Του Εμμανουήλ Κουτράκη του Γεωργίου
Πριν από πολλά χρόνια διάβαζα κατά διαστήματα στις εφημερίδες των Χανίων, ειδικότερα στα Χανιώτικα νέα, διάφορα διηγήματα, δοκίμια, ιστορίες και άλλες δραστηριότητες του χωριού, ήθη και έθιμα της κρητικής κουλτούρας κλπ, με τον τίτλο του συγγραφέα «το γεροντάκι».
Εκείνο όμως που μου έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση και με ανάγκαζε θα έλεγα να το διαβάζω το όποιο άρθρο χωρίς να παίρνω ανάσα, εκτός από το ότι ο λόγος του έρεε σαν το νεράκι στις ρεματιές, ήταν και ο τρόπος που το έγραφε ο συγγραφέας. Το έγραφε στην γνήσια ντοπιολαλιά του χωριού του, τα Χωραφάκια, και της κρητικής διαλέκτου γενικότερα.
Ο κυρ Μανώλης, πράγματι είναι ο γνήσιος εκφραστής της κρητικής γλώσσας. Επειδή όμως ο συγγραφέας γνώριζε ότι πολλοί από τους αναγνώστες του δεν κατέχουν την κρητική διάλεκτο κι ορισμένες λέξεις των άρθρων του ήταν πιθανόν να μην γνωρίζουν την έννοια τους, στο τέλος εξηγούσε την έννοια της κάθε λέξης, π.χ. «έπαε» που σημαίνει «εδώ» κ.ο.κ..
Τώρα, τα όσα κατά καιρούς διάβαζα τον τοπικό τύπο, πριν από λίγο καιρό είχα την χαρά και την τιμή να τα δω γραμμένα στις αράδες ενός υπέροχου βιβλίου, μαζί με εκατοντάδες ιστορίες και άλλες δραστηριότητες των κατοίκων της κρητικής υπαίθρου, μιας άλλης περασμένης εποχής. Είναι ένα τεράστιο βιβλίο, πεντακοσίων σελίδων περίπου, με τον παραπάνω τίτλο. Το αξιόλογο εν λόγω βιβλίο, που πρόσφατα είδε το φως της δημοσιότητας, ο κυρ Μανώλης μου το χάρισε και μάλιστα με μια ευγενέστατη αφιέρωση και από τα μύχια της ψυχής μου τον ευχαριστώ για το υπέροχο αυτό ανεκτίμητο δώρο του. Την σοβαρότητα του όλου έργου του και την απέραντη αγάπη που τρέφει ο κυρ Μανώλης για την πατρίδα του και ειδικότερα και το χωριό του, την εκφράζει από την αρχή του προλόγου του πονήματός του, γραμμένος βέβαια στην γνήσια του τόπου του διάλεκτο, και να πως αρχίζει τον πρόλογό του ο συγγραφέας:
«Είναι η γι αλήθεια, πως το φορτίο που πάω να φορτώσω τσ’ αδύναμους ώμους μου είναι πολλά βαρύ. Μα είναι και εξίσου δυνατά τα ερεθίσματα που δέχεται η συνείδησή μου, πως επιτέλους κάτι πρέπει να γενεί για ν’ απομείνουνε κάποια ιστορικά στοιχεία για τσ’ επόμενες γενιές, από ένα πολιτισμό απού οι ποταμοί απού τσοι ξενόφερτες ιδέες, σκέψεις και θεωρίες πάνε να πνίξουνε στα λασπόνερα ντωνε…»
Κι ερωτώ, ποιος είναι εκείνος που θα τολμήσει ν’ αμφισβητήσει την αγωνία του συγγραφέα, που του πνίγει την ψυχή για την διατήρηση των δικών μας ηθών και εθίμων και γενικότερα την διατήρηση της δικής μας πολιτιστικής κληρονομιάς; Κανένας…
Αντίθετα, τα χνάρια της μελιστάλακτης γραφίδας του κυρ Μανώλη πρέπει να τ’ ακολουθήσουν κι άλλες πολλές γραφίδες, ώστε να ευελπιστούμε ότι θα παραμείνει ζωντανή η παράδοση σε κάθε γωνία της ελληνικής γης. Πριν όμως συνεχίσω την παρακάτω ταπεινή μου αναφορά για το θεάρεστο έργο του κυρ Μανώλη, θέλω να τον ευχαριστήσω και από τούτη την μεριά, που στην αρχή του βιβλίου του συμπεριέλαβε και ένα δικό μου ποίημα με τον τίτλο «Διάλογος με ένα δεντρί στην σχισμή ενός βράχου».
Κυρ Μανώλη, σας ευχαριστώ για την ξέχωρη τιμή που μου κάνατε.
Τώρα, σε τι να πρωτοαναφερθώ όσον αφορά το περιεχόμενο του πολυσέλιδου βιβλίου του. Φοβάμαι ότι όποια λόγια κι αν χρησιμοποιήσω θα είναι πολύ φτωχά μπροστά στο μεγαλείο του. Ν’ αναφερθώ στα βάσανα και τις μύριες δυσκολίες που αντιμετωπίζανε οι Χωραφακιανοί για να επιβιώσουν κείνες τις σκληρές εποχές; Για τις δραστηριότητες των Χωραφακιανών ποιες ήταν κάθε μήνα κλπ; φοβάμαι ότι θ’ αδικήσω τα υπόλοιπα ιστορικά γεγονότα, που ο συγγραφέας με λεπτομέρειες αναφέρει… πιστεύω ότι δεν θα το καταφέρω. Άλλωστε, ο χώρος που έχω στην διάθεσή μου δεν μου το επιτρέπει.
Θα πω όμως, πως το εν λόγω βιβλίο μοιάζει σαν ένα ανοιξιάτικο, πλουμιστό, πολύχρωμο, γιομάτο λογής – λογής λουλούδια, χαλί, απλωμένο πάνω στα αγιασμένα χώματα του Ακρωτηρίου των Χανίων. Εδώ πρέπει να πω ότι ο αναγνώστης δεν θα δυσκολευτεί να βρει και να διαβάσει ό,τι εκείνος επιθυμεί. Μπορεί να το βρει στο ευρετήριο του βιβλίου, κάτι που ο συγγραφέας φρόντισε να το γράψει.
Κλείνοντας να αναφέρω ότι, ο συγγραφέας στο τέλος του βιβλίου του έχει τυπωμένες 459 φωτογραφίες, με πρώτη την φωτογραφία του ιδίου με την σύζυγό του κυρία Κατίνα, που η κάθε μια καθρεφτίζει κάτι το ξέχωρο και δραστηριότητες των χωριανών του μιας άλλης περασμένης κι όχι μόνο εποχής. Και μόνο ο αριθμός των φωτογραφιών μαρτυράει περίτρανα το μεράκι του κυρ Μανώλη και την τεράστια θέληση του, με την απέραντη αγάπη που θρέφει για τον τόπο του και για την Κρήτη γενικότερα. Τέλος, θέλω να τονίσω ιδιαιτέρα ότι, το εν λόγω βιβλίο πρέπει να στολίσει εκτός από την βιβλιοθήκη μας και την όποια βιβλιοθήκη της Κρήτης, αλλά τις βιβλιοθήκες της όποιας πολιτείας της Ελλάδας.
Κύριε Μανώλη, για πολλοστή φορά σας ευχαριστώ για την τιμή που μου κάνατε χαρίζοντας μου το υπέροχο βιβλίο σας. Εύχομαι δε, ο Θεός να σας δίνει δύναμη να συνεχίσετε το θεάρεστο έργο σας για πολλά πολλά χρόνια ακόμα. Η ζοφερή εποχή που διανύουμε έχει ανάγκη την μελιστάλακτη γραφίδα σας.
