Αποφράδα ημέρα η 1η Αυγούστου για την πρώην κοινότητα Αλικιανού εξαιτίας της ομαδικής εκτέλεσης κατοίκων του Αλικιανού, του Σκινέ, του Φουρνέ, του Κουφού και άλλων χωριών της περιοχής που έγινε από τους ναζί σε αντίποινα για την αντίσταση που προέβαλε ο άμαχος πληθυσμός στην κατοχή.
Στο Μνημείο του ποταμού Κερίτη έχει καθιερωθεί να τελείται επιμνημόσυνη δέηση δύο φορές τον χρόνο με την πρώτη κατά τον εορτασμό της Μάχης της Κρήτης και την δεύτερη την ημέρα της ομαδικής εκτέλεσης των 118 κατοίκων της λεβεντογέννας περιοχής του Δήμου Πλατανιά σήμερα. Παράλληλα, όμως, με την πρωινή επιμνημόσυνη δέηση της 1ης Αυγούστου στο Μνημείο του Κερίτη, έχει επίσης καθιερωθεί να τελείται το απόγευμα, άλλη μία στο Μνημείο Πεσόντων του Σκινέ.
Κεντρικός ομιλητής στο Μνημείο του Κερίτη το πρωί της Κυριακής ήταν ο θεματικός αντιπεριφερειάρχης Κρήτης Αντώνης Παπαδεράκης με θέμα ομιλίας: “Μνήμες ηρώων, θυσίες αντίστασης και το σήμερα της Ιστορίας”, ενώ το απόγευμα της ίδιας ημέρας στο Μνημείο του Σκινέ, ήταν η φιλόλογος Μαρία Παπαγιάννη, με θέμα: “Από τις εκτελέσεις και το ολοκαύτωμα, στην εξορία”.
ΣΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ ΤΟΥ ΚΕΡΙΤΗ
Την επιμνημόσυνη δέηση τέλεσε ο εφημέριος της Ενορίας του Ιερού Ναού Τιμίου Σταυρού Αλικιανού πρωτοπρεσβύτερος Εμμανουήλ Χατζηδάκης, ακολούθησαν χαιρετισμοί από τον δήμαρχο Πλατανιά και τον Αριστομένη Συγγελάκη εκ μέρους του εθνικού συμβουλίου διεκδίκησης οφειλών Γερμανίας στην Ελλάδα, ενώ διαβάστηκε χαιρετισμός του βουλευτή Χανίων της Νέας Δημοκρατίας Μανούσου Βολουδάκη που δεν παρέστη λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων.
Στον χαιρετισμό του ο κ. Μαλανδράκης αναφέρθηκε στην σημασία της ημέρας, ενώ παράλληλα αναφέρθηκε στην μισογκρεμισμένη ιστορική γέφυρα του Κερίτη, τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι «έχουμε πετύχει μέχρι ενός βαθμού σε συνεργασία και με την περιφέρεια Κρήτης να ενεργοποιήσουμε τους άλλους πέντε φορείς που εμπλέκονται στην ανοικοδόμηση της… Το Μνημείο αυτό πέραν της ιστορίας που έχει, πέραν των πολιτισμικών χαρακτηριστικών που κουβαλάει πάνω του από τότε που κατασκευάστηκε και έχει περάσει τον αιώνα από τότε, εκτός από τοπόσημο της περιοχής είναι και μια πραγματική ιστορία σαν αυτή που έχουμε σήμερα και μνημονεύουμε. Υπάρχει πίστωση αναστήλωσης του Μνημείου ύψους οκτώ εκατομμυρίων ευρώ αλλά είναι και επτά φορείς που εμπλέκονται στη διαδικασία. Το λέω όχι για άλλο λόγο αλλά επειδή είναι άμεσα συνυφασμένο με τη σημερινή ημερομηνία και την τιμή που οφείλουμε στην διατήρηση της ιστορικής μνήμης».
Στον χαιρετισμό που διαβάστηκε και είχε αποσταλεί από τον βουλευτή Χανίων κ.Μανούσο Βολουδάκη επισημάνθηκε ότι «εμείς οφείλουμε να θυμόμαστε και να τιμούμε τους αγωνιστές, που με την ανδρεία και το σθένος τους, μας χάρισαν την ελευθερία μας».
Από μεριάς του ο κ. Συγγελάκης επεσήμανε: «Ο Σκινές, ο Φουρνές, τα χωριά της γύρω περιοχής, ο κάμπος του Κερίτη πλήρωσαν βαρύτατο τίμημα και θυσίασαν στην υπόθεση της λευτεριάς μεγάλο μέρος των νέων τους αλλά και όχι μόνο. Στις 2 Ιουνίου του 1941 την πρώτη ημέρα μετά το επίσημο τέλος της Μάχης της Κρήτης είχαν εκτελεστεί εδώ στο ίδιο σημείο άλλοι 42 πατριώτες».
Στην ομιλία του ο θεματικός αντιπεριφερειάρχης Κρήτης κ. Αντώνιος Παπαδεράκης υπογράμμισε τα εξής: «80 χρόνια μετά κρατάμε τις μνήμες ζωντανές. Όχι μόνο γιατί οφείλουμε να τιμήσουμε τους προγόνους μας και τη θυσία τους, αλλά και κυρίως γιατί η ιστορική γνώση και η σε βάθος ανάλυση των κοινωνικών διεργασιών στο πλαίσιο της εποχής εκείνης είναι – πρέπει να είναι – η εθνική μας ασπίδα απέναντι στον φασισμό και νεοναζισμό που σηκώνει ξανά κεφάλι, στην Ευρώπη ιδίως». Ο ίδιος συνεχίζοντας τόνισε ότι «η διατήρηση της μνήμης και η ανάδειξη της ιστορικής σημασίας της Μάχης της Κρήτης δεν είναι πράξεις αντιπαράθεσης με το Γερμανικό λαό με τον οποίο επιθυμούμε τη φιλία και συνεργασία στο πλαίσιο των στόχων της κοινής Ευρωπαϊκης πορείας για την πρόοδο και ευημερία των Ευρωπαίων πολιτών» για να καταλήξει επισημαίνοντας: «Οφείλουμε να κρατάμε ζωντανή τη μνήμη των ηρωικών προγόνων μας, την ιστορική μνήμη και κυρίως τα αποστάγματα της ιστορίας…».
ΣΤΟΝ ΣΚΙΝΕ
Το απόγευμα, στην εκδήλωση στο Μνημείο Πεσόντων Σκινέ, χαιρετισμούς απηύθυναν ο δήμαρχος Γιάννης Μαλανδράκης, ο περιφερειακός σύμβουλος Τάσος Κουρουπάκης, ο πρόεδρος της περιηγητικής Λέσχης Τμήμα Σκινέ Αντώνιος Δασκαλάκης και ο συνγραμματέας της επιτροπής διεκδίκησης Γερμανικών αποζημιώσεων.
Ακολούθησε ομιλία από την φιλόλογο Μαρία Παπαγιαννάκη, η οποία μεταξύ άλλων επεσήμανε ότι «συμπληρώνονται 80 χρόνια από τη μέρα που το χωριό μας, ο Σκινές, γνώρισε τις πιο τραγικές στιγμές της ιστορίας του, με την εκτέλεση των ανδρών, το κάψιμο των οικιών και την εξορία των γυναικόπαιδων από τους Γερμανούς για τη συμμετοχή κατοίκων του στη Μάχη της Κρήτης και για τις πράξεις αντίστασης εναντίον του κατακτητή».
(…) Η τραγωδία όμως δεν τελείωσε με τις εκτελέσεις. Τη 10η πρωινή της ίδιας μέρας, και ενώ τα γυναικόπαιδα θρηνούσαν για την τύχη των ανδρών, δόθηκε εντολή να καούν όλα τα σπίτια του χωριού. Γερμανοί στρατιώτες, κατά ομάδες, εφοδιασμένοι με δοχεία βενζίνης, έτρεξαν προς τις γειτονιές του χωριού και άρχισαν το βάρβαρο έργο τους, αδιαφορώντας για τους ανήμπορους ηλικιωμένους που βρισκόταν μέσα στα σπίτια τους. Επικράτησαν σκηνές αλλοφροσύνης, καθώς γυναίκες και παιδιά προσπαθούσαν να σώσουν ό,τι μπορούσαν από τα υπάρχοντά τους.
Λίγες μέρες αργότερα, η τραγωδία κορυφώθηκε, με τις γερμανικές δυνάμεις να συγκεντρώνουν τα 510 γυναικόπαιδα του καμένου χωριού, να τα φορτώνουν σε 19 γερμανικά φορτηγά και να τα απομακρύνουν προς άγνωστο προορισμό».
