«Το Αγιον Ορος είναι μια πρωτότυπη Πολιτεία. Ενα μικρό κράτος μέσα στο κράτος της Ελλάδος! Ναι, καλά άκουσες! Το κράτος αυτό όσο κι αν σου φαίνεται παράξενο, έχει δικούς του νόμους και δικό του συμβούλιο. Και επίσης, σ’ αυτή την ιδιαίτερη Πολιτεία, που ονομάζεται και “Περιβόλι της Παναγίας”, δεν επιτρέπεται η παρουσία γυναικών! Κι αυτό, γιατί οι κάτοικοί της, οι καλόγεροι δηλαδή, είναι αφιερωμένοι στον Θεό και στην προστασία της Παναγίας! Δεν πρέπει να έχουν καμία άλλη έγνοια».
«Για τους μοναχούς του Αγίου Ορους η κάθε μέρα είναι διαφορετική από τη δική μας που ζούμε έξω απ’ αυτό. Η καινούργια μέρα γι’ αυτούς ξεκινάει με τη δύση του ήλιου! Καλά άκουσες. Οταν δηλαδή δύει ο ήλιος υπολογίζουν ότι είναι μεσάνυχτα! Γι’ αυτό τρώνε μεσημεριανό κατά τις δέκα το πρωί, αφού προηγουμένως έχουν προσευχηθεί ώρες και ώρες μέσα στην εκκλησία. Το πρόγραμμά τους χωρίζεται σε τρία οκτάωρα, ένα για ξεκούραση και ύπνο, ένα για εργασία και ένα για προσευχή. Επίσης, πρέπει να ξέρεις ότι όλα τα Μοναστήρια λειτουργούν με το παλιό ημερολόγιο, δηλαδή με καθυστέρηση 13 ημερών σε σχέση με το δικό μας. Είπαμε απ’ την αρχή ότι οι μοναχοί δεν αλλάζουν εύκολα τις συνήθειές τους. Γι’ αυτό και κατάφεραν να διατηρήσουν την ιδιόμορφη κοινότητά τους αναλλοίωτη για πάνω από χίλια χρόνια».
«Ε! λοιπόν το Αγιον Ορος είναι από τα πιο φιλόξενα μέρη σ’ ολόκληρη τη γη. Οταν φτάνει κάποιος επισκέπτης σ’ ένα μοναστήρι, τον υποδέχεται ο Αρχοντάρης, έτσι λέγεται αυτός που φροντίζει τους επισκέπτες, στον ειδικό χώρο που λέγεται Αρχονταρίκι. Του προσφέρουν ένα κέρασμα, που συνήθως είναι καφές, λουκούμι και νερό, και μετά του δείχνουν πού μπορεί να κοιμηθεί. Για όσες μέρες μείνει στο μοναστήρι, χωρίς να πληρώσει τίποτα, μοιράζεται με τους μοναχούς τον τρόπο ζωής τους! Παρακολουθεί τις θείες Λειτουργίες, τρώει από το φαγητό τους, βοηθάει στις δουλειές τους, και το κυριότερο απολαμβάνει τη φιλία τους. Μην ξεχνάς αυτό που είπαμε: Οι μοναχοί δεν προσεύχονται μόνο για τους εαυτούς τους, αλλά και για όλους εμάς».
«Από το 2019 στο Κέντρο Πολιτισμού της Ιερισσού λειτουργεί μόνιμα η έκθεση της μεγάλης συλλογής έργων του Ελληνα καλλιτέχνη Ευθύμη Βαρλάμη, με θέμα το Αγιον Ορος. Είναι η φημισμένη συλλογή, που, αφού ταξίδεψε σε διάφορα μέρη του κόσμου, η δημοτική αρχή εξασφάλισε τη μόνιμη φιλοξενία και λειτουργία της στην Ιερισσό. Οι άνθρωποι του Δήμου, που φαίνεται πως αγαπούν και νοιάζονται για τον τόπο τους, φρόντισαν να κάνουν μέσα στο Πολιτιστικό Κέντρο και μια ειδική αίθουσα προβολής. Σ’ αυτήν, προβάλλεται σε τρισδιάστατη μορφή, μια καταπληκτική ταινία του Δημήτρη Καλαϊτζή με την ιστορία του Αγίου Ορους. Ετσι η μεγάλη έκθεση των έργων του Βαρλάμη, μαζί με την ταινία, δίνουν την ευκαιρία και στις γυναίκες αλλά και σε όσους δεν μπορούν να επισκεφθούν το Αγιον Ορος, να κοινωνήσουν κάτι από τη λάμψη και τη μυσταγωγία του».
Αποσπάσματα απ’ την ιδιαίτερα επιμελημένη και καλαίσθητη πληροφοριακή παιδαγωγική έκδοση για τη φημισμένη συλλογή των έργων ζωγραφικής του διάσημου σφαιρικού καλλιτέχνη Ευθύμη Βαρλάμη με θέμα το Αγιο Ορος του Πειραματικού Εργαστηρίου Βεργίνας (εκδότης: Κέντρο Πολιτισμού Ιερισσού Επιμέλεια: Αστέρης Νένος Κείμενα: Ευδοκία Κακατσάκη, Παύλος Τροχόπουλος) “Το Αγιον Ορος για όλους” ο τίτλος της.
Ο Βαρλάμης και το Αγιον Ορος
Ο Ευθύμης Βαρλάμης (1942-2016) ήταν Ελληνας της διασποράς. Γεννήθηκε στην Βέροια, αλλά έφυγε νέος για να σπουδάσει στην Αυστρία όπου και έμεινε για την υπόλοιπη ζωή του. Οι κριτικοί που ασχολούνται με το έργο του, τον χαρακτηρίζουν αναγεννησιακό καλλιτέχνη. Γιατί, όπως οι μεγάλοι καλλιτέχνες της Αναγέννησης, έτσι κι αυτός ήταν πολυπράγμονας και απίστευτα δημιουργικός. Ο Βαρλάμης είναι από τους πολύ λίγους καλλιτέχνες που δημιούργησε πολύ μεγάλες συλλογές ζωγραφικής αφιερωμένες σ’ ένα θέμα. Πρώτη η αφιερωμένη στον Μεγαλέξανδρο (περισσότεροι από 1000 πίνακες) για ν’ ακολουθήσουν άλλες για τον Χριστό, τον Απόστολο Παύλο, τα Βουνά της Ελλάδας και για το Αγιον Ορος…
Ο Βαρλάμης σύμφωνα με τα γραφόμενα στην παιδαγωγική έκδοση “Το Αγιον Ορος για όλους”, άρχισε πρώτα να ζωγραφίζει τα μοναστήρια και τα τοπία της Αθωνικής Πολιτείας. Τα έργα του είναι μεγάλων διαστάσεων γιατί ήθελε όταν εκτίθενται μέσα σε ένα χώρο, να μας περιβάλλουν. Στη συνέχεια σκέφτηκε ότι πρέπει να δείξει και τους κατοίκους των μοναστηριών, τους μοναχούς. Και βάλθηκε να τους ζωγραφίζει με αγάπη, σεβασμό και ευαισθησία. Οταν τέλειωσε με το Δωμάτιο των Μοναχών, συνέχισε να έχει κι άλλες πολλές και σπουδαίες εμπνεύσεις από το Αγιο Ορος που μπορεί να τις δει κανείς υλοποιημένες στο Κέντρο Πολιτισμού της Ιερισσού…
