Πάνω από τρεις μήνες πέρασαν από το δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου που οι Βρετανοί αποφάσισαν να εξέλθουν της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Brexit).
Oπως αναμένετο οι Βρετανοί δεν έκαναν τίποτε για να ενεργοποιήσουν το άρθρο 50 της Συνθήκης της Λισσαβώνας για να αρχίσουν οι συνομιλίες σχετικά με τους όρους σύμφωνα με τους οποίους η Βρετανία θα αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.).
Στην αρχή γινόταν λόγος για το τέλος του 2016, κατόπιν όμως μιλούσαν για τον Μάρτη του 2017. Τώρα δε ακούγεται το τέλος του 2017 ως πιθανή ημερομηνία. Είναι, βέβαια, φυσικό να προσπαθούν οι Βρετανοί να αναβάλουν την έναρξη των συνομιλιών για να μπορέσουν να μελετήσουν καλύτερα τα συμφέροντά τους, όπως παραδέχτηκε και η Αγκελα Μέρκελ (Βλ. La Tribune de Genève, 23 Αυγούστου, 2016 ανταπόκριση του Tristan de Bourbon από το Λονδίνο).
Στην ουσία, η νέα πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου (Η.Β) Theresa May διάσχισε την Ευρώπη συζητώντας τα θέματα της χώρας της που προκύπτουν από το Brexit. Συνάντησε πρώτα την καγκελάριο Μέρκελ στο Βερολίνο, τον Γάλλο πρόεδρο Hollande στο Παρίσι, τον πρωθυπουργό της Ιρλανδίας Kenny στο Δουβλίνο, τον πρωθυπουργό της Ιταλίας Renzi στη Ρώμη, αλλά επίσης και τους πρωθυπουργούς της Πολωνίας και της Σλοβακίας, οι χώρες των οποίων έχουν πάμπολλους υπηκόους που εργάζονται στο Η.Β.
Το πρώτο που βγαίνει από τις συνομιλίες αυτές είναι ότι η πρωθυπουργός επιβεβαίωσε τη θέλησή της να ακολουθήσει την επιθυμία του βρετανικού λαού να αποχωρήσει από την Ε.Ε. Ο Ιταλός πρωθυπουργός συμφώνησε με αυτό και σε συνάντηση που είχαν η Ιταλία, η Γερμανία και η Γαλλία συμφώνησαν σε θέματα επίσης χρονοδιαγραμμάτων για τις συνομιλίες με τη Βρετανία. Οι Ευρωπαίοι, προεξάρχοντος του Γάλλου προέδρου Hollande, θα ήθελαν να λυθεί το πρόβλημα της εξόδου της Βρετανίας το συντομότερο δυνατό, πράγμα με το οποίο, όπως φαίνεται πιο πάνω, δεν συμφωνούν οι Βρετανοί.
Ένα από τα πιο σημαντικά θέματα είναι να μπορούν οι Βρετανοί να έχουν είσοδο στην ενιαία αγορά χωρίς τελωνειακούς δασμούς, πράγμα το οποίο αυτοί θέλουν. Από την άλλη μεριά, όμως, οι Ευρωπαίοι θα ήθελαν σαν αντάλλαγμα οι Βρετανοί να επιτρέπουν την ελεύθερη διακίνηση των Ευρωπαίων εργαζομένων στη βρετανική αγορά, πράγμα στο οποίο αντιτίθενται οι Βρετανοί. Αυτό το θέμα είναι ένα από τα σημαντικά που διχάζουν την Ευρωπαϊκή Ένωση με το Ηνωμένο Βασίλειο (οπ. παρ.)
Οι Βρετανοί, για να δείξουν στους Ευρωπαίους ότι μπορούν να ζήσουν και χωρίς αυτούς, ίδρυσαν ένα Υπουργείο που θα έχει σαν αρμοδιότητα συμφωνίες για ελεύθερο εμπόριο με τον υπόλοιπο κόσμο. Φαίνεται δε ότι η Αυστραλία και οι Η.Π.Α. είναι διατεθειμένες να αρχίσουν συνομιλίες με το Ηνωμένο Βασίλειο γι’ αυτό το θέμα (οπ. παρ).
Ενθαρρυντικό για το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ότι οι συνέπειες του Brexit έχουν αρχίσει να αμβλύνονται στη χώρα και φαίνεται ότι η ανεργία άρχισε να ελαττώνεται.
Από την άλλη μεριά, οι Ευρωπαίοι συνεχίζουν να παραπονιούνται ότι, παρ’ όλο που το Ηνωμένο Βασίλειο αποφάσισε να εξέλθει της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εντούτοις οι Βρετανοί εξακολουθούν να λαμβάνουν μέρος στις ευρωπαϊκές αποφάσεις. Για παράδειγμα, οι Βρετανοί αντιτίθενται στο Γαλλο-Γερμανικό σχέδιο άμυνας της Ευρώπης, ως δήλωσαν τελευταία (Βλ. άρθρο της Cècile Ducourtieux στη Le Monde στις 30 Σεπτεμβρίου, 3016, σελ. 3). Οι Βρετανοί, όπως, πάντα υποστηρίζουν ότι είναι το ΝΑΤΟ που έχει σαν αποστολή να προστατεύει την Ευρώπη.
Όλα τα πιο πάνω δείχνουν ότι το θέμα της εξόδου της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση όχι μόνο δεν έχει τελειώσει, αλλά δεν έχει ακόμα αρχίσει. Θα δούμε τη μακρά και επίπονη συνέχεια στο μέλλον, που προοιωνίζεται να είναι μακρό και περίπλοκο.
*Ο δρ Χρίστος Αχιλλέως Θεοδούλου είναι ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ηνωμένων Εθνών Κύπρου και Αντιπρόεδρος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας των Συνδέσμων Ηνωμένων Εθνών (WFUNA)