Το σχέδιο νόμου έχει τίτλο «Συνταξιοδοτικές διατάξεις Δημοσίου και τροποποίηση του ν. 4387/2016, μέτρα εφαρμογής των δημοσιονομικών στόχων και μεταρρυθμίσεων, μέτρα κοινωνικής στήριξης και εργασιακές ρυθμίσεις, Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-2021 και λοιπές διατάξεις».
Το νομοσχέδιο εισάγεται προς συζήτηση στις αρμόδιες κοινοβουλευτικές Επιτροπές την Δευτέρα και την Τρίτη, 15 και 16 Μαϊου, με την διαδικασία του επείγοντος και αφού ολοκληρωθεί η συζήτησή του, εισάγεται στην Ολομέλεια την προσεχή Τετάρτη, ώστε να ψηφιστεί την Πέμπτη 18 Μαΐου.
Οι τροποποιήσεις των συνταξιοδοτικών διατάξεων και τα αντισταθμιστικά μέτρα που εισάγονται με το νομοσχέδιο
«Η επιτυχής ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης διαμορφώνει το αναγκαίο περιβάλλον σταθερότητας για την ελληνική οικονομία, διαγράφοντας έναν καθαρό δημοσιονομικό διάδρομο για την ολοκλήρωση του προγράμματος ενώ συνιστά την αναγκαία προϋπόθεση για τον προσδιορισμό των ουσιαστικών μέτρων ρύθμισης του ελληνικού χρέους», αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση του σχεδίου νόμου που κατατέθηκε το βράδυ του Σαββάτου στη Βουλή.
«Μέσα από το σύνολο των διατάξεων του παρόντος νομοσχεδίου, επιχειρείται όχι μόνο να εξασφαλιστεί η τακτική χρηματοδότηση μέσω της εκταμίευσης των συμφωνηθέντων πόρων, αλλά και να υπάρξει μέριμνα για την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους μέσω μιας σειράς μέτρων στήριξης της κοινωνικής πλειονότητας, καθώς και να τεθούν τα βασικά θεμέλια για την επαναφορά της θεσμικής κανονικότητας στην αγορά εργασίας», αναφέρεται και επισημαίνεται ειδικά για τις διατάξεις τροποποίησης φορολογικών και συνταξιοδοτικών ρυθμίσεων ότι «αυτές υιοθετούνται ως προϋπόθεση για την εκκίνηση της συζήτησης που αφορά τον προσδιορισμό των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος, μέτρων που είναι απαραίτητα για τη βιωσιμότητά του».
Ως προς τα συνταξιοδοτικά, μεταξύ άλλων, αντικαθίστανται και συμπληρώνονται διατάξεις του Ν. 4387/2016 σχετικά με τις συντάξεις του δημοσίου και των λοιπών ταμείων και ορίζεται ότι περικόπτονται, από 1.1.2019:
-η οικογενειακή παροχή (των συντάξεων του Δημοσίου) και το επίδομα συζύγου (των συντάξεων του ιδιωτικού τομέα) που εξακολουθεί να συγκαταβάλλεται με τη σύνταξη για όσους εφαρμόζονται οι προϊσχύουσες διατάξεις του Ν. 4387/2016.
Αναφορικά με τα μέτρα κοινωνικής στήριξης που θεσπίζονται, η εισηγητική έκθεση αναφέρει ότι αξιοποιούνται οι εξοικονομούμενοι πόροι από τη μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης προς την ενίσχυση ευρύτερων κοινωνικών ομάδων μεταξύ των οποίων και οι συνταξιούχοι. «Συνολικά τα μέτρα κοινωνικής στήριξης που εισάγονται με το νομοσχέδιο στοχεύουν στην ενίσχυση της οικογένειας, των νέων, των ανέργων, των χαμηλόμισθων και των χαμηλοσυνταξιούχων», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Έτσι από 1.1.2019 και υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις:
Θεσπίζεται για πρώτη φορά εκτεταμένο επίδομα στέγασης με στόχο τη μείωση των δαπανών στέγασης των νοικοκυριών που διαμένουν σε μσιθωμένη κατοικία ή επιβαρύνονται με το κόστος εξυπηρέτησης στεγαστικού δανείου πρώτης κατοικίας. Επεκτείνεται το πρόγραμμα «Βρεφονηπιακή Φροντίδα» το Πρόγραμμα «Σχολικά Γεύματα» στην υποχρεωτική Δημόσια Εκπαίδευση. Αυξάνονται οι πιστώσεις του Ενιαίου Επιδόματος Στήριξης Τέκνων και με ΚΥΑ θα ρυθμιστούν τα περιουσιακά/εισοδηματικά κριτήρια και οι κατηγορίες δικαιούχων. Προβλέπεται εκτέλεση προγραμμάτων στοχευμένων ομάδων ανέργων, πλέον των συντρεχόντων προγραμμάτων απασχόλησης, με σκοπό την τόνωση της αγοράς εργασίας. Από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων θα χρηματοδοτηθούν έργα υποδομής στον τομέα αγροτικής παραγωγής και έργα ενεργειακής εξοικονόμησης και αναβάθμιση μικρομεσαίων επιχειρήσεων και της Βιομηχανίας. Καθορίζονται απαλλαγές από τη φαρμακευτική δαπάνη για πρόσωπα με ατομικό εισόδημα έως 1200 ευρώ.
Ως προς τις εργασιακές ρυθμίσεις ορίζεται μέχρι 20.8.2018 (ολοκλήρωση του τρέχοντος Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας), η χρονική διάρκεια αναστολής των διατάξεων σχετικά με τις αρχές της ευνοϊκότερης ρύθμισης ως προς το είδος εφαρμογής της συλλογικής σύμβασης εργασίας και της επεκτασιμότητας συλλογικής σύμβασης εργασίας. Συστήνεται Τμήμα Ελέγχου Ομαδικών Απολύσεων στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας. Επαναπροσδιορίζονται σε ενιαίο θεσμικό πλαίσιο οι άδειες άνευ αποδοχών για τα διαφορετικά επίπεδα συνδικαλιστικών οργανώσεων.
Διατάξεις για την αποκρατικοποίηση του ΔΕΣΦΑ και την αύξηση των ποσοτήτων λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής της ΔΕΗ
Οι διατάξεις για την αποκρατικοποίηση του ΔΕΣΦΑ και την αύξηση των ποσοτήτων λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής της ΔΕΗ που θα διατίθενται μέσω δημοπρασιών ΝΟΜΕ σε εναλλακτικούς προμηθευτές ρεύματος προκειμένου να διευκολυνθεί το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο για την επικύρωση της συμφωνίας με τους δανειστές.
Ειδικότερα το νομοσχέδιο προβλέπει την ολοκλήρωση του διαγωνισμού για την πώληση του 66 % των μετοχών του ΔΕΣΦΑ (35 % από τα ΕΛΠΕ και 31 % από το ΤΑΙΠΕΔ) ως το τέλος του 2017, ενώ το υπόλοιπο 34% θα μεταβιβασθεί στο Δημόσιο. Προβλέπονται επίσης οι προϋποθέσεις συμμετοχής των υποψήφιων επενδυτών στο διαγωνισμό ώστε να διασφαλίζεται η εφαρμογή του Κοινοτικού δικαίου (να διαθέτουν την απαιτούμενη τεχνογνωσία και να είναι πιστοποιημένοι ως διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς φυσικού αερίου).
Οι διατάξεις για τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ προβλέπουν αύξηση των ποσοτήτων ενέργειας που θα διαθέτει η ΔΕΗ στους ανταγωνιστές της, σε χαμηλότερα επίπεδα ωστόσο σε σχέση με τις αρχικές προτάσεις των δανειστών στη διαπραγμάτευση. Συγκεκριμένα οι δημοπρατούμενες ποσότητες θα αποτελούν το 2017 το 16% της κατανάλωσης του προηγούμενου έτους, το 2018 το 19% και το 2019 το 22%. Το χρονοδιάγραμμα για την απομείωση του μεριδίου αγοράς της ΔΕΗ παραμένει ως είχε και προβλέπει ότι στο τέλος του 2017 η ΔΕΗ θα πρέπει να πέσει στο 75,24%, το 2018 στο 62,24% και το 2019 στο 49,24%. Η τιμή εκκίνησης για τις δημοπρασίες θα αναθεωρείται κάθε Ιούνιο ενώ στο πρώτο εξάμηνο κάθε έτους η ΡΑΕ θα μπορεί να αυξάνει (ή να μειώνει) τις δημοπρατούμενες ποσότητες λαμβάνοντας υπόψη την πορεία του μεριδίου αγοράς της ΔΕΗ.
Εξάλλου, διάταξη για τον ΑΔΜΗΕ προβλέπει ότι η εταιρία ΔΕΣ ΑΔΜΗΕ (στην οποία θα περιέλθει το 51% των μετοχών του Διαχειριστή που θα ελέγχεται από το Δημόσιο) θα εποπτεύεται αποκλειστικά από τον υπουργό Ενέργειας και όχι τον υπουργό Οικονομικών ώστε να διασφαλίζεται ο απαιτούμενος πλήρης ιδιοκτησιακός διαχωρισμός του Διαχειριστή από την παραγωγή / προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας.
Πολύ υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα έως και το 2021, προβλέπει το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο 2018- 2021
Πολύ υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα έως και το 2021, προβλέπει το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο 2018- 2021 που κατατέθηκε στη Βουλή μαζί με το πολυνομοσχέδιο.
Το κατά ESA 2010 πρωτογενές πλεόνασμα προβλέπεται να διαμορφωθεί στο 2,1% του ΑΕΠ (3,817 δισ. ευρώ) εφέτος και να αυξάνεται συνεχώς, στο 3,9% του ΑΕΠ (7,415 δισ. ευρώ) το 2018, στο 4,4% του ΑΕΠ (8,522 δισ. ευρώ) το 2019 και στο 4,8% του ΑΕΠ (9,675 δισ. ευρώ) το 2020, για να «εκτοξευθεί» στο 5,6% του ΑΕΠ (11,825 δισ. ευρώ) το 2021! Και παρόλο που το κατά ESA πλεόνασμα διαφέρει από αυτό με βάση το πρόγραμμα, οι συγκεκριμένες προβλέψεις καταδεικνύουν υπερκάλυψη και του μνημονιακού στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ. Καθώς, τα αντίστοιχα πλεονάσματα του Μεσοπρόθεσμου με βάση τη μεθοδολογία του προγράμματος είναι 1,8% του ΑΕΠ το 2017 (έναντι στόχου 1,75% του ΑΕΠ) και στη συνέχεια στην περιοχή του 4% του ΑΕΠ έως και το 2021.
Σύμφωνα με τον «οδικό χάρτη» για την οικονομία που αποτελεί το Μεσοπρόθεσμο, εφέτος χαμηλώνει ο πήχης για την ανάπτυξη στο 1,8% από 2,7% που ήταν η παλαιότερη εκτίμηση στον προϋπολογισμό και 2,1% της πρόβλεψης της Κομισιόν. Το 2018 προβλέπεται άνοδος κατά 2,4% του ΑΕΠ (έναντι 2,5% της Κομισιόν), το 2019 κατά 2,6%, το 2020 κατά 2,3% και το 2021 κατά 2,2%. Η άνοδος του ΑΕΠ θα βασιστεί κατά κύριο λόγο στις ιδιωτικές επενδύσεις, ο οποίες προβλέπεται να αυξηθούν κατά 5,9% εφέτος, κατά 10,8% το 2018, κατά 12,1% το 2019, κατά 9,6% το 2020 και κατά 7,7% το 2021. Δευτερευόντως, η ιδιωτική κατανάλωση θα αυξηθεί κατά 1,3% το 2017, κατά 1,4% το 2018, κατά 1,3% το 2019, κατά 1,2% το 2020 και κατά 1,2% το 2021. Πολύ χαμηλότερα θα κινηθούν οι δημόσιες επενδύσεις οι οποίες θα αυξάνονται κατά 0,32% κατά μέσο όρο την περίοδο 2017- 2021.
Τέλος για την έκπτωση από το φορολογητέο ποσό της βουλευτικής αποζημίωσης
Καταργείται η έκπτωση από το φορολογητέο ποσό της βουλευτικής αποζημίωσης που ίσχυε μέχρι σήμερα για τους βουλευτές. Διάταξη που έχει περιληφθεί, ως αυτοτελές άρθρο, στο σχέδιο νόμου για την επικύρωση της συμφωνίας, ορίζει ότι καταργούνται για τα εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.2017 και μετά, τα δύο τελευταία εδάφια της παρ. 1 του άρθρου 5 του Ζ’ Ψηφίσματος του έτους 1975, σχετικά με την έκπτωση από το φορολογητέο ποσό της βουλευτικής αποζημίωσης των δαπανών άσκησης του λειτουργήματος του βουλευτή. Η ετήσια αύξηση εσόδων από την κατάργηση της έκπτωσης από το φορολογητέο ποσό της βουλευτικής αποζημίωσης των δαπανών άσκησης του λειτουργήματος του βουλευτή, υπολογίζεται από το 2018 και μετά στα 44 εκατομμύρια ευρώ.
Σημειώνεται ότι το περίφημο Ζ΄ Ψήφισμα της Βουλής του 1975 προβλέπει αναλογικότητα στις αποδοχές βουλευτών και δικαστικών.
Μόνο σε επιλεγμένες περιοχές της Αττικής και της Θεσσαλονίκης θα λειτουργούν τα εμπορικά καταστήματα όλες τις Κυριακές από Μάιο μέχρι Οκτώβριο
Θα επιτρέπεται η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων όλες τις Κυριακές – εκτός από μία Κυριακή του Αυγούστου – την περίοδο από Μάιο μέχρι Οκτώβριο στις εξής περιοχές: Δήμος Αθηναίων, μέρος του ιστορικού κέντρου Θεσσαλονίκης, μέρος της εμπορικής περιοχής γύρω από το λιμάνι του Πειραιά, μέρος του παραλιακού μετώπου στον Νότιο Τομέα Αθηνών (επιλεγμένες περιοχές σε Καλλιθέα, Παλαιό Φάληρο, ‘Αλιμο, Ελληνικό, Γλυφάδα) και μέρος της εμπορικής περιοχής γύρω από τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών.
Αυτά προβλέπονται, για θέματα αρμοδιότητας του υπουργείου Οικονομίας, στο σχέδιο νόμου που επικυρώνει τη συμφωνία με τους θεσμούς και κατατέθηκε αργά το βράδυ στη Βουλή προς ψήφιση.
Δηλαδή η συμφωνία αφορά μόνο επιλεγμένες περιοχές της Αττικής και της Θεσσαλονίκης. Για την υπόλοιπη Ελλάδα, σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, ισχύει η υφιστάμενη δυνατότητα ρύθμισης μέσω των αποφάσεων των αντιπεριφερειαρχών.
Επίσης, καταργούνται οι περιορισμοί που προβλέπονται στον νόμο 4177/2013 σχετικά με το μέγεθος και το είδος καταστημάτων τα οποία επιτρέπεται να λειτουργούν σύμφωνα με αποφάσεις αντιπεριφερειάρχη (καταστήματα άνω των 250 τ.μ., αλυσίδες, shop in a shop, outlet).
Διάταξη για την προστασία των δημόσιων και των τραπεζικών στελεχών
Την προστασία των δημόσιων υπάλληλων αλλά και των υπάλληλων των τραπεζών που θα προχωρούν τις αναδιαρθρώσεις χρεών επιχειρήσεων και ενδέχεται να περιλαμβάνουν ακόμα και διαγραφές χρεών, προβλέπει διάταξη του υπουργείου Δικαιοσύνης που περιλαμβάνεται στο πολυνομοσχέδιο της κυβέρνησης, το οποίο κατατέθηκε και αναμένεται να ψηφιστεί τις επόμενες ημέρες από τη Βουλή.
Η διάταξη αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία ώστε να προχωρήσει και ο εξωδικαστικός συμβιβασμός για τα ληξιπρόθεσμα χρέη των επιχειρήσεων. Δεν προβλέπει ασυλία για τους υπάλληλους του δημοσίου και των τραπεζών, ωστόσο προσφέρει προστασία από ποινικές και αστικές ευθύνες για πράξεις τους οι οποίες θα εξυπηρετήσουν τις αναδιαρθρώσεις χρεών και θα πληρούν μια σειρά προϋποθέσεων, ώστε να μην ζημιώνεται ο φορέας που εκπροσωπούν από τις ενέργειές τους.
Ωστόσο, σε περιπτώσεις κατά τις οποίες ενδέχεται αυτό να γίνει, η διάταξη προβλέπει ότι για τους δημόσιους υπάλληλους θα μπορεί να υπάρχει δίωξη μετά από αίτηση του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης. Για δε τις τράπεζες ανάλογη αρμοδιότητα δίνεται σε μια τριμελή επιτροπή την οποία θα απαρτίζουν ένας αρεοπαγίτης και δύο αντιεισαγγελείς του Αρείου Πάγου οι οποίοι θα λαμβάνουν υπόψη τους εμπεριστατωμένη γνώμη της Τράπεζας της Ελλάδος.
Η διάταξη αυτή, δεν θα έχει αναδρομική ισχύ.
Βελτιώσεις για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό
Βελτιώσεις προβλέπονται στο πολυνομοσχέδιο και για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, και συγκεκριμένα για την περίπτωση που υπάρχει διάσταση απόψεων μεταξύ του ποσού που δηλώνει ο οφειλέτης και του ποσού που βεβαιώνει ο πιστωτής. Στόχος είναι η ελαχιστοποίηση της επιβάρυνσης των Πρωτοδικείων όταν κρίνουν συμφωνίες επικύρωσης συμφωνιών όπου υπήρξε αμφισβήτηση απαίτησης από τον πιστωτή.
Συγκεκριμένα, υπενθυμίζεται ότι ο συντονιστής καλεί τα μέρη να προσκομίσουν έγγραφα από τα οποία να προκύπτει το ακριβές ύψος της απαίτησης του πιστωτή και, εάν αυτό δεν είναι εφικτό, συνυπολογίζεται στα ποσοστά της απαρτίας και της πλειοψηφίας μόνο το μέρος της απαίτησης που δεν αμφισβητείται. Με την προσθήκη που κάνει το υπουργείο Οικονομίας στον νόμο διευκρινίζεται ότι «ο υπολογισμός μόνο του ποσού της μη αμφισβητούμενης απαίτησης λαμβάνει χώρα μέχρι το πέρας της εξωδικαστικής διαδικασίας, με την επιφύλαξη διαφορετικού προσδιορισμού της απαίτησης από τον εμπειρογνώμονα, στον οποίο μπορεί να ανατεθεί και η επαλήθευση των αμφισβητούμενων απαιτήσεων». Επισημαίνεται ότι ο πιστωτής που συνεχίζει να αμφισβητεί το ποσό της απαίτησής του στο τέλος της διαδικασίας δεν εμποδίζεται να επιδιώξει τη δικαστική αναγνώριση του ύψους της.
Επίσης, με διάταξη του νομοσχεδίου προβλέπεται ένας ακόμα λόγος έκδοσης απορριπτικής απόφασης από το αρμόδιο για την επικύρωση της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών δικαστήριο. Συγκεκριμένα, ορίζεται ότι απορριπτική απόφαση εκδίδεται και στην περίπτωση που μη συμβαλλόμενοι πιστωτές αμφισβητούν τον προσδιορισμό του ποσού της απαίτησής τους από τον οφειλέτη, τον συντονιστή ή τον εμπειρογνώμονα και συγχρόνως προκύπτει ότι το αμφισβητούμενο μέρος της απαίτησης αντιστοιχεί σε ποσοστό απαιτήσεων ικανό να ανατρέψει τη σύναψη της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών. Σε περίπτωση που συντρέχουν οι δύο αυτές προϋποθέσεις της αμφισβήτησης και του ικανού για ανατροπή ποσοστού, το δικαστήριο εξετάζει και την τρίτη προϋπόθεση που τίθεται, δηλαδή τη βασιμότητα της αξίωσης του πιστωτή, κατά το αμφισβητούμενο μέρος της, και εάν συντρέχει και αυτή απορρίπτει την αίτηση επικύρωσης της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών.
