Το “φευγιό” της Ryanair, η Fraport και το ανύπαρκτο σχέδιο Β

Τον Απρίλιο του 2013, ξεκινούσε και επίσημα η διαδικασία για την ιδιωτικοποίηση του αεροδρομίου Χανίων με τον διεθνή διαγωνισμό που προκήρυξε το ΤΑΙΠΕΔ. Από την ημέρα εκείνη οι εξελίξεις έμοιαζαν προδιαγεγραμμένες με μοναδική ελπίδα, να επιδείξουν κυβέρνηση (η εκάστοτε) και τοπικές Αρχές (οι εκάστοτε) τα απαραίτητα αντανακλαστικά.
Πέντε χρόνια μετά, στα Χανιά ο τουριστικός -και όχι μόνον- κλάδος “παγώνει” από το φευγιό της Ryanair. Κατόπιν εορτής, θεσμικοί παράγοντες θ’ αρχίσουν να διαμαρτύρονται και να προσπαθούν να διαχειριστούν μια κρίση, για την οποία θα έπρεπε να είχαν καταρτίσει σχέδιο πολύ νωρίτερα.
Τον Αύγουστο του 2014, ο εμπορικός διευθυντής της Ryanair Ντέιβιντ Ο’ Μπράιαν σε συνέντευξή του στα “Χανιώτικα νέα”, σχολίαζε την -επικείμενη τότε- ιδιωτικοποίηση του αεροδρομίου Χανίων και το πώς αυτή θα επηρέαζε την παρουσία της ιρλανδικής αεροπορικής εταιρείας στα Χανιά: «Μία ενδεχόμενη αύξηση της φορολογίας στο αεροδρόμιο Χανίων σίγουρα θα μας προβλημάτιζε. Τα Χανιά -και όλη η Κρήτη- είναι ένα εκπληκτικό μέρος με εξαιρετικούς ανθρώπους. Ομως κι εμείς -όπως κάθε εταιρεία- δεν μπορούμε να λειτουργούμε συναισθηματικά, αλλά με βάση τη λογική. Μην παρεξηγηθώ, δεν λέω ότι σκεφτόμαστε να φύγουμε απ’ τα Χανιά, αλλά ότι παρακολουθούμε με προβληματισμό τις εξελίξεις», ανέφερε τότε.
Εκτοτε το “καμπανάκι” είχε χτυπήσει πολλές φορές από τους Ιρλανδούς, οι οποίοι προφανώς δεν είναι… κοινωφελές ίδρυμα, αλλά εταιρεία που έχει αποκλειστικό σκοπό το κέρδος.
Τα χρόνια αυτά λοιπόν, στα Χανιά οικοδομήσαμε μια οικονομία που βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό πάνω σε μία εταιρεία χαμηλού κόστους. Αντίστοιχες επιλογές προφανώς, έγιναν και σε άλλες τουριστικές περιοχές της χώρας. Την επιλογή μας αυτή όμως δεν την “θωρακίσαμε”, αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις που θα είχε η πώληση των αεροδρομίων. Ούτε η σημερινή, ούτε η προηγούμενη κυβέρνηση ενδιαφέρθηκαν να δώσουν για παράδειγμα φορολογικά κίνητρα σε αεροπορικές εταιρείες.
Κι έπειτα ήρθε ο ιδιώτης στα αεροδρόμια, επέβαλλε την δική του τιμολογιακή πολιτική, δεν δίνει λογαριασμό σε κανέναν βασισμένος στη σύμβαση παραχώρησης και καθορίζει πλέον τις τύχες τοπικών οικονομιών, όπως αυτή των Χανίων.
Το πρόβλημα λοιπόν, δεν είναι η Rynair ή η Fraport αυτές καθ’ αυτές. Θα μπορούσαν να είναι άλλοι στη θέση τους. Εκτός κι αν ξέρετε πολλές πολυεθνικές που θα είχαν… πόνο ψυχής για μια τοπική κοινωνία.
Πρόβλημα είναι η εγκληματική απόφαση για την άνευ όρων παράδοση του τουρισμού της δυτικής Κρήτης, η οποία πραγματοποιήθηκε μέσα από το ξεπούλημα ενός ραγδαία αναπτυσσόμενου αεροδρομίου, πλήρως εκσυγχρονισμένου με κοινοτικά κονδύλια.
Δεύτερο πρόβλημα, είναι η παντελής απουσία ενός σχεδίου Β, τόσο σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο, όσο και σε τοπικό. Με απλά λόγια, θα έπρεπε Περιφέρεια, Δήμοι και φορείς, να έχουν έτοιμο ένα σχέδιο προσέλκυσης φθηνών αεροπορικών εταιρειών στο “Δασκαλογιάννης”, σε περίπτωση που κάτι… στράβωνε με τη Ryanair. Εχουν; Μάλλον όχι.
Πλέον, δεν καλούμαστε να διαχειριστούμε μια κρίση. Για τη φετινή χρονιά είναι μη αναστρέψιμη η ζημιά σε ό,τι αφορά τα μικρά καταλύματα, τις μισθώσεις κατοικιών μέσω διαδικτύου, τα ενοικιαζόμενα οχήματα, τους εμπόρους και την εστίαση. Ζητούμενο πλέον είναι να υπάρξει σοβαρός σχεδιασμός για την επόμενη χρονιά. Από τώρα να γίνει ό,τι είναι απαραίτητο ώστε στο “Δασκαλογιάννης” να πετάνε όσο περισσότερες αεροπορικές εταιρείες γίνεται για το μεγαλύτερο δυνατό χρονικό διάστημα. Το σχέδιο αυτό οφείλει να παρουσιάσει η Fraport στην εκδήλωση που σχεδιάζει στα Χανιά εκεί όπου και οι τοπικοί φορείς πρέπει να καταθέσουν τις δικές τους θέσεις.
Από τις ραγδαίες εξελίξεις των τελευταίων ημερών, προκύπτει η ανάγκη να διατηρήσουν στάση ευθύνης απέναντι στην τοπική κοινωνία οι δύο εταιρείες που πλέον σηκώνουν το “φορτίο” της επιβατικής κίνησης στη Δυτική Κρήτη. Πρωτίστως η Aegean που θα “παίζει” χωρίς αντίπαλο στο αεροδρόμιο και δευτερευόντως η ΑΝΕΚ.