» Το κίνημα 1938 στα Χανιά και οι επιπτώσεις του στη Μάχη της Κρήτης
Ο δικτάτορας Ιωάννης Μεταξάς αποκαλούσε το δημοκρατικό νησί της Κρήτης «Το άπιστο Νησί», καθ’ όσον, όλοι σχεδόν οι Κρήτες, δεν ταυτίζονταν με τις φασιστικές-δικτατορικές απόψεις του. Η Βασίλισσα Σοφία, αδελφή του Κάιζερ της Γερμανίας Γουλιέλμου του Β΄, σύζυγος του βασιλιά Κων/νου Α΄, αποκαλούσε το γερμανοσπουδαγμένο και γερμανόφιλο Ιωάννη Μεταξά «Γιαννάκη».
Στις 18/3/1913 μετά το φόνο του Βασιλιά Γεωργίου Α΄ από το Σχινά (Γερμανοί πράκτορες), αναλαμβάνει ο Κωνσταντίνος Α΄ με βασίλισσα τη Σοφία, αδελφή του Γερμανού Κάιζερ Γουλιέλμου Β΄ και η Ελλάδα περνά στο Γερμανικό στρατόπεδο – Εθνικός Διχασμός – Μικρασιατική Κατά-στροφή και αρχίζει να ανατέλλει το άστρο του «Γιαννάκη» και του στρατηγού Τσολάκογλου.
Κίνημα 1935: εκτέλεση Στ. Βολάνη-Κοιμήση–Παπούλα. Εδηλητηριάσθει και ο βενιζελικός ενωμοτάρχης από ιατρό του Λαϊκού Κόμματος, Κατσανεβάκης Νικόλαος του Γεωργίου, κλπ.
4η Αυγούστου 1936, Δικτατορία Μεταξά-Βασιλιά Γεωργίου Β.΄
7/11/1936 και Μάιο 1937 : επισκέψεις φιάσκο, με ισχυρές αντιδράσεις κατά Μεταξά και Γεωργίου Β΄ στα Χανιά. Του φώναξαν συνθήματα, κάψανε δαφνοστόλιστες αψίδες, τους κόψανε το ρεύμα σε βραδινή γιορτή του Γεν. Δκτη Κρήτης Μπότη Σφακιανάκη στο Χρυσόστομο….. κλπ (βέβαια το τότε κατεστημένο είχε την υπομονή και περίμενε ακριβώς 10 χρόνια για να εκτελέσει τον Διονύση Μάντακα, ανεψιό του στρατηγού, που τους είχε κόψει το ρεύμα).
Στη συνέχεια γίνεται το κίνημα κατά του Μεταξά στα Χανιά 29/7/1938, από Αρ. Μητσοτάκη, Μ. Μπακλατζή, Μ. Βολουδάκη, Μ. Μάντακα, Γ. Μουντάκη, Γ. Παϊζη, Χατζηαγγελή (ΚΚΕ) κλπ. με κακή οργάνωση. Ο περιβόητος στρατηγός Τσολάκογλου, με μέριμνα του Γεν. Δκτη Κρήτης, Μπότη Σφακιανάκη, (Βραχάσι Λασιθίου) και με στρατό από πάνω, κατέστειλαν το κίνημα, πήραν 434 όπλα (αφόπλισαν το νησί) και γέμισαν τα μεσαιωνικά φρούρια-φυλακές της Ελλάδος Χανιώτες, (όσους δεν είχαν ήδη εξορισθεί και φυλακισθεί).
Περί τους 500 Κρητικούς συλλάβανε σε Αθήνα και Πειραιά. Συλλήψεις Κρητικών γίνανε και στη Θεσσαλονίκη!!! Δεν μιλούμε για αριστερούς, δι’ αυτούς είχαν φροντίσει προ πολλού……. Οι πρωταίτιοι καταδικάστηκαν ερήμην εις θάνατον!!!! και ορισμένοι σε ισόβια, επί πολύ χρόνο ακολούθησαν δίκες…. Οι πρωταγωνιστές κατέφυγαν στους Κάμπους της ορεινής Κυδωνίας, εν συνεχεία στο Μαδαρό, μετά στ’ Ασκύφου και τέλος στην Κύπρο.
Ο ΝΟΜΟΣ ΧΑΝΙΩΝ ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ ΣΕ ΕΜΠΟΛΕΜΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕ ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΟΣ ΜΕΤΑΞΑ ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΗ ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
Μεταξύ του δημοκρατικού λαού των Χανίων, του μόνου που ξεσηκώθηκε κατά της δικτατορίας του Μεταξά, κυκλοφορούσε το εξής τετράστιχο της εποχής :
Μια μαντινάδα θα σας πω,
που ‘ναι μεγάλου γούστου,
να χέσω ‘γω το Μεταξά,
και τη 4η Αυγούστου.
Να σημειωθεί ότι ο δικτάτορας Ι. Μεταξάς, όλη την Κρήτη αποκαλούσε «το άπιστο νησί»!!!!!,
παρ’ όλο που κατά το κίνημα του 1938, οι άλλοι τρεις νομοί ουδόλως κινήθηκαν….
*Ο ΕΚ ΤΩΝ ΡΙΖΩΝ ΓΡΑΦΩΝ ΚΑΤΣΑΝΕΒΑΚΗΣ ΜΙΧ. ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ-ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ- ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ κ.τ. 6972674306 Υ.Γ. η ύλη προέρχεται από τα βιβλία μου & όστις επιθυμεί μπορεί να αναπαραγάγει αυτήν, με το ονοματεπώνυμο του διενεργήσαντος την ιστορικήν έρευνα.
