Σημείωμα 2ο
Στο τελευταίο σημείωμά μου υποστήριξα ότι οι τελευταίοι κυβερνώντες κατάφεραν να θέσουν τέρμα στην αδυσώπητη λεηλασία της χώρας μας. Αυτό δε σημαίνει βέβαια, ότι θα φτάσουμε σύντομα στα σημεία που είχαμε μείνει όταν άρχισε η λεηλασία. Θα χρειαστεί κόπος και αλλαγή πεποιθήσεων, εκτός του ότι θα χρειαστεί αρκετή υπομονή μέχρι να δούμε κάποια αποτελέσματα ορατά.
Όταν έχεις ένα σύνολο δανεισμού που φτάνει τα € 241.6 δις, κατανεμημένο σε 3 μνημόνια, μπορεί να απομάκρυναν την πτώχευση της χώρας μας, και ενδεχομένως την έξοδό μας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά απαιτείται σοβαρή προσαρμοστική ικανότητα, για να μην επαναληφτούν μετά το τέλος της δεκαετούς επιμήκυνσης, την οποία μας χορήγησαν οι πιστωτές μας.
Σύμφωνα με τη Σύνοδο κορυφής για το ευρώ (29 Ιουνίου 2018), μεταξύ άλλων σημειώνεται ότι1 «Ο ΕΜΣ θα παράσχει τον κοινό μηχανισμό ασφαλείας για το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (SRF) και θα ενισχυθεί με βάση όλα τα στοιχεία μεταρρύθμισης του ΕΜΣ. Το Γιούρογκρουπ θα καθορίσει τους όρους αναφοράς του κοινού μηχανισμού ασφαλείας και θα συμφωνήσει σχετικά με τους όρους λειτουργίας για την περαιτέρω ανάπτυξη του ΕΜΣ έως τον Δεκέμβριο του 2018. Επίσης η σύνοδος κορυφής για το ευρώ σημειώνει με ικανοποίηση τη δήλωση του Γιούρογκρουπ της 21ης Ιουνίου 2018 σχετικά με την τελική εκταμίευση της χρηματοδότησης του ΕΜΣ προς την Ελλάδα και σχετικά με μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, με τα οποία ολοκληρώνεται επιτυχώς η χρηματοδοτική συνδρομή προς την Ελλάδα.
Πρέπει όμως να συμπεριλάβουμε και ορισμένα άλλα στοιχεία στην επιχειρούμενη ανάλυση, για να δούμε που μπλέκεται το ζήτημα της επίλυσης μέρους του ελληνικού προβλήματος.
Έτσι, σημειώνουμε ορισμένα ζητήματα που απασχόλησαν την τελευταία σύνοδο κορυφής2, όπως ακριβώς σημειώνονται στο ανακοινωθέν του συμβουλίου. Συγκεκριμένα, όλα τα σημεία που περιλαμβάνονται στα ανακοινωθέντα αφορούν άμεσα ή έμμεσα τη χώρα μας. Έτσι στον τομέα της ασφάλειας και άμυνας, σημειώνεται ότι η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για τη δική της ασφάλεια και να εδραιώσει τον ρόλο της ως αξιόπιστου και φερέγγυου παράγοντα και εταίρου στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας. Η Ένωση λαμβάνει συνεπώς μέτρα για την προώθηση της ευρωπαϊκής άμυνας, με την ενίσχυση των αμυντικών επενδύσεων, της ανάπτυξης δυνατοτήτων και της επιχειρησιακής ετοιμότητας. Οι πρωτοβουλίες αυτές αυξάνουν τη στρατηγική αυτονομία της και ταυτοχρόνως συμπληρώνουν και ενισχύουν τις δραστηριότητες του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με προηγούμενα συμπεράσματα. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία και για τη χώρα μας, λόγω των προβλημάτων που μας δημιουργεί ολοένα και περισσότερο ο αναξιόπιστος γείτονάς μας.
Ένα σημείο που θεωρούμε ως βασικό είναι η αναφορά στη διασφάλιση δίκαιης και αποτελεσματικής φορολόγησης, που παραμένει βασική προτεραιότητα. Παρά την αναφορά ότι «επιβάλλεται να επιδιωχθεί με αποφασιστικότητα η καταπολέμηση της φοροαποφυγής, της φοροδιαφυγής και της φορολογικής απάτης, τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο (ιδίως στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ) όσο και στο εσωτερικό της ΕΕ. Ταυτοχρόνως, υπάρχει πραγματική ανάγκη προσαρμογής των φορολογικών μας συστημάτων στην ψηφιακή εποχή. Οι Ευρωπαίοι έχουν επεκτείνει την παράνομη δραστηριότητα του Λουξεμβούργου (λουξλύξ) και σε άλλες χώρες, όπως το Βέλγιο και η Ολλανδία. Τόση ασυναρτησία δε φανταζόμουνα ότι μπορούσε να συμβεί στα ανώτατα κλιμάκια της ΕΕ! Ταυτόχρονα και εμείς δεν κάναμε σχεδόν τίποτα για να επισημανθούν οι φοροδιαφεύγοντες, οι φοροαποφεύγοντες και γενικά η απάτη στη φορολόγηση. Όλα αυτά τα έχω σημειώσει σε προηγούμενα σημειώματά μου.
Σημείο με ιδιαίτερη αξία για την ανάπτυξη της χώρας μας έχει και η αναφορά στο εμπόριο, όπου σημειώνεται ότι «Σε μια συγκυρία αυξανόμενων εμπορικών εντάσεων, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τη σημασία της διατήρησης και εμβάθυνσης ενός πολυμερούς συστήματος που βασίζεται σε κανόνες. Η ΕΕ αναλαμβάνει να επιδιώξει τον εκσυγχρονισμό του συστήματος και καλεί όλους τους εταίρους της να συμβάλουν θετικά στην επίτευξη του σκοπού αυτού. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να προτείνει συνολική προσέγγιση για τη βελτίωση, σε συνεργασία με ομονοούντες εταίρους, της λειτουργίας του ΠΟΕ σε κρίσιμους τομείς, όπως i) η αύξηση της ευελιξίας των διαπραγματεύσεων, ii) νέοι κανόνες για την αντιμετώπιση των υφιστάμενων προκλήσεων. Το πρόσφατο παρελθόν (επί πρωθυπουργίας Σαμαρά) έδειξε ότι είναι δυνατό το ξεπούλημα ακόμη και της παραδοσιακά και με δικαστικές αποφάσεις ελληνικότητας της φέτας. Μπροστά στην αμερικάνικη αδιαλλαξία του Ντόναλντ Τραμπ, φοβούμαι ότι στον πόλεμο των βουβαλιών πάλι τα βατράχια θα τσαλαπατιούνται στο βάλτο!
Τέλος, η αναφορά στον τομέα των επενδύσεων, δυστυχώς με αφήνει παγερά αδιάφορο, γιατί δεν αναμένω επενδύσεις στη χώρα μου, παρά μόνο από εγχώριους επενδυτές, υποστηριζόμενους βέβαια, από θεσμικά όργανα όπως οι ευρωπαϊκές τράπεζες (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD). Σύμφωνα με την ανεπίσημη συζήτηση των ηγετών στη Σόφια, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιμένει στη βελτίωση της πρόσβασης των επιχειρήσεων σε χρηματοδότηση, μεταξύ άλλων με τον καλύτερο συντονισμό των ενωσιακών και εθνικών συστημάτων και μέσων για τη χρηματοδότηση της έρευνας και της καινοτομίας, στην παροχή ευνοϊκού ρυθμιστικού περιβάλλοντος το οποίο θα στηρίζει την ανάληψη μεγαλύτερων επιχειρηματικών κινδύνων. Αυτά δεν μπορούν να υλοποιηθούν γιατί οι προϋποθέσεις έχουν γίνει θυσία στο βωμό της παγκοσμιοποίησης.
Με αυτές τις συνθήκες και προϋποθέσεις θα ξεκινήσουμε τηνανάλυση των αποτελεσμάτων του Γιούρογκρουπ που έγινε στις 21 Ιουνίου και περιλαμβάνεται στα συμπεράσματα, στα οποία και βασιζόμαστε, στις παρατηρήσεις του κ. Centeno, Προέδρου του Γιούρογκρουπ1., όπως δημοσιεύθηκαν στις 23/06/2018.
Παραθέτω τα βασικά σημεία της ανακοίνωσης:
• Δεν θα υπάρξει πρόγραμμα παρακολούθησης στην Ελλάδα.
• Η ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους που έδωσαν τα θεσμικά όργανα έδειξε ότι απαιτείται περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους για να καταστεί βιώσιμο το ελληνικό χρέος στο μέλλον. Βασικά σημεία είναι τα εξής:
• ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων που θεσπίστηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος και η συνέχιση της εφαρμογής περαιτέρω μεταρρυθμίσεων, με στόχο την αύξηση του αναπτυξιακού δυναμικού της Ελλάδας και να διατηρήσουμε την εμπιστοσύνη των επενδυτών στην ελληνική οικονομία.
• Δέσμη μέτρων για την ελάφρυνση του χρέους για να διασφαλιστεί ηαειφορία του χρέους της Ελλάδας Περιλαμβάνονται σημαντικά προκαταρκτικά μέτρα, όπως μια δεκαετή παράταση των δανείων του EFSF και δεκαετή αναβολή των τόκων και των αποσβέσεων.
• Ανάκτηση των κερδών από τα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου, με την εφαρμογή των βασικών μεταρρυθμίσεων που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΜΣ. Τα θεσμικά όργανα θα το παρακολουθήσουν μέσω της αποκαλούμενης «ενισχυμένης επιτήρησης» που θα ενεργοποιηθεί τις επόμενες εβδομάδες. Το ΔΝΤ θα συμμετάσχει ενεργά στην παρακολούθηση αυτή.
• Ο ΕΜΣ θα εκταμιεύσει στην Ελλάδα το ποσό των € 15 δισ. ως την τελευταία δόση του προγράμματος, με την επιφύλαξη της ολοκλήρωσης των εθνικών διαδικασιών. Συνολικά, η Ελλάδα θα εγκαταλείψει το πρόγραμμα με ένα σημαντικό ταμειακό ταμείο ύψους € 24,1 δις. που θα καλύπτει τις δημοσιονομικές ανάγκες των κρατών μελών τους επόμενους 24 μήνες. Αυτό αντιπροσωπεύει σημαντικό εμπόδιο έναντι κάθε προβλέψιμου κινδύνου.
• Με όλα αυτά τα μέτρα, μπορούμε με ασφάλεια να πούμε ότι το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο και μπορεί να προχωρήσει.
• Επαναβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας και για το μέλλον, να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε την Ελλάδα και τον λαό της στις μεταρρυθμιστικές της προσπάθειες για να παραμείνει η χώρα σε πορεία αειφόρου ανάπτυξης.
Η συνέχεια στο επόμενο σημείωμά μας.
1. http://www.consilium.europa.eu/media/36008/29-euro-summit-statement-el.pdf
2. http://www.consilium.europa.eu/media/35939/28-euco-final-conclusions-el.pdf
3. http://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2018/06/23/remarks-by-m-centeno-following-the-eurogroup-meeting-of-21-june-2018/?utm_source=dsms-auto&utm_medium=email&utm_campaign=Remarks+by+M.+Centeno+following+the+Eurogroup+meeting+of+21+June+2018
