Το Ιστορικό Δημοτικό τραγούδι της Κρήτης για το 1821

Μετέχοντας στις εκδηλώσεις κατά το επετειακό έτος της Εθνεγερσίας και τιμώντας συγχρόνως έναν ακούραστο και διαπρεπή συνεργάτη τους, τα «Χανιώτικα Νέα», σε συνεργασία με το «Μουσείο Τυπογραφίας Γιάννη και Ελένης Γαρεδάκη» (Βιοτεχνικό Πάρκο Χανίων), εξέδωσαν με έναν πολυτελή τόμο την ως άνω, εν τίτλω, εξαίρετη εργασία του Σταμάτη Απ. Αποστολάκη, που επί «δεκαετίες επισκέπτεται την Εφημερίδα για να καταθέσει για δημοσίευση τα “Πανευματικά και καλλιτεχνικά Γεγονότα του Τόπου μας”, όπως έχει ονοματίσει ο ίδιος τη στήλη του», καθώς σημειώνει με συναισθηματική φόρτιση ο εκδότης της εφημερίδας Γιάννης Γαρεδάκης, συνιδρυτής του Μουσείου Τυπογραφίας με τη σύζυγό του Ελένη (Χανιά 2021, σελ. 128, 4ο σχήμα, έγχρωμο παραστατικό της Κρήτης εξώφυλλο).
Ο Αποστολάκης είναι πασίγνωστος για το συγγραφικό πολιτιστικό έργο του, Δάσκαλος – Λαογράφος, όπως υπερήφανα πάντοτε δηλώνει, με πολύχρονη, από το 1952(!) έρευνα και καταγραφή λαογραφικού υλικού, τετιμημένος από την Ακαδημία Αθηνών «διά την 50ετή εργασία του για διάσωση και μελέτη του εν Κρήτη Λαϊκού Πολιτισμού», τον δε Μάρτιο του 2017 έγινε η χειροθέτησή του με τον τίτλο “Άρχων Προστάτης των Γραμμάτων της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας», με τις ευλογίες του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου. Ας τονισθεί ιδιαίτερα η πολύχρονη συνεργασία και φιλία του με τον μακαριστό συμπατριώτη Ειρηναίο Γαλανάκη, του οποίου είναι βιογράφος και επιμελητής του εκδιδομένου έργου Του. Πληρεστάτη βιογραφία και εργογραφία του Αποστολάκη δημοσιεύονται στον προς τιμήν του εκδοθέντα τόμον «Εγκώμιον» το 2009, με εργασίες πανεπιστημιακών και άλλων διακεκριμένων φίλων του.
Στον τόμο, μετά το εισαγωγικό σημείωμα, ο Αποστολάκης παρουσιάζει 35 ιστορικά τραγούδια και 33 ριζίτικα , ανθολογημένα, εκτός από τη δική του πληρεστάτη συλλογή, και από άλλες γνωστές, δηλαδή της Ακαδημίας Αθηνών, των Π. Βλαστού, Αντ. Γιανναράκη, Θεοχ. Δετοράκη, Π. Κελαϊδή, Π. Μαρκατάτου, Ιδ. Παπαγρηγοράκη και Π. Φαφουτάκη.
Στα τραγούδια – στιχουργήματα γενικότερα – αυτά απαθανατίζονται πολεμικά γεγονότα και υμνούνται γνωστοί Κρήτες αγωνιστές (Θοδωρομανώλης, Ξωπατέρας, Κριάρης κ.ά.), που για 15 απ’ αυτούς δίδονται και τα πορτραίτα με τις επιβλητικές μορφές τους. Δύο ριζίτικα, σε ευρωπαϊκή μουσική γραφή από τον Ν. Βλατάκη, επιστέφουν τον τόμο με το άμεσα ανταποκρινόμενο στο επετειακό έτος θέμα του, με τα τραγούδια να διαιωνίζουν το μέγεθος της προσφοράς της Κρήτης και του Λαού της στους απελευθερωτικούς αγώνες του Έθνους.
Στον ακούραστο Αποστολάκη και στους εκδότες κύριον και κυρίαν Γαρεδάκη ένθερμος ο φιλικός χαιρετισμός και εγκάρδιος ο οφειλόμενος έπαινος.