δυσκολεύεται μόνο, έτσι ώστε να μην του προκληθεί αίσθημα επιθετικότητας απέναντί μας. Θα το διαβεβαιώσουμε πως ούτε εκείνο έχει μερίδιο ευθύνης και θα του δείξουμε πως ο στόχος σε αυτήν τη δύσκολη κατάσταση είναι να διδαχθούμε όλοι πως δίνουμε προτεραιότητα σε ανάγκες και όχι σε περιττά πράγματα. Εξηγούμε με ηρεμία πως δεν θα στερείται το καινούργιο παιχνίδι του συνεχώς, αλλά θα μάθει να μην λαμβάνει ευχαρίστηση μόνο από την απόκτηση πολλών αγαθών που τις περισσότερες φορές απλά δεν τα χρειάζεται. Σ’ αυτό έχουν άμεση συμμετοχή οι γονείς, διότι δεν πρέπει να το μαθαίνουμε να περιμένει θετική επιβράβευση μόνο με υλικά (πχ σοκολάτες, καραμέλες, παιχνίδια κ.λπ.) αλλά μπορούμε να το ενισχύουμε θετικά με εναλλακτικούς τρόπους (πχ μια βόλτα σ’ ένα αγαπημένο μέρος). Επίσης, είναι μια καλή ευκαιρία να του μάθουμε την ιδέα της φιλανθρωπίας και της ανιδιοτελούς βοήθειας στον συνάνθρωπο και μαζί να προσφέρουμε σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη είτε σε υλικό επίπεδο είτε όχι. Του υπενθυμίζουμε πως μπορεί να αντικαταστήσει τα καινούργια παιχνίδια, μέσα από τη δημιουργία, φτιάχνοντας δικά του, παίζοντας με όλη την οικογένεια ομαδικά παιχνίδια, πηγαίνοντας βόλτες στο πάρκο ή στην παιδική χαρα, έχοντας έτσι διδάξει στο παιδί μας πως τα πολυτιμότερα πράγματα δεν κοστίζουν καθόλου…..
* σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
γνωσιακή συμπεριφορική
ψυχοθεραπεύτρια (CBT)
διαταραχές άγχους
