Το κόµικς “ΓΡΑ-ΓΡΟΥ” των Τάσου Ζαφειριάδη, Γιάννη Παλαβού (που υπογράφουν το σενάριο) και Θανάση Πέτρου (που έχει δηµιουργήσει την εικονογράφηση) δηµοσιεύεται το 2017 από τις εκδόσεις “Ίκαρος” και αποσπάει τα βραβεία “Καλύτερου Κόµικς” και “Καλύτερου Σεναρίου”, στα βραβεία κόµικς του φεστιβάλ Comicdom Con Athens 2018.
Πρόκειται για µια εξαιρετική αφηγηµατική σύνθεση η οποία µας υπενθυµίζει τον τρόπο µε τον οποίο τα κόµικς έχουν καταστεί όχι απλώς 9η τέχνη, αλλά ένα µοναδικό µέσο που προσφέρει υψηλού επιπέδου αισθητική απόλαυση. Ο Μιχάλης Σιγανίδης υπογράφει το soundtrack του κόµικς (µία ακόµη πρωτοτυπία), το οποίο ο αναγνώστης µπορεί να ακούσει σκανάροντας το QRcode που βρίσκεται στο βιβλίο. Λέξεις, σχέδια, µουσική το “ΓΡΑ-ΓΡΟΥ” αποτελεί µια έντονη εµπειρία αισθήσεων.
ΕΝΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ
Το κόµικς διαδραµατίζεται σε έναν αληθινό τόπο, γνώριµο σε όσους κατάγονται από τον Βορρά, το ιστορικό καφενείο “ΓΡΑ- ΓΡΟΥ”, στην παλιά εθνική οδό Βέροιας Κοζάνης, έξω απ΄ το χωριό Καστανιά, στο Βέρµιο. Από το 1925, χτισµένο από Σανταίους πρόσφυγες, αρχικά ήταν χάνι, έπειτα κουρείο και τελικά έγινε εστιατόριο αποτέλεσε τη στάση για πολλούς οδηγούς που έκαναν στάση στις στροφές του Βερµίου. Γκρεµίστηκε το 2004, όταν άνοιξε η Εγνατία Οδός.
Στο κόµικς συναντάµε το “ΓΡΑ-ΓΡΟΥ” µέσα στο καταχείµωνο και την πυκνή οµίχλη, λίγοι οι θαµώνες του εκτός από τον κύριο Κώστα, τον ιδιοκτήτη, τον παπά, τη Σοφία και λίγοι ακόµη οι οποίοι καταφθάνουν για να περάσουν τη γέφυρα. Άλλοι καταφθάνουν γιατί την ονειρεύτηκαν, άλλοι για να περάσουν απέναντι, κανείς δεν ξέρει και όπως λέει ο Κώστας «Κανένας δεν την προσέχει. Υπάρχουν άνθρωποι που µένουν στο χωριό χρόνια και δεν την έχουν δει».
ΜΑΓΙΚΟΣ
ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ
Το “ΓΡΑ- ΓΡΟΥ” κουβαλάει την ιστορία του, η οποία µπλέκεται µε τις ιστορίες των ανθρώπων που έζησαν τότε και που ζουν τώρα. Το κόµικς αγγίζει τον µαγικό ρεαλισµό και φέρνει το αλλόκοτο, το παραµυθένιο, το αρχέγονο σε εκείνο το γεωγραφικό σηµείο, που υπάρχει αλλά και δεν σταµάτησε να υπάρχει σε όλους τους χρονικούς παράλληλους κόσµους. Το “ΓΡΑ-ΓΡΟΥ” γίνεται σηµείο αναφοράς, σηµείο φυγής, καταφυγίου, αναµονής αλλά και φρούριο της ιστορίας. Όπως λέει ο παππάς: «Λίγοι ντόπιοι θυµούνται τη γέφυρα, ένα χάνι χτίστηκε εκεί, για να φυλάει το πέρασµα, να το κρατάει ανοιχτό. Όσο υπάρχει το χάνι, θα υπάρχει και το πέρασµα». Ευφάνταστη είναι η εγκιβωτισµένη αφήγηση για το χτίσιµο του γεφυριού, στην οποία ακούµε τα “κουδαρίτικα”, τη συνθηµατική γλώσσα των τεχνιτών της πέτρας και µαθαίνουµε την ιστορία του αρχιτέκτονα. Μια γέφυρα που δεν µπορούσε να χτιστεί, µα χτίστηκε!
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΣΕ ΚΑΡΕ
Η δυνατή αφήγηση, οι υπαινιγµοί, οι καλοφτιαγµένοι διάλογοι αναδεικνύουν την ιδιόλεκτο του κάθε ήρωα και συστήνουν µια δυνατή λογοτεχνική ιστορία. Η ιστορία µας πιάνει από το χέρι, µας γεννά ερωτήµατα, τα όποια, όπως η καλή λογοτεχνία, ποτέ δεν απαντά, γιατί τελικά δεν έχει σηµασία «τι βρίσκεται απέναντι». Οι ήρωες χτίζονται προσεκτικά και αποκαλύπτουν ο καθένας την προσωπική του σύγκρουση αλλά και όλοι µαζί συγκρούονται µε την αλήθεια τη ρεαλιστική και την αλήθεια την ασυνείδητη, πότε κρυµµένοι στην οµίχλη, πότε αναζητώντας ίχνη στο χιόνι. Η κορύφωση εξαιρετικά δεµένη στο τέλος της ιστορίας.
Η ∆ΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗΣ
Γραµµές ρεαλιστικές αποτυπώνουν το καφενείο, το χιόνι, την ατµόσφαιρα µυστηρίου που δηµιουργεί το χωροχρονικό γεφύρι, οι περίεργοι θαµώνες. Οι διαβαθµίσεις στο χρώµα δηµιουργούν τις αλλαγές του χρόνου (πραγµατικού ή µαγικού), των σκηνών, τα κοντινά ζουµ αλλά και τα µακρινά πλάνα παίζουν µε τις προοπτικές και εντείνουν το ενδιαφέρον της ανάγνωσης. Οι πολλαπλές σελίδες κόµικς, χωρίς σύµµαχο τον λόγο, προχωρούν την ιστορία υπαινικτικά, µε ρυθµό κινηµατογραφικό και συντελούν στην αίσθηση πώς πότε η ιστορία διαδραµατίζεται στο τώρα, πότε στο χθες και πότε στ’ όνειρο. Ο Θανάσης Πέτρου εικονογραφεί µε απόλυτη ακρίβεια, θα µπορούσε κανείς να πει πως καταφέρνει να αιχµαλωτίσει την αίσθηση, την εσωτερική σκέψη που δεν φανερώνεται, την αλήθεια των ηρώων αλλά και τη δική µας, όπως διαµορφώνεται κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης.
γραμμοσκιάσεις… Zgur
