Tiziano Vecellio, “Δανάη”, 1544 – 1546, Nάπολη, Eθνικό Μουσείο Καποντιμόντε.

O Ακρίσιος, βασιλιάς του Αργους, απ’ το γάμο του με την Ευρυδίκη, απόκτησε μόνο μια κόρη, τη Δανάη. Απελπισμένος που δεν αποκτούσε γιο, ζήτησε τη συμβουλή του μαντείου. Αλλά ο χρησμός τον βύθισε σε μεγάλη στεναχώρια, επειδή θα έπρεπε να πάψει να ελπίζει πως θα αποκτούσε κάποια μέρα γιο. Αντίθετα γιο θα αποκτούσε η Δανάη, που θα γινόταν αιτία του θανάτου του. Για να αποτρέψει το μοιραίο, ο Ακρίσιος, μόλις γύρισε στο Αργος, κατασκεύασε υπόγειο διαμέρισμα από χαλκό και έκλεισε μέσα τη Δανάη, μαζί με την παραμάνα της. Ομως τότε παρουσιάστηκε ο Δίας και ερωτεύθηκε τη Δανάη. Για να φτάσει ως αυτή μεταμορφώθηκε σε χρυσή βροχή, που διαπερνάει τη στέγη και πέφτει στην αγκαλιά της Δανάης. Ο Δίας λαμβάνει έπειτα τη μορφή του και ενώνεται με την κόρη του Ακρίσιου. Κι απ’ αυτή την ένωση η αιχμάλωτη βασιλοπούλα αποκτάει ένα γιο, τον Περσέα. Χάρη στην συμπαιγνία της παραμάνας της, η Δανάη κατάφερε για πολύ καιρό να κρύψει την κατάστασή της από τον πατέρα της. Ομως μια μέρα άκουσε ο Ακρίσιος τα κλάματα και τις φωνές του παιδιού και έτσι ανακάλυψε τα πάντα. Εσυρε τότε τη Δανάη μπρος στον βωμό του Διός και της ζήτησε να φανερώσει το όνομα του εραστή της. Η Δανάη αποκρίθηκε πως ήταν ο Δίας. Μα ο Ακρίσιος δεν ήθελε να το πιστέψει. Για να τιμωρήσει την κόρη του, κατασκεύασε μια κιβωτό και έκλεισε τη Δανάη και το παιδί μέσα και τους έριξε στη θάλασσα. Δαρμένη από τα κύματα η κιβωτός έφτασε στη Σέριφο όπου την έπιασε στα δίχτυα του ένας ψαράς ο Δίχτυς και ελευθέρωσε τους έγκλειστους. Η Δανάη διηγήθηκε την περιπέτειά τους στον ψαρά, που χωρίς δισταγμό τους πήρε στην καλύβα του για να τους φροντίσει. Μα ο αδερφός του ερωτεύτηκε τη Δανάη και εκείνη υπέφερε τα πάνδεινα, ώσπου την ελευθέρωσε κάποια μέρα ο Περσέας και την έστειλε στο Αργος, όπου έζησε την υπόλοιπή της ζωή.
Ο μεγάλος Βενετσιάνος ζωγράφος του 16ου αιώνα Τισιανός θα εμπνευστεί από το μυθολογικό επεισόδιο αυτό, εικονογραφώντας όπως είναι εύλογο την κορύφωση του δράματος, τη στιγμή δηλαδή που ο Δίας μεταμορφωμένος σε χρυσή βροχή εισβάλει στα ιδιαίτερα δώματα του αντικειμένου του ερωτικού του πόθου. Το θέμα με τις ερωτικές αναφορές του και τη δυνατότητα που προσέφερε για την απεικόνιση του γυμνού γυναικείου σώματος, θα πρέπει να ήταν ιδιαίτερα αγαπητό στην επίδοξη πελατεία του ζωγράφου, αν κρίνει κανείς από τις αρκετές παραλλαγές στις οποίες μας έχει διασωθεί με κυριότερη αυτή στο μουσείο του Πράδο στη Μαδρίτη, όπου στην αρχική βασική σύνθεση με την ξαπλωμένη γυμνή Δανάη προστίθεται και η κατά τις γραπτές πηγές μνημονευθείσα παραμάνα, να συλλέγει με ένα ανοιχτό πανί τη χρυσή βροχή -η οποία εν είδει εικαστικής συμβάσεως αποδίδεται ως βροχή από χρυσά νομίσματα- την προερχόμενη από τον ουρανό. Στην εκδοχή του πίνακα της Νεαπόλεως, ο οποίος προέρχεται όπως και η συντριπτική πλειοψηφία των εκθεμάτων του μουσείου του Καποντιμόντε από το κληροδότημα της οικογενείας των Φαρνέζε, η γριά θεραπαινίδα έχει αντικατασταθεί από έναν έρωτα, η στάση του οποίου μαρτυρά το σάστισμά του μπρος στο συμβάν που λαμβάνει χώρα ενώπιον του. Το έργο που ο ζωγράφος πιθανότατα ξεκίνησε στη Ρώμη στα 1544-1545, ανήκει στην όψιμη δημιουργική περίοδο του Τισιανού, η οποία χαρακτηρίζεται κυρίως από τη ρήξη του ζωγράφου με την έντονη χρωματική πλαστικότητα των νεανικών του έργων, προς χάριν μιας παλέτας σε τόνους ως επί το πλείστον γήινους, με πινελιά άναρχη και ακανόνιστη που εμφανίζει έντονες επιρροές από το ρεύμα του μανιερισμού.