Αμαρίου βρήκαν τη θέση τους στην κεντρική πλατεία του χωριού
Στην ολόδροση Αντάνασσο – Παντάνασσα βρεθήκαμε την Παρασκευή 19 Αυγούστου καλεσμένοι του Πολιτιστικού Συλλόγου του χωριού, μα και των αγαπημένων φίλων και μακρινών συγγενών Γερωνυμάκηδων.
Λίγο μετά το Ρέθεμνος αφήσαμε την εθνική και πιάσαμε τον αμαριώτικο δρόμο. Ανάμεσα σε χιλιοχρονίτικες τεράστιες ελιές οδηγεί ο δρόμος προ τα πάνω και σε λίγο φθάσαμε στις όμορφες Πρασσές.
Μια ευγενική γριούλα μας έδωσε πληροφορίες:
– Δε θα στρίψετε ποθές. Ευθεία θα πηαίνετε και θα φτάξετε στην Αντάνασσο. Λίγο παραπάνω και καθώς περάσαμε ένα μικρό φαράγγι, φάνηκε μπροστά μας ένα τεράστιο άνοιγμα.
Απέναντι φάνηκαν σκαρφαλωμένα στη ριζοβουνιά δυο χωριά και το ένα πρέπει να είναι ο τελικός μας προορισμός, η Παντάνασσα.
Κάτω χαμηλά φάνηκε η γνωστή “Λίμνη των Ποταμών”.
Εδώ έζησε για κάμποσο διάστημα και ο γνωστός στο πανελλήνιο κροκόδειλος “Σήφης”.
Ακολουθώντας τον δρόμο για την Παντάνασσα στο μυαλό μου ήρθε η παμπάλαια ιστορία με τα Ασηγωνιωτάκια από την οικογένεια των Πετρήδων (Μαρκιανών).
Ηταν, όπως μου είχαν πει πριν από μερικές δεκαετίες, παλιοί Ασηγωνιώτες, που τώρα πια δεν ζουν και που και σ’ αυτούς προσωπικά θα τα είπαν γεροντότεροι πατεράδες ή παππούδες.
Ηταν η εποχή πριν την επανάσταση του Δασκαλογιάννη και ο τρομερός Αληδάκης, Ενετός εξωμότης, εξουσίαζε, τρομοκρατούσε και καταπίεζε από τον Πύργο του στον Μπρόσνερο.
“Μητάτα είκοσι τέσσερα έσταινε στην αράδα
συγκρατηχτά που τη Γωνιά να πάει στη Λιβάδα”.
Τραγούδι του Αληδάκη.
Κάποια εποχή δυο γιοι του γέρω Μαρκωνά κατέβηκαν στον Μπρόσνιερο να κλέψουν τα βούγια του Αληδάκη. Όμως τους πήραν χαμπάρι και αναγκάστηκαν να σφάξουν τον Αγά βοϊδοβοσκό του.
Για τον ισχυρό, εκείνη την εποχή, Αληδάκη, ήταν μεγάλη προσβολή.
Έβαλε “λιτούς και δεμένους” να βρει τους δολοφόνους του Αγά του.
Σκόρπισε, αρκετά χρήματα και σύντομα θα έφθανε στα κοπέλια του Μαρκωνά. Κάποιος δικός τους, τους ειδοποίησε έγκαιρα:
– Να φύγετε από πα! Να πάτε όσο αλάργο μπορείτε!
Έτσι έφθασαν εδώ στο όμορφο χωριό την Αντάνασσο και μάλιστα άλλαξαν και τα ονόματά τους. Ετσι οι απόγονοι του Γερώνυμου έγιναν Γερωνυμάκηδες και του άλλου αδελφού που του άρεσαν τα γλέντια, Χαροκόπηδες.
Ομως ποτέ δεν ξέχασαν την Ασηγωνιά και τους Ασηγωνιώτες συγγενείς τους και πάντα ήσαν παρόντες σε χαρές και λύπες.
Οταν πριν από κάμποσα χρόνια έγιναν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του αρχηγού Πετρονικόλα, πήρε μερικούς Αντανασσιώτες το μάτι μου!
Στο ποίημά του ο Γιώργης ο Πετράκης – Πετρογιώργης αναφέρεται σε έναν παλιό γάμο του προπερασμένου αιώνα. Παντρευόταν ο Πετροσήφης και η νύφη ήταν Μαντασσοπούλα από το Πάτημα. Ανάμεσα στους καλεσμένους και οι συγγενείς τους από την Αντάνασσο.
“Προβάλα γ-κι αντικρίσανε πολλούς καβαλαρία.
Ήρθανε κι οι Γερώνυμοι, μαζί κι οι Χαροκόποι
όπου τ’ Αμάρι έρχονται, μεγάλο ποδοκόπι.
Γενιά κι αυτοί τσ’ Ασηγωνιάς, του Μαρκιανού κοπέλια
στ’ Αμάρι ν-εριζώσανε κι έχου γερά θεμέλια.
Σέρνουνε γιους καμαρωτούς, όμορφα παλληκάρια
με τσι διπλές αρματωσιές, με τσόχινα σαλβάρια”.
Έτσι και μεις θεωρήσαμε υποχρέωση να ανταποκριθούμε στο κάλεσμα και να παραβρεθούμε στην όμορφη και σεμνή εκδήλωση των αποκαλυπτηρίων του Ηρώου, των σκοτωμένων στους διάφορους πολέμους Αντανασσιωτών.
Είναι ένα λιτό δωρικό μνημείο και στη μέση στέκει μια ανοξείδωτη πλάκα που αναγράφει αυτούς που πολέμησαν και έπεσαν για την πατρίδα Παντανασσιώτες.
Η εκδήλωση οργανώθηκε από την Αντιπεριφέρεια Ρεθύμνης, τον Δήμο Αμαρίου και τον τοπικό Πολιτιστικό Σύλλογο.
Ξεκίνησε με τον πρόεδρο του Πολιτιστικού Συλλόγου κ. Χαράλαμπο Ιερωνυμάκη, ευχαριστώντας τον Δήμο Αμαρίου που έκανε τη δαπάνη της διαμόρφωσης του χώρου καθώς και για τη συνεργασία και οργάνωση της εκδήλωσης.
Ευχαρίστησε επίσης και τον Γεώργιο Χαραλάμπους Ιερωνυμάκη για την ευγενική προσφορά της μεγάλης ανοξείδωτης πλάκας. Στο τέλος της εκδήλωσης, απενεμήθη στον κ. Γεώργιο Ιερωνυμάκη ειδική πλακέτα.
Η εκδήλωση συνεχίστηκε με τα αποκαλυπτήρια και σύντομο χαιρετισμό από την αντιπεριφερειάρχη Ρεθύμνης κα Μαίρη Λιονή και τον δήμαρχο Αμαρίου κ. Παντελή Μουρτζανό. Σειρά είχε τώρα η κεντρική ομιλήτρια της εκδήλωσης κα Μαρία Καναβά – Καλαϊτζάκη, που με γλαφυρό και απολαυστικό τρόπο περιέγραψε την ιστορία της Παντάνασσας και των ηρώων της και με άψογο τρόπο την ενέταξε στην Ιστορία της Κρήτης – Ελλάδας.
Προσπάθησα να συγκρατήσω μερικά κομμάτια της ομιλίας και σας τα παραθέτω:
“Θα ανταποκριθώ με σεβασμό και δέος στις πανίερες μορφές που πότισαν με το πορφυρό και ζέον αίμα τους την ιερή μας γη ή πρωτοστάτησαν με τον απαράμιλλο ηρωισμό τους στη διαφύλαξη του υπέρτατου αγαθού της ελευθερίας… Και τούτη η γη της Παντάνασσας περήφανη μάνα των δικών της ηρώων, καταθέτει σήμερα τα μύρα της ευγνωμοσύνης στα δρασκελίσματα των ιερών ψυχών τους. Άνδρες σπουδαίοι στη γενιά, στην ψυχή, στο σώμα”.
Και παρακάτω:
“Η περγαμηνή της Παντανασσιώτικης ιστορίας δεν σταματά εδώ. Αυτή η γη προσφέρει για θυσία αφειδώλευτα κι άλλα παλληκάρια και σε κάθε πτυχή της οι κάτοικοι δηλώνουν: Παρών!”.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους αρκετοί επίσημοι και πλήθος κόσμου.
Στο τέλος προσφέρθηκε πλουσιοπάροχο γεύμα και καλό αντανασσιώτικο κρασί.
