ΠΩΛ ΒΙΡΙΛΙΟ διάσημος στοχαστής, πολεοδόμος – δοκιμιογράφος, 30 χρόνια καθηγητής αρχιτεκτονικής, ιδρυτής του Διεπιστημονικού Ερευνητικού Κέντρου για την Ειρήνη, συγγραφέας 20 βιβλίων που έχουν μεταφραστεί σε 15 γλώσσες και δημιουργικός συμμέτοχος σε πολλές άλλες σημαντικές δραστηριότητες επιστημονικών δράσεων και κοινωνικών δημιουργιών
Εκδόσεις “ΝΗΣΙΔΕΣ” Θεσσαλονίκη υπεύθυνος Βασίλης Τομανάς μεταφραστής και του παρόντος ιδιαίτερα σημαντικού βιβλίου με πρώτη έκδοση στα ελληνικά το 2004
Ενα σπουδαίας σημασίας και επικαιρότητας μικρό 111 σελίδων βιβλίο που κάθε σελίδα του βαραίνει πολλές άλλες σελίδες σκέψης. Ομως πάνω απ’ όλα το μικρό αυτό βιβλίο είναι μια θαρραλέα κατάθεση ενός διάσημου στοχαστή και πολεοδόμου του Πωλ Βιριλιό. Αυτός ο ρηξικέλευθος άνθρωπος αναλύει με υψηλό βαθμό πνευματικής ευθύνης μέσα από τον τίτλο: “Πανικόβλητη πόλη” τον πανικόβλητο κόσμο μας από τις πανικόβλητες πόλεις – μητροπόλεις μέσα στις οποίες δημιουργήθηκε ο πανικός που εξαπλώθηκε σε παγκόσμια κλίμακα με την ευρύτερη έννοια.
Το βιβλίο αυτό το σχολίασα πριν χρόνια σε πρώτη ανάγνωση. Ομως η προφητική του εγκυρότητα και επικαιρότητα μου επιβάλλει την ηθική ευθύνη μιας σύγχρονης επισήμανσης της διαχρονικής επικαιρότητάς του για ξαναϋπενθύμιση -στο εν πολλοίς ευαίσθητο πνευματικά, επιστημονικά, κοινωνικά, αλλά και πολιτικά χανιώτικο αναγνωστικό κοινό- τον ξεχωριστό λόγο ευθύνης των διανοούμενων του οράματος και της αλήθειας για όλες τις μορφές δημιουργίας ενός αδιέξοδου πολιτισμού που οδηγεί τις συνθήκες και αιτίες για πανικόβλητες πόλεις σ’ έναν γενικά πανικόβλητο κόσμο όπως ήταν από τον καιρό που εκδόθηκε πρώτα στη Γαλλία (το 2004) και παράλληλα τον ίδιο χρόνο στην Ελλάδα. Τώρα όμως, ο πανικός έχει γίνει εφιαλτικός για κάθε άνθρωπο, για κάθε πόλη, για κάθε λαό και χώρα, σε παγκόσμια κλίμακα…
Τώρα έχουν καταρρεύσει οι ελπίδες για ένα καλύτερο αύριο, σ’ έναν καλύτερο κόσμο, μέσα στο λυκόφως των τόπων και της ερημοποίησης του κόσμου μας.
Η ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΤΟΥΤΟΥ ΠΑΡΕΡΧΕΤΑΙ (ΑΠ. ΠΑΥΛΟΣ)
Κατά τον Απόστολο Παύλο: η μορφή του κόσμου τούτου παρέρχεται… Ομως ο κόσμος τρέχει πανικόβλητος. Οπως ακριβώς “τρέχει” η κάθε πόλη στον σύγχρονο κόσμο της τρυφής και του τρόμου που διαπλατύνεται και ανυψώνεται για να προκαλέσει τον… ουρανό.
Οπως συμβαίνει εδώ και χρόνια και που εξελικτικά πέρασε στην αλλοίωση της μορφής της με άρχοντες και αρχόμενους να είναι συν-υπεύθυνοι για τις πανικόβλητες πόλεις μας και τους ανθρώπους τους παντού.
Ιδιαίτερα τώρα μέσα σε τόση δυστυχία, ανασφάλεια, βομβαρδισμούς και ξερίζωμα. Αλλά με τον τίτλο “Πανικόβλητη πόλη” ο Πωλ Βιριλιό έγραψε ένα σημαντικό βιβλίο, που εκφράζει όλες τις συνιστώσες της πανικόβλητης πραγματικότητας που είναι κυρίαρχη σε όλες τις “πανικόβλητες” πόλεις του σύγχρονου κόσμου μας.
Αλλά ο Πωλ Βιριλιό εκτός από την πανικόβλητη πόλη έγραψε κι άλλα σημαντικά βιβλία όπως: “Πληροφορική βόμβα”, “Αυτό που έρχεται”, “Το προπατορικό αμάρτημα”, “Η διαδικασία της σιωπής”, “Το πανεπιστήμιο της Καταστροφής”, “Ο καθαρός πόλεμος” κ.ά.
ΕΡΓΑ ΜΕΓΑΛΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ
Βιβλία σημαντικού ενδιαφέροντος που αφορούν άμεσα τον κάθε πολιτικό, τον κάθε θεσμό, τον κάθε εκπαιδευτικό, τον κάθε κρατικό και αυτοδιοικητικό άνθρωπο, αλλά και τον κάθε κοινωνικό και πνευματικό πολίτη σε κάθε πόλη, αλλά και σε κάθε γωνιά της κάθε χώρας καθώς και του κόσμου ολόκληρου.
Τα ενδιαφέροντα αυτά βιβλία που φωτίζουν πολυπρισματικά τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει η κάθε σύγχρονη “Πανικόβλητη πόλη” τα έχει κυκλοφορήσει ο ποιοτικός εκδοτικός οίκος της Θεσσαλονίκης “Νησίδες” με τη φροντίδα και την ευθύνη -αλλά και τη μετάφραση- του Βασίλη Τομανά.
Σημειώνουμε την ποιοτική εκδοτική αυτή προσπάθεια για την έκδοση και στην Ελλάδα κειμένου σύγχρονου στοχασμού με λόγο επιστημονικής και δημιουργικής ευθύνης, ανθρώπων που τολμούν να ανοίξουν τους ορίζοντες του λόγου στον παραπαίοντα κόσμο μας.
Το βιβλίο του Πωλ Βιριλιό “Η Πανικόβλητη Πόλη” είναι η σύγχρονη πόλη, η μεγαλούπολη, που είναι πια απρόσωπη, που χάνει την υπόστασή της μέσα στη συνεχή αμορφία της επέκτασης και της βουλιμίας της να αποτελεί το ΠΑΝ και το ΤΙΠΟΤΑ για τους απρόσωπους (σαν κι αυτή) ανθρώπους που την κατοικούν. Για νάναι τώρα η κάθε σύγχρονη μεγάλη ή μικρή πόλη ένα αντίτυπο (με τις ιδιαίτερες παραμορφώσεις του) της μεγάλης κοσμόπολης που κατά τον Βιριλιό είναι ο τόπος ανάδυσης της πολιτικής. Αλλά και ο τόπος ανάδυσης της στρατηγικής των νέων προσδοκιών ανθρώπου – ανθρωπότητας που συνεχώς διαψεύδονται και αναιρούνται μέσα στο χάος του τρόμου και της αβεβαιότητας καθώς η γεωπολιτική και η γεωστρατηγική συγχέονται στα τείχη, τους πύργους και στα οδικά της δίκτυα.
Ο ΦΟΒΟΣ ΤΩΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΝ
Για να τονίσει ο Βιριλιό ότι: Από το 2001 και μετά αυτή η διάσταση των συγκρούσεων έχει ριζικά αλλάξει φύση. Σε σημείο ώστε η μητροπολιτική συγκέντρωση να υπερτερεί εφεξής από την πάγια γεωπολιτική των εθνών.
Οπου, μετά τη Χιροσίμα η μεγάλη επίθεση εναντίον της Νέας Υόρκης το 2001 εγκαινίασε πράγματι την εποχή της “ανισορροπίας του τρόμου”. Για να καταστρέφει τη στρατηγική σημασία όχι μόνο του αριθμού των αντιπάλων, αλλά και κάθε έκτασης. Ομως επικεντρώνοντας τον φόβο στη συγκέντρωση των μητροπόλεων και μόνο, ο αυτοκτονικός χαρακτήρας της εμπλεκόμενης δράσης κατέστρεψε μαζί με τη στρατιωτική μορφή του πολέμου την πολιτική μορφή της πόλης.
Πρωτοφανές ιστορικό συμβάν, στο οποίο εξαφανίζεται μαζί με τον διακηρυγμένο εχθρό και η δυνατότητα μιας οποιασδήποτε νίκης… αφού κανένας δεν μπορεί να νικήσει σε έναν πόλεμο στον οποίο δεν γνωρίζει τον εχθρό.
O MASS KILLER ΚΥΡΙΑΡΧΟΣ ΣΤΟΝ 21ο ΑΙΩΝΑ
Γι’ αυτό τον “κυρίαρχο” ο Πωλ Βιριλιό γράφει στο βιβλίο του “Πανικόβλητη Πόλη” και τα εξής: Μετά την αυτοκτονική καταστροφή των συνασπισμών Ανατολής Δύσης (που θεμελιωνότανε σαν απειλή της εξασφαλισμένης αμοιβαίας καταστροφής) προβάλλει από τη χαραυγή της τρίτης χιλιετίας ενός νέου τύπου Mass Killer καθώς η αυτοκτονία του τρομοκράτη αντικαθιστά τον θάνατο του πολίτη στρατιώτη στη μάχη. Με τον μαζικό φονιά να μπορεί να σβήσει κάθε ζωή χρησιμοποιώντας τα όπλα μαζικής καταστροφής.
Για να περιορίζεται έτσι η εποχή του παγκόσμιου γεωπολιτικού πολέμου και να εγκαινιάζεται η εποχή της παγκοσμιοποίησης μιας μητροπολιτικής τρομοκρατίας στην οποία η απώλεια σημασίας της εδαφικής ακεραιότητας των εθνών αντισταθμίζεται από την κρίσιμη μάζα των μεταναστευτικών κέντρων τις οποίες κανείς δεν κυβερνά πραγματικά.
ΕΣΧΑΤΟΣ ΠΑΝΙΚΟΣ…
Αυτή, λοιπόν, είναι η “Πανικόβλητη πόλη” του έσχατου πανικού, όπου όλα – όλες καθημερινά τρέχουμε ασταμάτητα, με φόβο και τρόμο για ν’ αναζητούμε ένα καλύτερο αλλού. Ομως, αυτό αρχίζει εδώ που ζούμε, μια και αυτό είναι το ίδιο παντού.
Τα περιεχόμενα του βιβλίου “Πανικόβλητη πόλη” είναι: – Tabula Rasa, – Η συγκινησιακή Δημοκρατία – Kiera strasse – Το ατύχημα του χρόνου – Πανικόβλητη πόλη και το – Λυκόφως των τόπων.
ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΟΔΟΦΡΑΓΜΑ ΚΑΙ Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΑΠΕΡΓΙΑ
Στο πρώτο κεφάλαιο με τον τίτλο Tabula Rasa “Η ΜΟΡΦΗ ΑΠΕΛΠΙΣΙΑΣ ΠΟΥ ΘΕΛΕΙ ΝΑ… ΠΡΟΟΔΕΥΣΕΙ” ο συγγραφέας συνδέει την καταστροφή με την κατασκευή και την ανοικοδόμηση. Αλλά και με την οδό, όπως ο δρόμος που την προεκτείνει να είναι ένας γκρεμός που οδηγεί στην οριζόντια καμένη γη. Ενα πρανές ευνοϊκό για όλες τις εξόδους. Εξού και η διαφορά φύσης ανάμεσα στο αρχαίο οδόφραγμα και την απεργία.
Αυτή την παροδική αδράνεια που είναι μόνο η μορφή μιας απελπισίας που θέλει να προοδεύσει.
Αλλοτε όμως ο άνθρωπος έκλεινε την οδό επικοινωνίας για να δείξει την εναντίωσή του, με τη θορυβώδη αποδοκιμασία στο συλλογικό ουρλιαχτό που έδειχνε στον κύριο τη δυσαρέσκεια των υπηκόων του, μαζί με τον συνδικαλισμό και τον τόπο. Χωρίς να συμμετέχει, αλλά να περιμένει, τη διαδήλωση των παρελάσεων…
ΜΕΓΑΛΟ ΑΙΝΙΓΜΑ Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΩΝ
Πάντως όπως θεωρεί ο Πωλ Βιριλιό το μεγάλο αίνιγμα της ιστορίας είναι η επανάσταση των μετακινήσεων. Αυτή η “επανάσταση” επιβιώνει και υπερβαίνει όχι μόνο τη βιομηχανική επανάσταση, αλλά και την επανάσταση της πληροφορίας με τους αυτοκινητοδρόμους της, τους περιφερειακούς, τους ανισόπεδους κόμβους, τον πολλαπλασιασμό των υπόγειων δικτύων κ.λπ.
Σάμπως το μέλλον των μητροπόλεων να είναι όχι μόνο ο αυτοκινητόδρομος ή το αεροδρόμιο, αλλά η επιστροφή στην έρημο στην Tabula Rasa.
Με την έλευση του ουρανού μέσα στην ιστορία που έφθασε να δημιουργήσει το δόγμα των στρατηγικών βομβαρδισμών που κάνανε τα αεροπορικά πλήγματα προοίμιο όλων των βομβαρδισμών, κυρίως στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.
Κυρίως του χιτλερισμού των συμμάχων κ.λπ., αλλά και σημαδιακού ατομικού βομβαρδισμού των Αμερικανών στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι.
Εναν κυριολεκτικά εφιαλτικό ατομικό και πυρηνικό βομβαρδισμό που άνοιγε τον δρόμο για τον πυρηνικό υπερτρόμο.
Με ενδεχόμενο πυρηνικό κατακλυσμό για να φθάσουμε ως το σημείο να έχουν όλα ειπωθεί μέσα από κάθε σύγχρονη πανικόβλητη πόλη ανάμεσα στην επιτηδειότητα της ερήμου, του αεροδρομίου ή του κοσμοδρομίου…
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ
