Περιβαλλοντικό αποτύπωμα είναι οι φυσικοί πόροι που απαιτούνται για την παραγωγή προϊόντων, την παροχή υπηρεσιών, και την διάθεση αποβλήτων.
Τη ζουρίδα του Αϊ Γιάννη είχα να τη δω χρόνια κι ανησυχούσα ότι έπεσε θύμα της κλιματικής κρίσης. Ένα βράδυ, την περασμένη εβδομάδα, την είδα να διασχίζει ένα κεντρικό δρόμο της συνοικίας κι αναθάρρησα.
«Υπάρχει ελπίδα» σκέφθηκα. «Αφού επιβιώνει η καλιγιαννού».
Στα Χανιά γινόμαστε μάρτυρες αλληλοσυγκρουόμενων ενεργειών που δεν γίνονται πρωτοσέλιδα.
Πρωταγωνιστές υπερασπιστές του περιβάλλοντος κι άλογοι καταστροφείς. Όλοι ντόπιοι. Οι πρώτοι μειώνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα μας και μας κάνουν ελκυστικό προορισμό.
Στο σημείωμα παραθέτω πράσινες επαινετές πρωτοβουλίες και μαύρες καταδικαστέες ενέργειες.
Πόσο πλαστικό φάγατε;
Η ερώτηση δεν είναι ρητορική. Έρευνα υπολόγισε ότι τρώμε το ισοδύναμο μιας πλαστικής πιστωτικής κάρτας την εβδομάδα. Πίστεψα την είδηση επειδή προέρχεται από την οργάνωση City to Sea και δημοσιεύτηκε σε έγκυρο επιστημονικό περιοδικό.
Ο διεθνής Τύπος προειδοποιεί όσους κάνουν διακοπές στη Μεσόγειο ότι τρώγοντας ψάρια τρώνε και πλαστικά.
Κι όταν βλέπουν πλαστικά σε ρείθρα, χωράφια, παραλίες, τότε η προδιάθεση τους γίνεται βεβαιότητα.
Μην περνάτε από την Αγορά
Ο κίνδυνος για τους πεζούς που διέρχονται από τις διαβάσεις της είναι μεγάλος. Ο λόγος; Άλογοι οδηγοί γκαζώνουν για 50 μέτρα, περνάνε με κόκκινο και μετά κολλάνε στον επόμενο κόκκινο σηματοδότη.
Έζησα αυτή την τρομακτική εμπειρία… Παρ’ ολίγο να είμαι θύμα τροχαίου έξω από το ΚΥΔΩΝ την περασμένη Παρασκευή στις 11.05 π.μ.
Ενώ άρχιζα να διασχίζω την διάβαση έχοντας πάρει σήμα από το ΓΡΗΓΟΡΗ, δύο αυτοκίνητα παραβίασαν το κόκκινο. Τα στοιχεία της πινακίδας του δεύτερου, επίδοξου φονιά, δόθηκαν στην Τροχαία.
Οι “επιδειξίες” δίνουν παραστάσεις παντού Οι επιταχύνσεις τους προκαλούν αύξηση των καυσαερίων. Η πλατεία έχει βρεθεί, σε μετρήσεις, επιβαρυμένη από καυσαέρια.
Το μήνυμα είναι είτε να μην περνάμε από την Αγορά, είτε να μην διασχίζουμε τις διαβάσεις της πρώτοι.
Ηχορύπανση προσβολή
Στην εκδήλωση του περασμένου Σαββάτου στο αίθριο του Ιδρύματος Ελ. Βενιζέλος υπήρχαν δεκάδες Ευρωπαίοι δικηγόροι. Κεντρική ομιλήτρια η πρόεδρος της επιτροπής Νομπέλ για την Ειρήνη. Κατά την διάρκεια της ομιλίας της μηχανοκίνητα δίκυκλα πολλών ειδών μας έκαναν γνωστή την διέλευση τους.
Ευτυχώς, τα αντανακλαστικά του ρυθμιστή του ήχου ήταν γρήγορα και δεν χάναμε τα λόγια της κας Andersen.
Οι γουρούνες περνάνε από ΚΤΕΟ;
Πόσο καυσαέριο μπορεί να αντέξουν λουόμενοι που κάνουν ηλιοθεραπεία; Αν για παράδειγμα, περνάνε από δίπλα τους γουρούνες που μεταφέρουν παραγγελίες;
Κι ας θεωρήσουμε ότι πήρανε άδεια από το Λιμενικό να κινούνται πάνω στην άμμο, από ΚΤΕΟ περνάνε;
Jet ski τα βενζινοβόρα
Μια προσοδοφόρα δραστηριότητα της οποίας οι επιπτώσεις στο αποτύπωμα μας δεν έχει μετρηθεί. Ότι ακριβώς συνέβη με την Ανταρκτική. Τώρα ανακοινώθηκε ότι κάθε ένας από τους 53.000 επισκέπτες της (2016-2020) προκάλεσε το λιώσιμο επιπλέον 83 τόνων πάγου (British Antarctic Survey). Μήπως μέχρι να κάνουμε τις μετρήσεις, να ορίσουμε ένα περιβαλλοντικό τέλος…
Ο κορεσμός του θέρους
Η ταυτόχρονη άφιξη κρουαζιερόπλοιων προκαλεί συμφόρηση στην πόλη ισοδύναμη με αυτή που παρατηρείται σε προορισμούς του Νομού. Τότε οι δομές να υποφέρουν, κι οι συνθήκες γίνονται ασφυκτικές. Είναι επόμενο οι εντυπώσεις που καταγράφονται να μην είναι αντιπροσωπευτικές. Άλλοι Μεσογειακοί προορισμοί έχουν ορίσει ημερήσιο αριθμό επισκεπτών.
Εκπαιδευτικοί πρωτοπόροι
Πολλοί εκπαιδευτικοί μας κινητοποιούνται, συμμετέχουν σε πράσινα προγράμματα, κάνουν δράσεις, κινητοποιούν μαθητές και τοπική κοινωνία.
Πώς τους ενθαρρύνουμε;
Θα επιβραβεύονται ουσιαστικά για τον εθελοντισμό τους; Από Δήμους και το Υπουργείο.
Μετριέται ο αντίκτυπος των δράσεων τους στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα του Δήμου μας;
Πράσινοι περιπατητές
Αίτημά τους είναι η διευκόλυνσή τους στο περπάτημα στην παραλιακή ζώνη. Τι θέλουν; Πράσινη διαδρομή με σήμανση, φιλική, χωρίς παγίδες εμφανείς ή αφανείς.
ΔΕΔΙΣΑ μπροστάρης
Οι συνεχείς πράσινες δράσεις της Δημοτικής εταιρείας μας καλύπτουν μεγάλο φάσμα. Είναι επαινετές!
Με μεγαλύτερη φαντασία, ευελιξία και επιμονή θα φθάσουν σε κάθε νοικοκυριό, σε κάθε γειτονιά.
Χρήσιμο είναι να μαθαίνουν οι νεώτεροι πως ήταν η κατάσταση προ ΔΕΔΙΣΑ…
• Σωροί σκουπιδοσακούλων στις γωνίες των δρόμων.
• Ορδές ποντικών παντού.
• Πώς άρχισε δειλά-δειλά η ανακύκλωση το 1991.
Ίσως μερικές φωτογραφίες στην ιστοσελίδα να είναι αρκετές.
Προώθηση ντόπιας παραγωγής
Φούρνος και Μανάβικο που είναι ανάμεσα σε καταλύματα Air-bnb κάνουν χρυσές δουλειές προωθώντας χανιώτικα προϊόντα.
Αν τις ποιοτικές τους υπηρεσίες, τις μιμούνται πολλοί το συλλογικό όφελος θα είναι πολλαπλάσιο.
Το παράδειγμα της Coca-cola
Η τάση, σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι η επαναχρησιμοποίηση συσκευασιών. Η Coca-cola -που παράγει 200.000 μπουκάλια μιας χρήσης το λεπτό- αποφάσισε να τα συγκεντρώνει και να τα ανακυκλώνει. Σχεδιάζει συσκευασίες 100% ανακυκλώσιμες, μέχρι το 2025, και συσκευασίες με 50% περισσότερο ανακυκλώσιμο περιεχόμενο, μέχρι το 2030. Έτσι τα μπουκάλια τους θα έχουν πολλές ζωές.
Αν μπορέσουν οι αντίστοιχες χανιώτικες επιχειρήσεις να ακολουθήσουν θα προωθήσουν τον προορισμό μας.
Συμπερασματικά
– Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα καθορίζει πόσο δημοφιλής είναι μια περιοχή.
– Συντονιστές των δράσεων που μειώνουν το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα είναι οι Δήμοι και η Αντιπεριφέρεια.
– Δημόσια, ουσιαστική επιβράβευση των κατοίκων, επιχειρήσεων και φορέων που δρουν υποστηρικτικά προς το περιβάλλον.
– Αν περιμένουμε η κατάσταση να γίνει αφόρητη, τότε το πρόβλημα θα λυθεί αυτόματα με την μείωση των επισκεπτών μας.
* Ο Κυρ. Βασιλομανωλάκης είναι Πτυχ. Ψυχολογίας-Ανάπτυξης Παιδιού, Master Εκπαίδευσης στη Διά Βίου Μάθηση. Επικοινωνία polygnosi@otenet.gr
Τα βιβλία του ‘Μαθαίνω εύκολα΄ ‘Θυμάμαι εύκολα’ ‘Μελετώ αποτελεσματικά’ διατίθενται από τα βιβλιοπωλεία Libraire και ΚΥΒΟΣ.
