Το έγκλημα της ελληνικής Πομπηίας

Την περίοδο της Κρητικής Πολιτείας στα Χανιά είχαν κατεδαφιστεί μεγάλα τμήματα των ενετικών οχυρώσεων προκειμένου να συνδεθεί η νέα πόλη με την παλιά. Ηταν μια από τις πολλές ιστορικές στιγμές που έχει ζήσει αυτός ο τόπος όπου οι σύγχρονες πολεοδομικές ανάγκες ήρθαν να εξαφανίσουν ολόκληρα κομμάτια της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι αυτή η νοοτροπία, που βλέπει το παρόν αποκομμένο από το χθες και το αύριο, στέρησε στις επόμενες γενιές σημαντικές δυνατότητες. Πόσο διαφορετικά θα ήταν άραγε τα Χανιά αν είχαμε εκείνη την εποχή ως κοινωνία σεβαστεί και ενσωματώσει λειτουργικά στις καθημερινές μας ανάγκες, το πλούσιο μνημειακό παρελθόν της πόλης; Δεν θα ήταν πολύ ισχυρότερη η τοπική πολιτιστική και οικονομική δυναμική;
Το δυστύχημα, όμως, σε αυτή τη χώρα είναι ότι δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η εμμονή της κυβέρνησης να “ξεριζώσει” το “Βυζαντινό σταυροδρόμι” ή την “ελληνική Πομπηία” όπως ονομάστηκε, η οποία ήρθε στο φως κατά τη διάρκεια των εργασιών για την κατασκευή του μετρό στη Θεσσαλονίκη.
Μια εμμονή εντελώς ακατανόητη δεδομένου ότι υπάρχει μελέτη που λύνει τον γρίφο της παραμονής των αρχαιοτήτων στον χώρο, χωρίς να εμποδίζεται το έργο, ενώ σε περίπτωση απομάκρυνσης των αρχαίων θα σημειωθούν πολύχρονες καθυστερήσεις και θα απαιτηθούν υψηλές αποζημιώσεις.
Στα χρόνια της Κρητικής Πολιτείας πολλά μνημεία αντιμετωπίζονταν εχθρικά διότι παρέπεμπαν σε εποχές καταπίεσης που οι άνθρωποι ήθελαν να λησμονήσουν. Στη θέση αυτών των μνημείων βρίσκεται σήμερα μια αρχαία πόλη. Μια πόλη που κάποιοι βλέπουν ως εμπόδιο στην ανάπτυξη (όπως αυτοί την οραματίζονται) και ως εχθρούς όλους εκείνους που υποστηρίζουν ότι η ξεθεμελίωση της πόλης ισοδυναμεί με έγκλημα.
Εγκλημα προς το παρελθόν αλλά και το μέλλον αυτού του τόπου, αφού είναι βέβαιο ότι, αν δεν αλλάξει στάση η κυβέρνηση, η ιστορία θα καταγράψει μια ακόμα μεγάλη χαμένη ευκαιρία να συνδέσουμε αρμονικά το χθες, το σήμερα και το αύριο της ιστορίας μας, της ταυτότητάς μας.