Σήμερα και αύριο, ανοίγει ξανά η βαριά σιδερένια πόρτα του λαβωμένου μνημείου για ν’ ανάψουν το κεράκι τους οι πιστοί στη Χάρη τ’ αϊ Λευτέρη.
Του Αγίου όπου οι φυλακισμένοι εναπόθεταν τις ελπίδες τους για σωτηρία και ομαλή επανένταξη στη ζωή, απαλλαγμένοι από τα πάθη τους. Για τον λόγο αυτό, το 1955, ύψωσαν εκκλησάκι εντός του μικρού οχυρού που βρίσκεται στην νότια πλευρά τού φρουρίου μεταφέροντας εκεί το μικρότερο που προϋπήρχε στην μεγάλη εσωτερική αυλή.
Αξίζει πραγματικά να κοντοσταθούν για λίγο οι επισκέπτες έξω από την κεντρική είσοδο του μνημείου και να ρίξουν την ματιά τους στην περίτεχνη κρήνη που έμελε να ακολουθήσει και εκείνη την τύχη του μνημείου.
Μια δεκαετία περίπου μετά την λειτουργία του φρουρίου Ιτζεδίν οι Οθωμανοί χτίζουν στη νότια πλευρά του, δεξαμενή με κρήνη για τις ανάγκες ύδρευσης των στρατιωτών και όχι μόνο, αφού ύδρευε και την γύρω περιοχή μαζί με το μικρό χωριό του Καλαμίου.
Κατασκευάζεται από τον Αποκορωνιώτη αρχιτέκτονα και πρωτομάστορα της εποχής, τον Γεωργαράκη, ο οποίος χτίζει νοτιότερα και το τζαμί για τις λατρευτικές ανάγκες της φρουράς. Στην πρόσοψή της είχε 3 βρύσες και διακοσμείται με Οθωμανικά σύμβολα όπως η ημισέληνος και τ’ αστέρια.
Στη δυτική πλευρά της φέρει δύο επιγραφές.
Η μία στα ελληνικά αναφέρει:
ΕΠΙ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΟΣ ΣΟΥΛΤΑΝ ΧΑΜΙΤ ΟΙΚΟΔΟΜΗΘΗ ΥΠΟ Γ. ΓΕΩΡΓΑΡΑΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΟΣ ΕΤΕΙ 1884 ΜΗΝΙ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΩ.
Η άλλη, σε οθωμανική γραφή, ξεκινάει με τον τουγρά ή την τουρά (το καλλιγραφικό έμβλημα του κάθε Τούρκου ηγεμόνα) του Σουλτάνου Αμπντουλχαμίτ Χαν Β’. Αποτελείται από το όνομα, το πατρώνυμο και τους τίτλους του σουλτάνου με την φράση «πάντα νικητής».
Στη συνέχεια αναφέρει σε μαρμάρινη πλάκα…
«Αμπντουλχαμίτ Χαν, γιος του Αμπντουλμετζίτ, πάντοτε νικητής, γαζής (μαχητής).
Η εξοχότητά του, ο Αμπντουλχαμίτ Β, η δόξα του οίκου των Οθωμανών, χάρη στη διάθεσή του να ευεργετεί, διοχέτευσε αυτή την πηγή, δώρισε αυτή την κρήνη, έφερε νερό σε αυτό το οχυρό και θεράπευσε τη φλέγουσα ανάγκη για νερό. Ω Θεέ, όσο οι διψασμένοι πίνουν αυτό το νερό, όσο οι στρατιώτες του Ισλάμ πλένονται πριν από την προσευχή, ο δάκτυλος του εχθρού ας μην θολώσει ποτέ το ποτάμι της ζωής του βασιλιά. Ας κάνει πάντοτε νέες αγαθοεργίες. Ας είναι ευφυολόγος ο λόγος κάτω από την προστασία του. Ο σπλαχνικός δούλος του Ραχμί, έγραψε το τέλειο χρονόγραμμα: αυτό το νερό είναι ευεργέτημα του Αμπντουλχαμίτ Χαν, 27 Ραμαζάν 1301 (21 Ιουλίου 1884)».
Αξίζει εδώ να σημειώσουμε πως το 1301 είναι έτος ΕΓΙΡΑΣ σύμφωνα με το Ισλαμικό ημερολόγιο.
Εφαρμόζοντας τον γνωστό τύπο μετατρέπουμε στο Γρηγοριανό ημερολόγιο (0,97023 * 1301 ) + 621,57 ≈ 1884
Ενδεικτικές πηγές:
• Wikipedia
• Digitalcrete.ims.forth.gr
• Τζομπανάκη Χρυσούλα, Η αρχιτεκτονική στην Κρήτη: περίοδος των νεοτέρων χρόνων, Ηράκλειο 2005
