Τι θα γίνει σε 30 χρόνια;

Πήρα αφορμή από άρθρα των “Χ.Ν.” που 10 οικονομολόγοι απαντούν στο ερώτημα «σε τι κόσμο θα ζούμε σε 100 χρόνια» καθώς και σε άλλο, για το τι θα συμβεί οικονομοτεχνικά το 2050.
Είναι άραγε θέμα οικονομικοτεχνικό η εξέλιξη της ανθρωπότητας;
Άλλωστε το “πάθημα” του Κέινς το 1930 είναι μια επιβεβαίωση ότι η εξέλιξη της πορείας της ανθρωπότητας δεν έχει καμία ουσιαστική επιρροή από τα οικονομικά τα οποία είναι ένα εργαλείο των εξελίξεων κι όχι ο δρόμος των εξελίξεων.
Η ενοικίαση περιουσιακών στοιχείων -ορυκτός πλούτος- γιατί δεν αναφέρεται από κανέναν ως μέσον πληρωμής των δανειστών μας; Δεν είναι θέμα οικονομικό; Μήπως είναι μόνο γεωστρατηγικό;
Τα θεμέλια της ανθρωπότητας είναι η Τέχνη, η Επιστήμη, η Φιλοσοφία και η Θρησκεία. Θεμέλια τα οποία ως κολόνες του ίδιου ναού πρέπει να αλληλοεξαρτώνται και να συμπορεύονται. Δεν βαδίσουμε αρμονικά όταν η μία από τις κολόνες ακολουθεί δρόμο ανεξάρτητο από τις υπόλοιπες.
Παρατηρούμε, ότι στην εποχή μας έχει υπάρξει όχι μόνο διαφορετικός δρόμος για την κάθε μία πτυχή, τον κάθε κίονα, αλλά και ο δρόμος της μιας προσπαθεί να επιβληθεί στις άλλες ή να διαχωρίσει εντελώς την πορεία της.
Μιλάμε για τεχνητή ευφυΐα, για μελλοντική βελτίωση της υγείας, για ενσωμάτωση στις οικονομικές επιστήμες όλων των κοινωνικών επιστημών, λες και αυτά όλα θα κάνουν τον καθέναν μας καλύτερο και την κοινωνία μας να ανεβαίνει επίπεδο εξωτερικά και εσωτερικά, να γινόμαστε πιο άνθρωποι. Μα είναι δυνατόν να έχει πέσει η λειτουργία της νοημοσύνης μας σε όλο και κατώτερα επίπεδα;
Χάσαμε εντελώς την πορεία μας στη ζωή, και όταν η κάθε κολόνα γέρνει όπου αυτή θέλει, τότε το οικοδόμημα πέφτει.
Η τέχνη για παράδειγμα σχετίζεται με το να είμαστε αρχιτέκτονες του κόσμου μας, αλλά πρέπει να συμβαδίζει και με την επιστήμη και με τη φιλοσοφία και με τη θρησκεία. Το να προσπαθούμε να μετασχηματίζουμε τα κατώτερα πάθη μας είναι ταυτόχρονα θρησκεία, επιστήμη, φιλοσοφία και απαιτεί και τέχνη. Οι φανταστικοί κήποι της Άπω Ανατολής δεν είναι μόνο τέχνη. Απαιτείται επιστήμη, γνώση καλή του κάθε φυτού, φιλοσοφία για το τι και πώς θα παρουσιασθεί το μήνυμα.
Παρατηρήστε τη φύση και εύκολα θα διαπιστώσουμε ότι τέχνη, επιστήμη, φιλοσοφία, ανώτερη σοφία δένουν μεταξύ τους τόσο αρμονικά. Αν δούμε το σώμα μας, βλέπουμε μια αρμονία μεταξύ όλων των τμημάτων του. Σ΄ ένα υγιές σώμα λειτουργούν όλα τα όργανά του ισορροπημένα, κανένα δεν προσπαθεί να ξεχωρίσει, διότι τότε έχουμε ανισορροπία και φυσικά ασθένεια.
Και ο άνθρωπος είναι ένας ναός που στηρίζεται στις τέσσερις αυτές κολόνες – αρχές. Τα αέρια της δυσκοιλιότητας σκληραίνουν την καρδιά, η μη άσκηση δημιουργεί προβλήματα σε πάρα πολλά όργανα κ.λπ. Κι όμως εμείς διαιρούμε τον άνθρωπο σε τμήματα και προσπαθούμε να επισκευάσουμε το κάθε τμήμα χωριστά, θεωρώντας το ουσιαστικά ανεξάρτητο. Μα αν πάσχει ένα τμήμα ενός εργοστασίου αυτοκινήτων, το πιο επουσιώδες έστω, το αυτοκίνητο που θα παραχθεί θα είναι προβληματικό. Το ίδιο και το ανθρώπινο σώμα, το ίδιο και το κάθε τι στη φύση.
Ας μην αποκόβουμε τη ζωή μας από καμία από τις τέσσερις αρχές. Η Τέχνη, η Επιστήμη, η Φιλοσοφία και η Θρησκεία είναι υποχρεωμένες να συμβαδίζουν, αν θέλουμε η ανθρωπότητα να οδηγείται προς ένα καλύτερο αύριο. Διαφορετικά, η Επιστήμη θα δημιουργεί καταστροφικά όπλα, η Τέχνη θα δημιουργεί ανοσιουργήματα, η Φιλοσοφία θα οδηγεί τον άνθρωπο σε λάθος μονοπάτι και η Θρησκεία θα δημιουργεί ομάδες που θα αλληλοσκοτώνονται για την κυριαρχία της δικής της αλήθειας.
Όλα καταστροφικά όταν δεν συμπορεύονται και η ανθρωπότητα σήμερα οδηγείται στην καταστροφή είτε το δούμε επιστημονικά, είτε φιλοσοφικά, είτε θρησκευτικά. Έχει μάλιστα σημαία την «Τέχνη του πολέμου».
Αν δεν αντιληφθούμε γρήγορα το λάθος μας, τότε θα συμβεί ότι και σε ένα εργοστάσιο αυτοκινήτων: ξηλώνονται τα περισσότερα τμήματά του για να δημιουργηθεί ένα καινούργιο μοντέλο.
Ίσως και η ανθρωπότητα για να συνεχίσει να υπάρχει στον πλανήτη να χρειάζεται ένα νέο μοντέλο ανθρώπου, περισσότερο ισορροπημένο, περισσότερο άνθρωπο.