» Η περίπτωση του εθνομάρτυρα ανθυπολοχαγού Ιωάννη
Γ. Κουρομιχελάκη
Με συγκίνηση και προσήκοντα σεβασμό που ταιριάζει στη μνήμη των προγόνων, τιμήθηκε η προσφορά του εθνομάρτυρα Ανθυπολοχαγού Ιωάννη Γ. Κουρομιχελάκη προς το γένος και την Πολιτεία, στη γενέτειρά του Νίππος Αποκορώνα την Κυριακή 21 Αυγούστου.
H γέννησή του, τα χρόνια της ζήσης του στο χωριό του, ο ρόλος και η προσφορά του στην κοινή πατρίδα των Ελλήνων στα μέτωπα της Μακεδονίας και της Μικρασίας, η πορεία του προς τον ηρωικό του θάνατο στα υψώματα του Κάλε Γκρότο, όπως αυτά παρουσιάζονται και μετουσιώνονται κινηματογραφικά σε ένα επικό οδοιπορικό, αναδύονται μέσα από το ιστορικό αφήγημα του καθηγητή Αναστασίου Μ. Τάμη, που παρουσίασε ο ιεροφάντης της Ελληνικής γλώσσας, Καθηγητής Γεώργιος Δ. Μπαμπινιώτης. Η σεμνή και άρτια πολιτιστική αυτή εκδήλωση οργανώθηκε από το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Βενιζέλος», υπό την εναργή και άψογη πάντα εποπτεία του Γενικού Διευθυντού του, λόγιου, ιστορικού και νομικού, κ. Νικολάου Παπαδάκη.
Η ανάδειξη του πατριωτικού ρόλου και της προσφορά του Νιπιαννού ήρωα οφείλεται στην οικογένεια του εγγονού του, Ιωάννη Ανδρέου Κοτσιφάκη, ενός ενεργητικού και αποτελεσματικού κοινοτάρχη του Νίππους και άτομο με υψηλό συναίσθημα ευθύνης απέναντι στην οικογενειακή παράδοση και το χρέος προς όλους όσοι έπεσαν για την πατρίδα. Αφού πρώτα έστησε το Ηρώο των Μαρτύρων της Κρήτης στην πλατεία του χωριού του, ανέλαβε το όραμα της διαιώνισης της μνήμης της ιστορίας των Νιππιανών που έπεσαν μαχόμενοι. Τα παιδιά του λίγο μετά τον θάνατό του, υλοποίησαν το αρχικό όραμα του πατέρα τους και εξέδωσαν βιβλίο-αναφορά στη δράση του προπάππου τους, έφεδρου αξιωματικού ήρωα του Σκρα, της Προύσας, του Αϊδινίου και τέλος του Κάλε Γκρότο.
Η ανάθεση του έργου στον πανεπιστημιακό δάσκαλο και συγγραφέα Δρ. Α. Μ. Τάμη από τη θυγατέρα του Χριστίνα Κοτσιφάκη Σαρρή, τον σύζυγό της, Κωνσταντίνο και τα αδέρφια της Σταμάτη και Χρυσούλα Κοτσιφάκη, υλοποιήθηκε και ωρίμανσή του αποτέλεσε η παρουσίασή του στο Νίππος. Την εκδήλωση στη οποία παρευρέθηκαν περίπου 600 άτομα ως συμμάρτυρες και κοινωνοί, στην πλατεία του ηρωικού χωριού, τίμησαν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κυδωνίας και Αποκορώνου, κ.κ. Δαμασκηνός, συνοδευόμενος από πλήθος κληρικών, ο Δήμαρχος Αποκορώνου, κ. Χαράλαμπος Κουκιανάκης, δήμαρχοι και κοινοτάρχες της περιοχής, ανώτεροι αξιωματικοί του Στρατού, συμπεριλαμβανομένου και του Στρατηγού εν αποστρατεία κ. Αντωνίου Μυτιληνάκη, της Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής, Καθηγητές Πανεπιστημίων της Ελλάδας και του Εξωτερικού, λογοτέχνες, καλλιτέχνες αλλά και απλοί άνθρωποι της περιοχής που προσήλθαν για να αποτίσουν φόρο τιμής στη μνήμη του Κουρομιχελάκη και στους απογόνους του.
Την όμορφη αυτή τελετή παρουσίασε με τρόπο λυρικό και ποιητικό ο λόγιος συγγραφέας και δάσκαλος κ. Ευάγγελος Κακατσάκης. Η τελετή άνοιξε με την κατάθεση σεμνού δάφνινου στέφανου από τα δισέγγονα του ήρωα Σταμάτη και Χριστίνα Κοτσιφάκη στη μαρμάρινη προτομή του Ανθυπολοχαγού Ι. Κουρομιχελάκη. Χαιρετισμούς απηύθυναν ο Δήμαρχος κ. Κουκιανάκης, που μαζί με το Εθνικό Ίδρυμα «Ελευθέριος Βενιζέλος» είχαν την ευθύνη της εκδήλωσης, ο Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος «Ελευθέριος Βενιζέλος», κ. Νικόλαος Παπαδάκης-Παπαδής, ο Μητροπολίτης κ.κ. Δαμασκηνός και ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κρητικών Σωματείων Αυστραλίας, κ. Αντώνιος Τσουρδαλάκης.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο επιφανής Καθηγητής της Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, Παρίσι, Δρ. Χρήστος Κλαίρης και η σύζυγός του Λυδία, ο διαπρεπής Καθηγητής της Παιδαγωγικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, κ. Μιχάλης Δαμανάκης και η σύζυγός του, Αναστασία, ο Καθηγητής της Μαθηματικής Επιστήμης στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Λευκωσίας Δρ. Ιωάννης Βαρδουλάκης, η Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Αυστραλιανού Ινστιτούτου Μακεδονικών Σπουδών, Δρ. Ελένη Καλαμπούκα και ο σύζυγός της Κωνσταντίνος, ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κρητών Αυστραλίας, κ. Αντώνιος Τσουρδαλάκης, καθώς και πλήθος ομογενών από την Αυστραλία, τις ΗΠΑ και χώρες της Ευρώπης.
Το ιστορικο-επικό έργο του συγγραφέα Α. Μ. Τάμη παρουσίασε ο διαπρεπέστερος των Ελλήνων γλωσσολόγων μας, π. Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Γεώργιος Μπαμπινιώτης. Ο έγκριτος και διάσημος γλωσσολόγος με ύφος απέριττο, λιτό, ουσιαστικό και γόνιμο ανέλυσε χωρία του έργου, μίλησε διεξοδικά για τη σημαντικότητα του βιβλίου και τη σημασία του, για το λογοτεχνικό ύφος του βιβλίου που αναδεικνύει ουσιαστικές στιγμές της νεότερης εθνικής ιστορίας των Ελλήνων, για εμπνευσμένα περιστατικά που τεκμηριώνονται με πλήθος επιστημονικών παραπομπών, που κάνει το έργο αυθεντικά πρωτοποριακό στο είδος του. Ο κ. Μπαμπινιώτης κράτησε το ακροατήριό του για μία ώρα περίπου στη σκιά των Λευκών Ορέων, αναλύοντας, αναγιγνώσκοντας συγκεκριμένα μέρη του βιβλίου και επεξηγώντας την ξεχωριστή ποιότητα του ιστορικού αυτού αφηγήματος.
Στην αντιφώνησή του ο συγγραφέας κ. Α. Μ. Τάμης αναφέρθηκε στην αίσθηση του χρέους απέναντι στην πατρίδα και στην πολιτεία που ένιωθε ο ήρωας Κουρομιχελάκης, τόνισε ότι ο εθνισμός του εκφράστηκε με έναν έντονο πατριωτισμό, με μία έντονη και ευαίσθητη συνείδηση πολίτη, ξεπερνώντας την ιδιοτέλεια και το ίδιον συμφέρον, μέσα από τη θυσία του. Διατέθηκε μεγάλος αριθμός βιβλίων, τις εισπράξεις των οποίων ολοκληρωτικά διέθεσε η κα Χριστίνα Κοτσιφάκη-Σαρρή σε οικογένεια του Νίππους με στόχο τη φιλανθρωπία.
Στη διάρκεια της εβδομάδας που ακολούθησε την εκδήλωση, οι προσκεκλημένοι έγκριτοι πανεπιστημιακοί Μπαμπινιώτης-Κλαίρης-Τάμης γνώρισαν τη γαλαντόμο φιλοξενία της κ. Χριστίνας Κοτσιφάκη και του συζύγου της Κώστα Σαρρησταύρου και της ευρύτερης οικογένειας Κοτσιφάκη, του Σταμάτη και Χρυσούλας Κοτσιφάκη, της Άννας Κοτσιφάκη και του γιου της Αθανασίου, της μητριάρχισσας, Ιωάννας Κοτσιφάκη.
Οι φιλοξενούμενοι επισκέφθηκαν μουσεία και ιδρύματα του Νομού Χανίων και είχαν χρήσιμες διαβουλεύσεις και περιηγήσεις με ευρύτερο στόχο τη συνεργασία και κοινή συστράτευση σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος. Συγκεκριμένα επισκέφθηκαν το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και το Μουσείο «Ελευθέριος Βενιζέλος», όπου έγιναν αντικείμενο θερμής υποδοχής από τον Διευθυντή του Ιδρύματος κ. Ν. Παπαδάκη και τους συνεργάτες.
Οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να διαπιστώσουν την ψηλή αποστολή του Ιδρύματος, τον μείζονα εθνικό του ρόλο, την έντονη επιστημονική του δράση και τη διαδραστική σχέση του με την κοινωνία και το Έθνος γενικότερα. Ο κ. Παπαδάκης εξήρε τη σημασία του βιβλίου που παρουσιάστηκε, αιτιολόγησε τη σημασία της απόφασης του Ιδρύματος να θέσει την έκδοση του βιβλίου υπό την αιγίδα του, και τόνισε τη σημασία συνεργασίας και συμμαχίας του Ιδρύματος με επιφανείς επιστήμονες της μητροπολιτικής Ελλάδας και της Διασποράς. Ο κ. Παπαδάκης παρέθεσε γεύμα στο λιμάνι των Χανίων προς τους προσκεκλημένους και κάλεσε τον Ελληνισμό της Αυστραλίας να περιβάλλει με ιδιαίτερη φροντίδα την πρόταση να ιδρυθεί και να λειτουργήσει στη Μελβούρνη, το εθνογλωσσικό κέντρο του εκεί Ελληνισμού, παράρτημα του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών «Ελευθέριος Βενιζέλος» στο πλαίσιο λειτουργίας παρόμοιου παραρτήματος στις ΗΠΑ, Αλβανία και άλλες χώρες της Ευρώπης, με στόχο τη διάδοση της γνώσης που σχετίζεται με το έργο και την προσφορά του μεγαλύτερου ευπατρίδη του Γένους από την σύσταση του ελληνικού κράτους. Ο κ. Παπαδάκης έχει ήδη συναντηθεί με τους κ. κ. Τσουρδαλάκη και Κοτσιφάκη-Σαρρή και έχει συζητήσει διεξοδικά την ίδρυση και λειτουργία παραρτήματος στη Μελβούρνη με την έμπρακτη και στενή συναντίληψη και της Ομοσπονδίας Κρητών Αυστραλίας.
Οι επισκέπτες Μπαμπινιώτης-Κλαίρης-Τάμης με τις συζύγους τους συνοδευόμενοι από το ζεύγος Κοτσιφάκη Σαρρή επισκέφθηκαν το Μουσείο Τυπογραφίας Γιάννη και Ελένης Γαρεδάκη, και τα τμήματά του που αναδεικνύουν την ιστορική εξέλιξη της γραφής και της τυπογραφίας καθώς και τις πλούσιες εγκαταστάσεις της εφημερίδας Χανιώτικα Νέα. Παντού αναδύεται το μεγάλο μεράκι του ιδρυτή και κτήτορα του Μουσείου, κ. Ιωάννη Γαρεδάκη. Είναι η ιδιωτική του πρωτοβουλία, το απύθμενο πάθος του να περισυλλέξει και να διασώσει για τις επόμενες γενεές, ό,τι σχετικό με την τυπογραφία από τα χρόνια του Γουτεμβέργιου, δημιούργησε ο άνθρωπος σε παγκόσμια κλίμακα. Ο κ. Γαρεδάκης, εξαίρετος δημοσιογράφος, παραμένει ασύμβατος και αιρετικός, πάντα πειστικά συνεπής στο όραμά του, χωρίς ουσιαστική στήριξη στο έργο του. Η εφημερίδα του, κήρυκας ενότητας, μεριμνά για την πρόνοια του Χανιώτη πολίτη, επιμένοντας στην έννοια της ανεξάρτητης πολιτικής.
Σε όλες τις συναντήσεις, ευπροσήγορος, συνετός και πάντα διαλλακτικός ο Καθηγητής κ. Μπαμπινιώτης συστήνει, συμβουλεύει, παρακινεί, προτρέπει, ενθαρρύνει, επιβραβεύει, συνιστά το πλατωνικό ειδέναι, την πορεία, δηλαδή, για ανακάλυψη της γνώσης. Η παρουσία του κ. Μπαμπινιώτη στο Εθνικό Ίδρυμα «Ελευθέριος Βενιζέλος» στο οποίο είναι πολύτιμος εταίρος, και στο Μουσείο Τυπογραφίας, αργότερα, τονίζει τον σεβασμό που ο ίδιος νιώθει για το έργο του Εθνικού Ιδρύματος Μελετών στην Κρήτη, στην Ελλάδα και στον μείζονα Ελληνισμό. Ο ίδιος διακρίνει στη λειτουργία των θεσμικών αυτών οργάνων την προσπάθεια του σύγχρονου Έλληνα να παραμείνει άρρηκτα δεμένος με την επικαιρότητα και τη διαχρονία του ελληνικού πολιτισμού στο σύγχρονο κόσμο.
Ο Καθηγητής Κλαίρης προσπαθεί να ανακαλύψει τις γλωσσικές προεκτάσεις στην πολιτική του Βενιζέλου, μέσα από τη μετάφραση του Θουκυδίδη, ερμηνεύει το μεράκι του εκδότη της εφημερίδας Χανιώτικα Νέα κ. Γαρεδάκη ως προέκταση του γενικότερου αγώνα του για τη διατήρηση της γλώσσας και πολιτισμού μας: «Τα ελληνικά αλλά και άλλες γλώσσες που μιλιούνται από περιορισμένο αριθμό ανθρώπων τελούν υπό διαρκή απειλή, τη στιγμή που η “δικτατορία” των αγγλικών καλά κρατεί. Απέναντι σε αυτή την πραγματικότητα, η απάντηση μπορεί να είναι η προώθηση της πολυγλωσσίας αλλά και η θεσμική ενίσχυση της διδασκαλίας των ελληνικών στο εξωτερικό από την Πολιτεία, κάτι στο οποίο η Ελλάδα υστερεί σημαντικά», θα ομολογήσει.
Η κ. Χριστίνα Κοτσιφάκη και ο σύζυγός της Κώστας Σαρρησταύρος δεν παύουν να ευγνωμονούν και να ευχαριστούν τους καλεσμένους τους, να τους εκφράζουν την αμέριστη φροντίδα τους, να τους περιβάλλουν με την αγάπη τους. «Νιώθουμε απόλυτη ικανοποίηση, συγκίνηση, αγαλλίαση και χαρά που μας δόθηκε η ευκαιρία να τιμήσουμε τη μνήμη του προπάππου μας. Αισθανόμαστε προνομιούχοι που είχαμε τη συνεργασία του κ. Παπαδάκη και του Εθνικού Ιδρύματος, την φροντίδα του Δημάρχου μας κ. Κουκιανάκη, τις ευλογίες του Μητροπολίτη μας, κ. Δαμασκηνού, τη συμπαράσταση του κ. Γαρεδάκη και της εφημερίδας του Χανιώτικα Νέα.
Αισθανόμαστε υποχρεωμένοι απέναντι στον συγγραφέα μας, Καθηγητή Α. Τάμη για τη συγγραφή του σπουδαίου βιβλίο του, με το οποίο διέσωσε τη μνήμη του προγόνου μας ες αεί. Ευχαριστούμε τον Καθηγητή κ. Μπαμπινιώτη διότι με τον έγκριτο λόγο και την παρουσία του προσέδωσε αίγλη και φήμη στο χωριό μας, στην οικογένειά μας και επιβεβαίωσε την ιδιαίτερη σπουδαιότητα και αξιοσύνη του βιβλίου μας. Ευχαριστούμε τον κ. Κλαίρη που μας τίμησε με τη σοφία του και τις γνώσεις του. Ευχαριστίες αποπέμπουμε στους κ. Παπαδάκη και κ. Κουκιανάκη για την οργάνωση της εκδήλωσης, τα μέλη της όμορφης ορχήστρα που μας ψυχαγώγησε, τους ανθρώπους που μάς φρόντισαν στη διάρκεια του γλεντιού, όλους όσοι συνέργησαν στην έκδοση του βιβλίου μας και όλους όσοι κοπίασαν για να έχει η τελετή την θριαμβευτική της επιτυχία. Η οικογένεια Κοτσιφάκη αισθάνεται την ανάγκη να ευχαριστήσει όλους όσοι τίμησαν με την παρουσία τους την παρουσίαση του βιβλίου, καθώς και αυτούς που προμηθεύτηκαν αντίτυπό του», είπε η κ. Χριστίνα Κοτσιφάκη.
*Ο Αναστάσιος Τάμης δίδαξε στα Πανεπιστήμια Monash, Melbourne και La Trobe της Μελβούρνης και ανακηρύχθηκε ιδρυτικός Διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Ελληνικών Μελετών και Έρευνας του Πανεπιστημίου La Trobe της Μελβούρνης.