“Επιτροπές κατοίκων”. Τι άσχημη και επικίνδυνη ομάδωση. Δεν μπορείς ποτέ να ξέρεις τι κρύβουν μέσα τους. «Κάντε τα σχολεία και παιδικές χαρές, όχι στρατόπεδα και φυλακές». Ποιος θα μπορούσε να διαφωνήσει με αυτό;
Π.χ. το παραπάνω σύνθημα («κάντε τα σχολεία και παιδικές χαρές…») έχει γίνει πανό πολιτών στα Διαβατά που αντιδρούν στη δημιουργία κέντρου μετεγκατάστασης προσφύγων στο πρώην στρατόπεδο Αναγνωστοπούλου.
Οι άνθρωποι εκεί -είτε αντιλαμβάνονται το μέγεθος του προβλήματος είτε όχι είτε τους ενδιαφέρει είτε όχι- δεν θέλουν στην αυλή της γειτονιάς τους πρόσφυγες και μετανάστες που προσπαθούν να επιζήσουν, να σώσουν τη ζωή τους. Το δικαίωμα στη ζωή όμως είναι απροϋπόθετο.
Αντίθετα, οι κάτοικοι λένε ότι θέλουν σχολεία και παιδικές χαρές. Προφανώς τα θέλουν για τα παιδιά τους και όχι και για τα παιδιά των προσφύγων – μεταναστών. Αλήθεια, δεν ήθελαν και πριν σχολεία και παιδικές χαρές; Τώρα τα ζητούν που ξεκίνησε η διαμόρφωση του κέντρου; Οι κάτοικοι και οι επιτροπές τους θα υπάρχουν πάντα. Το δυσοίωνο είναι ότι συμμετέχουν και τα παιδιά τους στις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας και είναι οι μελλοντικοί πολίτες και οι μελλοντικές επιτροπές.
Πάνω από 15 χρόνια τώρα και βάλε, στα Χανιά, το παλιό Νοσοκομείο μέσα στην πόλη, αφότου έκλεισε, προοριζόταν να γίνει κέντρο απεξάρτησης και αποτοξίνωσης. Δεν έγινε, γιατί κανείς δεν ήθελε στην αυλή του εθισμένους, που κάποιος έπρεπε να παλέψει για να σώσει τη ζωή τους. Το δικαίωμα στη ζωή όμως είναι απροϋπόθετο. Δεν έγινε όμως ούτε σχολείο ούτε παιδική χαρά, γιατί κατά βάθος όλοι προτιμούν να παλεύουν ενάντια σε αυτό που μισούν και όχι υπέρ αυτού που αγαπούν.
Μετά από 15 χρόνια και βάλε, ένα νεοφασιστικό πολιτικό μόρφωμα είχε το μεγαλύτερο ποσοστό του σε επίπεδο Κρήτης, στον Νομό Χανίων. Σε μία πόλη πάντα ανοικτή, κοσμοπολίτικη, συντονισμένη πάντα, σε επίπεδο νεολαίας κυρίως, με την αισθητική και τις καλλιτεχνικές (κυρίως στη μουσική) τάσεις της περιόδου που ακόμα ξεπηδούσαν, προτού γίνουν mainstream. Δεν ήταν έτσι ούτε συνολικά, ούτε στην πλειοψηφία τους τα Χανιά. Ηταν όμως μια πολύ ισχυρή τάση που στον διάβα αρκετών γενεών έδινε το κυρίαρχο στίγμα στην πόλη.
Στο Κερατσίνι, στην Κω, στα Διαβατά, στα Χανιά, παντού, σήμερα, αύριο, χτες, προχτές, δεν είναι η “πολιτική” εκμετάλλευση τέτοιων αντιδράσεων κατοίκων από την ακροδεξιά που πρέπει να απασχολεί. Πρέπει πρώτα να απασχολούν οι ίδιες οι αντιδράσεις από τους απλούς κατοίκους. Η ακροδεξιά απλά πατάει πάνω σε αυτές που προϋπάρχουν. Το πρόβλημα υπάρχει πριν από την εμφάνισή της στην πολιτική σκηνή.
Το φίδι γεννήθηκε από το αυγό και όχι αντίστροφα. Και πολλές φορές φοράει ως ρούχο του συνθήματα προοδευτικών και ριζοσπαστικών ιδεών για να κρύψει τον σκοπό του. Και όλοι προτιμούν να συντάσσονται πίσω του για να καλύπτουν την ξενοφοβία και τον ρατσισμό τους. Προτιμούν να λένε ότι είναι θύματα συνθηκών και όχι θύτες. Αυγά και όχι φίδια.
*Ο Νίκος Λιονάκης είναι δημοσιογράφος