Τα γεγονότα της εποχής, όπως τα κατέγραψε ο Νεοζηλανδός Κλάιβ Λόου (Clive Lowe)
Γ’ ΜΕΡΟΣ
8- ΤΟ ΜΟΛΥΒΙ ΕΝΟΣ ΝΕΚΡΟΥ
Ο Τόμι μου φώναξε.
“Έφαγα έναν από αυτούς, αλλά υπάρχει κι άλλος που κρύβεται στα δέντρα. Νομίζω ότι τραυματίστηκε. Τον χτύπησα καθώς έπεφτε είμαι σίγουρος. ”
“Γερμανοί, σηκώστε ψηλά τα χέρια και βγείτε έξω!” φώναξα.. αλλά το τουφέκι του Τομ μίλησε πάλι σχεδόν την ίδια στιγμή που τους κάλεσα.
“Είναι πάρα πολύ αργά για να πιάσεις κάποιον αιχμάλωτο. Είναι ήδη νεκρός”. “Δεν υπάρχει τίποτα άλλο εδώ, έτσι πάω πίσω.” Μέχρι τη στιγμή που τελείωσε την φράση του ήταν στο πλευρό μου.
“Mac” φώναξα.. “Πώς είναι τα πράγματα;”
“Όλα τελείωσαν. Μόνο κανα δύο έπεσαν εδώ” απάντησε “Πως τα πάτε εσείς οι δύο”;
“Καλά, καθαρίσαμε τρεις. Δύο τουλάχιστον ο Τομ κι έναν εγώ. Αυτοί ήταν όλοι κι όλοι.”
“Ωραία, Α, χτυπήθηκε ο νέος ο Ross. Δεν ξέρω πόσο άσχημα.
“Κρίμα” απάντησα. “Ελπίζω να είναι μόνο μια γρατζουνιά.”
“Λοιπόν” φώναξε ο Tom “Έλάτε να δούμε αν αυτοί οι Jerrys (Γερμανοί) έχουν κάτι που να αξίζει πάνω τους” Μας οδήγησε προς το μέρος όπου κειτόταν ο Γερμανος που είχα πυροβολήσει.
“Πολύ καλό σημάδι!” σχολίασε καθώς κοίταξε τους νεκρούς Γερμανούς. Ήταν πυροβολημένος ανάμεσα στα μάτια. “Μια πολύ καλύτερη βολή από αυτή στη γέφυρα της Λάρισας”, χαμογέλασε σε μένα.
“Ναι, αλλά αυτό ήταν ένα στιγμιαίο τουφεκίδι! Μην το ξεχνάτε.”
Από τον Γερμανό πήρα ένα στυλό και ένα μολύβι. Δεν είχε μαζί του ρολόι. Τον άφησα με τα χρήματά του και με το δαχτυλίδι του σε περίπτωση που ήταν συναισθηματικής αξίας γι αυτόν. Το μολύβι ήταν μια ομορφιά. Ήταν έξι όψεων και είχε τέσσερις μικρές έγχρωμες κουκίδες πάνω του. Ανακάλυψα ότι πιέζοντας την κόκκινη κουκίδα, το μαύρο μολύβι πεταγόταν προς τα πίσω και το κόκκινο μολύβι έβγαινε μπροστά. Το ίδιο συνέβη και με τις πράσινες και μπλε κουκίδες. Επίσης πήρα κι ένα περίστροφο.
Ο Τόμ πήρε ένα ρολόι και δύο αυτόματα. Είμασταν πλέον καλά εξοπλισμένοι. Τρία αυτόματα περίστροφα, τρία όπλα αυτόματα! Επίσης τρία μαχαίρια αλεξιπτωτιστών. Αυτά τα μαχαίρια είχαν τη λεπίδα στη λαβή. Πατούσες το κουμπί και έβγαινε ενω μετά με τον ίδιο τρόπο το κλείδωνες. Ήταν χειροκίνητα και πολύ επικίνδυνα μαχαίρια.
Σιγά-σιγά ήρθε και η νύχτα. Είχαμε ένα γεύμα με βοδινό, μια φέτα ψωμί και ένα ποτήρι νερό. Ο Jim ήρθε στο φως με ένα μπουκάλι νερού γεμάτο κρασί. Το κατεβάσαμε όλο. Το διακεκομένο τουφεκίδι κράτησε όλη τη νύχτα. Κάποια τροχειοδεικτικά έσκιζαν το σκοτάδι απέναντι και κάτω από εμάς. Όπου ήταν ο υπόλοιπος λόχος μας, μπορούσαμε να ακούσουμε το τουφεκίδι.
“Τα παιδιά έχουν “θερμό κλίμα” κάτω εκεί”, είπε ο Τομ.
“Ναι, αλλά τι σημασία έχει αν δεν μπορούν να δουν τι πυροβολούν” απάντησε ο Mac.
“Πού είναι ο λοχίας;” ρώτησε ο Jim.
“Στο αρχηγείο του λόχου για αναφορά. Θα πρέπει να επιστρέψει σύντομα” είπα.
“Clive για όνομα του Θεού κάλυψε το τσιγάρο σου! Θες να φάς καμιά σφαίρα;” μου φώναξε ο Jim.
“Ωχ το ξέχασα”, είπα χαλαρά.
“Αυτή η αφηρημάδα έχει σκοτώσει τους άνδρες”, είπε ο Mac σοφά.
“Α, μιλάει ο σοφός της παρέας” είπε ο Τομ σαρκαστικά.
“Εντάξει,αλλά ένα τσιγαριλίκι σε τέτοιους καιρούς δεν ειναι ότι πρέπει;” ρώτησα τον Jim χωρίς να περιμένω μια απάντηση.
“Ναι, θα μπορούσα σχεδόν να φιλήσω τον παλιό Wally Raleigh αυτή την ώρα, και αυτή είναι μία από εκείνες τις στιγμές τώρα.” δήλωσε ο Mac καθώς ρούφηξε ευχαριστημένος το τσιγάρο του.
“Άλτ! Ποιος ποιός είναι εκεί;” φώναξε ο Tom άγρια.
“Πέμπτη Απριλίου” ήρθε η απάντηση. (Το συνθηματικο μας ήταν «Πέμπτη Απριλίου»)
“Advance Friend” απάντησε ο Τομ και γυρίζοντας σε μας είπε: “Είναι ο λοχίας που επιστρέφει.”
“Σώπα!” δήλωσε σαρκαστικά ο Mac. “Ποιος νομίζετε ότι πιστεύαμε ότι θα ήταν;”
“Εντάξει, θα σου έλεγα κάτι τώρα εξυπνάκια.”
“Λοιπόν να μας πείς κάτι που δεν ξέρουμε” απαντησε ο Mac. “Είσαι πάντα μια εβδομάδα πίσω με τα νέα σου”.
“Ω διάολε! Άντε πάλι εσείς οι δύο!” είπε ο λοχίας, καθώς πλησίασε.
“Γεια σου λοχία, τι νέα έχουμε;” ρώτησε ο Jim.
“Μέχρι στιγμής όλα είναι O.K. Έχουμε το πλεονέκτημα. Ο Λόχος μας έχει καθαρίσει το πεδίο από τους αλεξιπτωτιστές, το ίδιο και οι Μαόρι, όπως και ο έβδομος λόχος πάνω…” –
9- ΣΠΑΝΙΑ ΟΠΩΣ ΟΙ ΝΕΡΑΙΔΕΣ (R.A.F)
“Ω! Αυτό είναι σπουδαίο!, Είχαμε κάποια άλλη απώλεια στον λόχο; Πώς είναι ο νεαρός Ross;” Ρώτησα.
“Λυπάμαι που το λέω, αλλά ο Ross είναι νεκρός. Πέθανε δύο ώρες μετά,αφού χτυπήθηκε.” απάντησε ο λοχίας. “Αλλά και ο υπόλοιπος λόχος έχει χάσει έντεκα άνδρες και τρεις είναι τραυματίες.”
“Πω πώ! Έντεκα νεκροί!”, αναφώνησε ο Τόμ.
“Όχι, Τρεις σκοτωμένοι και έντεκα τραυματίες, Συγγνώμη” δίορθωσε ο Λοχίας.
“Α, αυτό είναι κάπως καλύτερο” είπε ο Mac “Ποιοι είναι οι τρεις νεκροί;”.
“Δεν ξέρω, δεν είχα καθόλου χρόνο για να το μάθω, αλλά αυτό που έμαθα είναι ότι πρέπει να περιμένουμε εδώ μέχρι κάποια στιγμή αύριο.”
“Ω καλά, όσο έχουμε κάποια εφόδια είναι εντάξει! Μπορώ να το αντέξω”, απάντησε ο Mac.
“Το να στρωθείς σε αυτό (φαγοπότι) είναι περισσότερο από πιθανό” πέταξε την σπόντα του ο Tommy.
«Ω, βούλωσε το εσύ! Πολλά λες για τέτοιος που είσαι! Αν ο Mac θέλει να στρωθεί σε αυτό που λέει ας το κάνει! Είμαι σίγουρος ότι η πλάτη του θα αρπάξει μια τρύπα (εννοεί ότι θα τον πυροβολήσουν αφού η προσοχή του θα είναι αλλού) που θα είναι μια πληγή χωρίς σάρκα γύρω από τα κόκκαλά του για να μπορέσουν αυτά να τον στηρίξουν» απάντησα.
“Α ρε αστείοι εσείς! Αυτό που ξέρω είναι ότι ζηλεύετε που έχω λεπτή σιλουέτα” απάντησε κοροιδευτικά με την σειρά του ο Mac .
“Έχεις δίκιο, για να το λές αυτό” είπε ο Jim “Αν η σιλουέτα σου ήταν λίγο ακόμη λεπτότερη δεν θα μπορούσαμε καν να σε δούμε!”.
“Ε, λοιπόν δεν πάω να μοιάσω σαν σιλουέτα με ένα μωρό. Είμαι φυσιολογικός άντρας με σιλουέτα ενός φυσιολογικού άντρα.”
“Α, καλά! Κάθε φορά που τρέχεις ακούγεσαι σαν μια σακούλα με κόκκαλα που τρίζουν μεταξύ τους” κορόιδεψε ο Τομ.
“Λοιπόν, καλύτερα να είμαι έτσι παρά σαν εσένα! Εσύ ρε λουκουμά, είσαι ψηλός μόνο μέχρι το γόνατο σαν νόμισμα των έξι πεννών,! Κοίτα να πιεις περισσότερο μπύρα και να μεγαλώσεις για να γίνεις μεγάλος άντρας σαν κι εμένα.” Απάντησε ο Mac φουσκώνοντας κοροιδευτικά το στήθος του.
“Λοιπόν, αν εσείς ρε φιλαράκια συνεχίζετε έτσι να πετάτε τα “κοπλιμεντα” σας ο ένας στον άλλο, τότε νομίζω ότι θα ξεράσω. Ξύπνα με στις δώδεκα Clive και θα έρθω να κάνω την σκοπία μου”, μου φώναξε ο λοχίας. “Καληνύχτα παλληκάρια! Σήμερα ήταν μια καλή μέρα.”
“Η νύχτα πέρασε ειρηνικά και η Τετάρτη ξεκίνησε όμορφη και καθαρή. Νωρίς το πρωί συναντήσαμε σύντροφους από άλλους λόχους που βρισκόταν σε αναζητήσεις αποστολών. Μας είπαν πολλά πράγματα για τη μάχη. Κάποιος μας είπε σίγουρα ότι είχαμε τον έλεγχο της κατάστασης, αλλά υπήρχαν τουλάχιστον δύο ομάδες αλεξιπτωτιστών που δεν είχαν εκκαθαριστεί. Μια παρτίδα από αυτούς είχε αγκιστρωθεί στο αερόδρομιο του Μάλεμε.
Στα εννέα πήγαμε σε μια βαθιά κοιλότητα για να εξετάσουμε τα κάνιστρα που είχαν πέσει. Ο Tommy και εγώ ήμασταν στα καλύτερά μας καθώς το κάναμε αυτό. Το πρώτο που ανοίξαμε είχε μόνο αυτόματα όπλα και πυρομαχικά, αλλά το δεύτερο ήταν χωρισμένο σε δύο τμήματα. Ένα μέρος ήταν γεμάτο με ψωμί και σοκολάτα. Το άλλο είχε ιατρικές προμήθειες και κουβέρτες. Μεταξύ του ιατρικού υλικού υπήρχαν υποδερμικές βελόνες και ανακοινώσεις για να μπουν σε πόρτες νοσοκομείου. Όλα στα Γερμανικά. Είχαν ακόμη και χαρτί υγείας Η παρατήρηση του Mac όταν είδε αυτό ήταν:
“Γαμώτο, χρειαζόμουν κάποια από αυτά τα κωλόχαρτα χθες όταν αυτά τα αεροπλάνα τους μας βομβάρδισαν σαν κόλαση.”
Συλλέξαμε κάποια από αυτά και πηγαίναμε να τελειώσουμε, αλλά εκείνη τη στιγμή η γερμανική αεροπορία ξαναμπήκε σε δράση. Μας πήρε δύο ώρες για να καλύψουμε την απόσταση και να γυρίσουμε πίσω. Μας πήρε επίσης δέκα λεπτά για να κατέβουμε κάτω. Ένα παιδί που τον λέγανε Gail χτυπήθηκε στο στομάχι από μια εκρηκτική σφαίρα και το μόνο πράγμα που έμεινε να κάνουμε ήταν να πάρουμε τις ετικέτες ταυτότητάς του, και μερικά πράγματα που θα ήθελε να στείλουμε στο σπίτι για αυτόν. Κάποιος είπε μια σύντομη προσευχή από πάνω του και τον αφήσαμε όπως ήταν, γιατί ήταν αδύνατο κάτω από αυτές τις περιστάσεις να τον θάψουμε κανονικά.
Δεν υπήρξαν πλέον άλλοι αλεξιπτωτιστές το πρωί και αισθανθήκαμε πραγματικά χαρούμενοι, αλλά ο λοχίας μας χάλασε τα συναισθήματά μας όταν είπε:
“Αν δεν λάβουμε βοήθεια από την αεροπορία μας, δεν θα μπορέσουμε να κάνουμε κάτι. Δεν θα επιχειρήσουμε να ανακαταλάβουμε το αεροδρόμιο με το φως της ημέρας, επειδή θα μας λιανίσει η αεροπορία τους. Μπορούμε να το κάνουμε το βράδυ σίγουρα, αλλά θα το χάναμε πάλι το επόμενο πρωί, επειδή και πάλι τα αεροπλάνα τους θα μας πετούσαν έξω. Δεν υπάρχει κάλυψη. Λοιπόν παιδιά τι γίνεται σε αυτή την περίπτωση; Όταν αυτοί έχουν υπέρ τους την αεροπορία τους; Τι θα κάνουν τα στρατεύματά τους; Θα αφήσω την απάντηση σε εσάς, αλλά υποθέτω ότι την ξέρετε. “Ναι, είχε δίκιο ότι δεν μπορούσαμε να επιτεθούμε χωρίς αεροπορική κάλυψη. Αλλά πού ήταν όλα τα αεροπλάνα που μας είχανε υποσχεθεί πριν ξεκινήσει η επίθεση; Σίγουρα είπαμε ο ένας στον άλλο ότι δεν ήμασταν και τόσο σκληρά πιεσμένοι, αλλά μια μοίρα μαχητικών θα μπορούσε να σταλεί για να μας βοηθήσει. Και ακριβώς αυτή η μικρή βοήθεια υπέρ μας θα μπορούσε να κάνει θαύματα.
Στις δώδεκα μεταφορικά αεροσκάφη εμφανίστηκαν και πάλι, αλλά αντί να ρίξουν αλεξίπτωτα κατευθύνθηκαν στο αεροδρόμιο. Τα παρατηρούσαμε καθώς στριφογύριζαν και τελικά προσγειώθηκαν. Τα λίγα πυροβόλα όπλα μας άνοιξαν πυρ, και πέτυχαν μια υπέροχα πολύ καλή αναλογία άμεσων χτυπημάτων. Μέχρι τις δύο το μεσημέρι το αεροδρόμιο είχε μετατραπεί σε μια μάζα από συντρίμια. Διότι εκτός από το χάος που προκάλεσε στο έδαφος το πυροβολικό, είχαν επίσης κτυπηθεί και πολλά Γερμανικά αεροπλάνα καθως προσγειωνόταν.
Κατά μήκος της λωρίδας της παραλίας που βρίσκεται κοντά στο αεροδρόμιο, οι Γερμανοί έσπευσαν να σπρώξουν τα μεταφορικά αεροπλάνα για να κερδίσουν χώρο για τα καινούργια αεροπλάνα και στρατεύματα που προσγειωνόταν στο αεροδρόμιο, προτού μπουν στο στόχαστρο του πυροβολικού μας και χάσουν την κάλυψή τους . Συχνά το πυροβολικό μας πετύχαινε ένα αεροπλάνο με την δεύτερη βολή κανοντας το χίλια κομμάτια. Η απώλειες των αεροπλάνων και του εχθρού πρέπει να ήταν τεράστιες. Παρόλο που βρισκόμασταν σε εξαιρετική θέση για να δούμε τα πάντα, ήμασταν πολύ κοντά στην ακτίνα του πυροβολικού. Το ότι όλα αυτά τα αεροπλάνα συγκεντρωνόταν γύρω από τα ελαιόδενδρα που βρισκόμασταν εμείς δεν ήταν σίγουρα καλό σημάδι.
10- ΠΑΡΑΔΙΔΟΝΤΑΣ ΨΥΧΗ
Κατά τις 3 η ώρα, κι άλλοι αλεξιπτωτιστές ρίφθηκαν ανάμεσα στους Μαόρι και τον υπόλοιπο λόχο μας. Κανένας δεν ήρθε κοντά μας. Περιμέναμε τις διαταγές και όταν επιτέλους έφτασε η λέξη για να μπορέσουμε να επιστρέψουμε και να συνδράμουμε τον υπόλοιπο λόχο, ολόκληρη η Γερμανική αεροπορία φαινόταν να είναι πάνω στον αέρα. Πώς δεν σκοτωθήκαμε όλοι ακόμα δεν ξέρω. Κυριολεκτικά έβρεχε καυτό μολύβι.
Οι δέκα από εμάς αναγκαστήκαμε να επιστρέψουμε πίσω, και σε πρώτη φάση είχαμε ελιές για να μας καλύβουν, αλλά στο ήμισυ έπρεπε πρώτα να περάσουμε ένα ξέφωτο περίπου εκατόν πενήντα μέτρα πλάτος. Περίπου πέντε λεπτά περιμέναμε ανυπόμονα τα αεροπλάνα να σταματήσουνε να περνάνε για λίγο. Θα έπρεπε να κάνουμε αυτό το πέρασμα σε δυάδες. Ο Tommy και εγώ προπορευόμασταν.
Επιτέλους ένα διάλειμμα εμφανίστηκε στο πέρασμα των αεροπλάνων και φύγαμε οι δυό μας. Είμασταν στα 2/3 της απόστασης όταν ένα Me110 πέρασε από πάνω μας. Μας έριξε μια ριπή από σφαίρες, και εμείς πέσαμε κάτω να καλυφθούμε όπως-όπως. Ήταν ένα μικρό χαντάκι γεμάτο γαϊδουράγκαθα, αλλά γαιδουρόγκαθα ή όχι, ήταν ένα καταφύγιο για μας. Αυτό το Me110 ήταν μόλις μερικά μέτρα μπροστά από πολλά άλλα. Για δευτερόλεπτα που φαινόταν ώρες, είμασταν εκεί ξαπλωμένοι. Ξέραμε ότι μας είχε εντοπίσει από τις σφαίρες που έρχονται τόσο κοντά σε μας, γιατί δεν υπήρχε τίποτα άλλο εκεί κοντά να χτυπήσει.
Δεν μπορούσαμε πλέον να μείνουμε άλλο εκεί, και με ένα σάλτο, τρέξαμε και ξεπερασαμε το υπόλοιπο της απόστασης. Τίποτα δεν μας έπληξε, αλλά κάποιες σφαίρες έπεσαν πολύ κοντά. Νόμιζα πια,ότι όλα τα αεροσκάφη της Γερμανικής Πολεμικής Αεροπορίας είχαν ανοίξει πυρ πάνω μου.
Φωνάξαμε πίσω στους άλλους ότι είμασταν ασφαλείς, και ο λοχίας μας είπε να πάμε στον λόχο. Αυτός και οι υπόλοιποι θα έπαιρναν μια μακρύτερη διαδρομή. Αυτό ήταν και το πιο σοφό, καθώς το ρίσκο να περάσουν αυτό το ανοιχτό πεδίο ήταν πολύ υψηλό. Πιστέψτε με, το ήξερα σίγουρα εγώ.
Όταν φτάσαμε στον λόχο, μας είπαν ότι δεν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα προς το παρόν,και μας συμβούλεψαν να βρούμε την κατάλληλη κάλυψη μέχρι να πέσει το σκοτάδι. Τότε επρόκειτο να επιτεθούμε σε μια συστάδα ελιών όπου υπήρχαν αλεξιπτωτιστές. Η θέση μας ήταν κακή. Βρισκόταν στην κορυφή ενός μακρού χαμηλού ποταμού. Τρέξαμε κατά μήκος της κορυφογραμμής όπου ήταν ένα χαντάκι πλάτους τεσσάρων ποδιών, και διόμισυ πόδια βαθύ. Ψηλό γρασίδι είχε φυτρώσει σε αυτό. Εδώ κρυφτήκαμε. Φοβόμασταν το φως της ημέρας και προσευχόμασταν να πέσει το σκοτάδι.
Καθώς αυτά τα φοβερά τέρατα (Αεροπλάνα) ήρθαν ξανά και ξανά, από τις τέσσερις, μέχρι να πέσει το σκοτάδι, πέρασα τις τρείς χειρότερες ώρες της ζωής μου. Τα αεροπλάνα έκαναν κύκλους, στριφογύριζαν και πολυβολούσαν παντού. Μερικά έφευγαν και κατευθυνόταν προς την Ελλάδα, αλλά αμέσως κάποια καινούργια έπαιρναν τη θέση τους. Σε μια γύρα τους χτύπησαν το χαντάκι που κρυβόμασταν, αλλά ευτυχώς δεν χτυπήθηκε ούτε ένας από εμας τους εξήντα ταλαίπωρους που βρισκόταν μέσα σε αυτό.
Είχα πάθει αγκύλωση, κράμπες, αλλά δεν τολμούσα να κουνήσω ούτε τις βλεφαρίδες των ματιών μου. Καθώς ήθελα να μάθω τι ώρα ήταν δεν τολμούσα να κουνήσω το σώμα μου ούτε μια ίντσα, ώστε να μπορώ να δω το ρολόι στον αριστερό καρπό μου. Υπάρχει ένα παλιό ρητό που λέει “Παραδίδοντας στο φάντασμα” που έχει την έννοια του όταν είναι κάποιος έτοιμος να πεθάνει, ή τέλος πάντων κάτι τέτοιο. Λοιπόν “παρέδωσα στο φάντασμα” όχι λίγες φορές σε εκείνο το χαντάκι. Αν τα αεροπλάνα είχαν πάει κατά μήκος της τάφρου αντί να την διασχίσουν κάθετα, δεν θα υπήρχε ούτε ένας άνθρωπος ζωντανός.
Όταν τελικά έπεσε το σκοτάδι, τα αεροπλάνα μας άφησαν και τεντώσαμε και ανακουφίσαμε τα πονεμένα σώματά μας. Ήμασταν έτοιμοι τώρα να επιτεθούμε με εφόπλου λόγχη και να “φάμε” μερικούς Γερμανούς. Εντούτοις απογοητευτήκαμε και πάλι επειδή πληροφορηθήκαμε ότι οι Μαόρι είχαν ήδη επιτεθεί εφόπλου λόγχη κι εμείς έπρεπε μόνο να κόψουμε την διαφυγή (των αλεξιπτωτιστών) από το ρέμα και να περιμένουμε τους Μαόρι να συναντηθούν μαζί μας.
Αυτό δεν φαινόταν πολύ καλό για εμάς και ρωτήσαμε γιατί δεν μπορούσαμε κι εμείς να πάμε. Η απάντηση που λάβαμε ήταν ότι οι Μαόρι μπορούσαν να χειριστούν την κατάσταση πολύ εύκολα μόνοι τους. Είχαμε μια ευκαιρία ακόμη.Κι αυτή ήταν όταν μάθαμε ότι μια επίθεση επρόκειτο να λάβει χώρα στο αεροδρόμιο νωρίς το πρωί και θα έπρεπε να συμπεριληφθούμε σε αυτήν. Η χαρά μου ήταν σύντομη, διότι κάποιοι από εμάς επιλέχτηκαν για μια άλλη δουλειά. Ο Tommy, εγώ και έξι άλλοι. Η δουλειά ήταν να φρουρήσουμε τα πυροβόλα όπλα κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Φτάσαμε στις θέσεις των όπλων και αναφερθήκαμε στον Διοικητή. Μας έδωσε ένα πρόγραμμα φρούρησης. Ήμασταν ανά ζεύγη. Ένας από εμάς μπορούσε να κοιμηθεί αν ένιωθε ότι έπρεπε, ενώ ο άλλος θα κρατούσε την σκοπιά.
Μέχρι το δέκα δεν συνέβη τίποτα, αλλά λάμψεις εμφανίστηκαν στη θάλασσα. Ο Τόμι με ξύπνησε και μαζί παρακολουθούσαμε τις αναλαμπές και ακούγαμε τις υπόκωφες βροντές.
