To θέμα της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου (ΗΒ) από την Ευρωπαϊκήν Ένωση (ΕΕ) δεν είναι βέβαια τόσο εύκολο να λυθεί, όπως το ξέραμε άλλωστε από την αρχή.
Η Βρετανοί πήραν βέβαια μια παράταση για την έξοδό τους αλλά «οι δυσκολίες» συνεχίζουν. Η ΕΕ έκαμε μια πρόταση για το «διαζύγιο» με το ΗΒ, αλλά δεν χρειάστηκε περισσότερο από μισή ώρα στις 28 Φεβρουαρίου για να την απορρίψει η κα May. Δήλωσε εμφατικά ότι «κανένας Βρετανός πρωθυπουργός δεν θα μπορούσε να δεχθεί ποτέ μια τέτοια πρόταση». Αυτά δήλωσε στη Βουλή των Κοινοτήτων η Βρετανίδα πρωθυπουργός.
Το κυριότερο θέμα της διαφωνίας είναι η μεθόριος μεταξύ της Β. Ιρλανδίας και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας. Η ΕΕ προτείνει να δημιουργήσει «μια κοινή κανονιστική περιοχή» μεταξύ των δύο Ιρλανδιών, ούτως ώστε να αποφευχθεί η επιστροφή σε μια φυσική μεθόριο μεταξύ τους όπως συνέβαινε προηγούμενα και η οποία δημιούργησε πολλή βία μεταξύ των αντίπαλων μερών στην Ιρλανδία (περίπου 3500 νεκροί μεταξύ του 1969-1998). Η εισήγηση αυτή απερρίφθη από την κα. May. H κα. May λέει ότι η Ευρωπαϊκή εισήγηση θα έθετε σε κίνδυνο «την συνταγματική ακεραιότητα του ΗΒ». Οι Βρετανοί χρησιμοποιούν μη διπλωματικές εκφράσεις γι’ αυτό το θέμα όπως «γελοίο», «μη αποδεκτό» κ.α. Ένας Βρετανός συντηρητικός Βουλευτής, ο κ. David Jones δήλωσε ότι η εισήγηση της Commission «αντιστοιχεί σε μια προσάρτηση της Β. Ιρλανδίας από την ΕΕ» (Le Monde, 28/2/2018).
Και οι δύο πλευρές συμφωνούν να μην ξανα-επιβληθεί η μεθόριος μεταξύ των δυο Ιρλανδιών, όπως ήταν προηγουμένως. Για να επιτευχθεί αυτό, κατά την ΕΕ, το ΗΒ πρέπει να μείνει στην ενιαία αγορά και στην τελωνειακή ένωση, πράγμα το οποίο επιτρέπει την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων και των προσώπων. Αυτό δεν το δέχεται η κα May. Επιπλέον η εισήγηση της Commission θα έθετε τη Β. Ιρλανδία κάτω από τη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου της ΕΕ, πράγμα το οποίο δεν δέχεται η Βρετανική κυβέρνηση επίσης.
Ο Βρετανός υπουργός των εξωτερικών κ. Boris Johnson έθεσε τη βρετανική θέση καθαρά, κατ’ εκείνον: «η Β. Ιρλανδία χρησιμοποιείται πολιτικά για να διατηρήσει το ΗΒ μέσα στη τελωνιακή ένωση και την ενιαία αγορά, ούτως ώστε (το ΗΒ) να μην εξέλθει πραγματικά από την ΕΕ» (οπ. παρ.).
Η Εργατική αντιπολίτευση δεν συμφωνεί με τη κυβέρνηση σε αυτό το θέμα και δέχεται να μείνει το ΗΒ στη τελωνιακή ένωση της Ευρώπης. Το ίδιο πιστεύει και ο πρώην Συντηρητικός Πρωθυπουργός κ. John Major. Ο κ. Major πήγε ακόμα πιο μακριά και ζήτησε ένα δεύτερο δημοψήφισμα για τον τρόπο εξόδου του ΗΒ από την ΕΕ.
Το πρόβλημα είναι ότι μετά που οι Βρετανοί ψήφισαν το Brexit κάμνουν νέες σκέψεις και πολλοί λένε ότι ίσως στο τέλος το Brexit δεν θα πραγματοποιηθεί ή δεν θα πραγματοποιηθεί όπως αρχικά είχε προγραμματιστεί. Έχουμε ακόμα μακρύ δρόμο μπροστά μας!
*Ο Δρ Χρίστος Α. Θεοδούλου είναι δικηγόρος, διδάκτωρ Πολιτικών Επιστημών & διεθνών σχέσεων (Η.Ε.Ι., Γενεύης Ελβετίας),
πρώην μέλος της Γραμματείας του ΟΗΕ.
