«Τα λόγια είναι οι άνεμοι της ψυχής», έγραψε ο Πυθαγόρας. Και οι άνεμοι της ψυχής του Παύλου Πολυχρονάκη, έφεραν στο διάσελο της Ανατολής της επικαιρότητας τα λόγια της, συμπυκνωμένα στο 22ο βιβλίο του: “Το αλάτι του λόγου”, αφιερωμένο σε δυο καταξιωμένους πνευματικούς άντρες του Νομού μας, τον κ. Δημήτρη Κακαβελάκη δημοσιογράφο, συγγραφέα, ποιητή και τον δρα Γιάννη Φίλη, τ. πρύτανη του Πολυτεχνείου Κρήτης.
Λόγια σε μορφή σάτιρας καθώς «…είναι ο πιο σύντομος δρόμος από τον ένα άνθρωπο στον άλλο», όπως έγραψε ο Γάλλος σκιτσογράφος Wolinski (1934-2015). Και πράγματι, η σάτιρα έχει τη δύναμη να υπεισέρχεται σε κάθε είδος της ανθρώπινης επικοινωνίας, σκωπτικά αλλά ουσιαστικά, χιουμοριστικά αλλά αντικειμενικά, καυστικά αλλά καίρια! Όπως σημειώνει μάλιστα ο Ποιητής:
Αν βγάζει τέρψη, διδαχή, κι είν’ όμορφη και λίγη
και κάνει ακόμη να γελούν και κείνοι που τους θίγει,
τότε μονάχα η σάτιρα είναι πετυχεμένη.
Αν δεν παρέχει όλα αυτά… καλύτερα να μένει…
Αυτό το έχει πετύχει απόλυτα ο Πολυχρονάκης, «αγκαλιάζοντας» στο παρόν βιβλίο του (σε ένα σύνολο 200 περίπου ποιημάτων) την κοινωνική διάσταση του ανθρώπου ασκώντας κοινωνική και πολιτική σάτιρα, χωρίς να παραλείπει να ασχοληθεί και με συγκεκριμένα πρόσωπα – πολιτικούς της σύγχρονης εποχής, μα ακόμη και με την κρίση που μαστίζει τώρα τη χώρα μας και τις αιτίες της, χωρίς να παραλείψει να περιλάβει στην πένα του, τους Ισχυρούς όπου Γης. Εισάγει ακόμη την λακωνική-αποφθεγματική σάτιρα, πρωτότυπη, μεστή, ουσιαστική.
Η σάτιρα του Πολυχρονάκη, βγάζει τέρψη και διδαχή και κάνει να γελούν ακόμη και οι θιγόμενοι, με ένα -γενικό- λόγο χιουμοριστικό, σκωπτικό, αθυρόστομο συχνά χωρίς να σοκάρει τον αναγνώστη καθώς και η “αθυροστομία” είναι απαραίτητο στοιχείο της σάτιρας, κακόηχο -ίσως- για τους σεμνότυφους, κυριολεκτικό όμως για τους ρεαλιστές!
Έργο δύσκολο να προσπαθήσεις να σκιαγραφήσεις το λόγο του Πολυχρονάκη στο παρόν βιβλίο, μιας και κάθε ποίημα αποτελεί και μια εστία και μια αιτία ανάλυσης, σκεπτικισμού, αυτοσυγκέντρωσης και προβληματισμού καθώς μέσα από τους “καυτούς” και σκωπτικούς στίχους αναδύεται μια σκέψη ώριμα φιλοσοφημένη, μια κραυγή στεντόρεια κόντρα στις πλείστες στρεβλώσεις της εποχής, που καλεί τον αναγνώστη να σκεφτεί, να διαλογιστεί, να αναλογιστεί, να αυτοσαρκαστεί μα και να σοβαρευτεί αλλά και να ελπίσει! Κοντολογίς, ένας ομφάλιος λώρος που δένει τον καθένα μας στη δέστρα της ανθρωπιάς, απλά λοξοδρομούμε στην περιδιάβαση της καθημερινότητας και στην αχλή των σκοτούρων της επιβίωσης και είναι ανάγκη υπαρξιακή κάτι να μας συγκρατεί γερά δεμένους με τη “δέστρα” μας, αλλιώς θα χαθούμε. Κοινωνικό, λοιπόν, το έργο του Πολυχρονάκη, λόγος ψυχής ο λόγος του, άνεμος ούριος στην αναζήτηση του “πρέπει”, κόντρα συχνά σε κείνο το εγωιστικό το “θέλω” που διαφεντεύει τον άνθρωπο όπου γης και γίνεται συχνά φραγμός στο συστατικό της πλέριας ανθρωπιάς…
Μα το λέει εξάλλου ο Πολυχρονάκης προλογικά όσο και γλαφυρά στο ΜΗΝΥΜΑ στον αναγνώστη, πριν καν τούτος έρθει σε επαφή με τα ακολουθούντα (μεστά) έμμετρα κείμενα: «Φίλε αναγνώστη, με το βιβλίο μου αυτό σου αποκαλύπτω έμμετρα, λιτά και χιουμοριστικά, σχεδόν τα πάντα για την κοινωνία, τους πολιτικούς και τα λάθη που μας οδήγησαν στην κρίση, και σου συνιστώ, ακόμη κι αν έχεις χάσει τελείως το ηθικό σου, να διδαχτείς από αυτά και να γελάσει λιγάκι το χειλάκι σου…».
Πολλά συγχαρητήρια στον τολμηρό τον Ποιητή και για το πόνημά του αυτό. Αναμένουμε το επόμενο, τα επόμενα, καθώς πολλά έχει να μας δώσει και να μας διδάξει επειδή έχει αρκετό χρόνο μπροστά του καθώς -γλαφυρά ως γράφει- καταργήθηκαν τα γηρατειά, έχει βρει το “φαγητό” της υπεργήρανσης, μα και το “χάπι” για την κάθε λογής αναποδιά! Εμείς απλοί αναγνώστες θα απολαμβάνουμε τη σατιρική γραφή του, ένα “είδος τροφής πνευματικής” που έλειπε στην πεζή εποχή μας, μα που βρήκε τον σωστό εκφραστή της στην επιδέξια πένα του Πολυχρονάκη…
*γεωπόνος – συγγραφέας
