Καλοκαίρι του 1974 ένα – ενάμισι μήνα μετά τη δικτατορία των συνταγματαρχών, δέχτηκα ένα τηλεφώνημα από κάποιο αστυνομικό τμήμα της Αττικής, στις Κουκουβάουνες που έμενα τότε.
Ο αστυνομικός διευθυντής, αφού μου συστήθηκε και βεβαιώθηκε με ποιoν μιλάει, με ρώτησε -ευγενικά- αν θα μπορούσα να τους “εξυπηρετήσω” σε κάτι.
Θορυβημένος εγώ, από τις “εξυπηρετήσεις” που ήξερα ότι ζητούσαν συνήθως αυτοί οι άνθρωποι -κι ακόμα ζητάνε- του απάντησα ψύχραιμα:
– Εξαρτάται.
– Τι θα πει εξαρτάται; με ρωτά έξαλλος.
– Εξαρτάται από το τι θα μου ζητήσετε. Και από το αν μπορώ, και αν θέλω.
Εν πάση περιπτώσει επρόκειτο για κάποιον ξάδερφο του πατέρα μου που είχε αμνησία, θυμόταν μόνο τ’ όνομά του και την καταγωγή του, και είχε χαθεί στους δρόμους της Αθήνας.
Καθώς φαίνεται, ο αστυνομικός αυτός, τόσα χρόνια θεματοφύλακας του τρόμου, δεν είχε συνηθίσει σε ευθείες απαντήσεις, ίσως λοιπόν και να ‘χε δίκιο που εξοργίστηκε.
Τι θέλω τώρα και θυμήθηκα το περιστατικό αυτό; Πριν λίγες μέρες στο λιμάνι της πόλης μας συνέβη ένα αποτρόπαιο περιστατικό, με πρωταγωνιστές άντρες του Λιμενικού Σώματος σε βάρος νεαρού μουσικού, που τα τελευταία χρόνια μάς χαρίζει τις ωραίες μελωδίες του στο δρόμο. Οπως ο ίδιος αναφέρει σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ(**). (Ο καθένας μπορεί να την ακούσει στο διαδίκτυο), του ζητήθηκε δυο φορές από συγκεκριμένο όργανο του Λιμενικού να φύγει, καθώς η μουσική στο δρόμο διώκεται ως επαιτεία. Εκείνος του απάντησε ψύχραιμα ότι ο νόμος περί επαιτείας έχει καταργηθεί, όπως συμβαίνει πράγματι. Μολαταύτα, στην τρίτη επίσκεψη και φαρμακερή, ο συγκεκριμένος αστυνομικός μαζί με συναδέλφους του, στην άρνησή του να τον ακολουθήσει στο Λιμεναρχείο, τον έριξε στο δάπεδο, τον απείλησε ότι θα του ρίξει, τον πάτησε στο κεφάλι με το γόνατο (εκδορές στο πρόσωπο), τον έσυρε με τη βία, του φόρεσε χειροπέδες. Αυτά, μπροστά σε έκθαμβους ντόπιους και ξένους μάρτυρες θεατές.
Η συνέχεια στο Λιμεναρχείο όπου προπηλακίζεται εκ νέου και μάλιστα ενώπιον του αξιωματικού. Απειλείται με κατηγορίες για αντίσταση κατά της αρχής, αλλ’ επειδή καθώς φαίνεται καταλαβαίνουν πως ξεπεράσανε τα όρια, τον αφήνουν να φύγει με πρόστιμο 200 ευρώ, με κάποιο νόμο που… ανακάλυψαν για τάχα “συναυλία άνευ αδείας με επαγγελματικό σκοπό”.
Κανείς βέβαια, δεν μπορεί να δικαιολογήσει μια τέτοια συμπεριφορά, καθώς απαγορεύεται κι απ’ τους δικούς τους νόμους. Υποθέτω λοιπόν, ότι η σοβαρή στάση και η ευθύτητα με την οποία ο καλλιτέχνης αυτός αντιμετώπισε την πρόκληση, είναι που εξαγρίωσε το… καλόν αυτόν παλικαρά που θέλησε να μας προστατέψει από την… ηχορύπανση!!
Και καλά, ο χουντικός αστυνόμος που μου τηλεφώνησε τότε και τα πήρε στο κρανίο από τη στάση μου. Σήμερα όμως;
Οπως πληροφορήθηκα το γεγονός, μου φάνηκε ακραίο. Ωστόσο, ας σκεφτούμε το γενικότερο κλίμα που επικρατεί, ας σκεφτούμε την ενενηντάχρονη γιαγιά στη Θεσσαλονίκη με τα τερλίκια, τον Κορκονέα που κοντεύουν να τον αθωώσουν, τη Χρυσή Αυγή της οποίας η δίκη για τη δολοφονία του εργάτη και καλλιτέχνη Παύλου Φύσσα έχει καταντήσει σήριαλ!!
Ας σκεφτούμε τη συμπεριφορά της αστυνομίας απέναντι στους Ρομά, και τον “νοικοκύρη” που σκότωσε πισώπλατα τον τσιγγάνο για δυο κοτόπουλα, και κυκλοφορεί ελεύθερος!! Ας θυμηθούμε και τους λιμενικούς, πριν μερικά χρόνια, στο Αγαθονήσι που κατηγορήθηκαν ότι πνίξανε μετανάστες, άντρες και γυναίκες με παιδιά στην αγκαλιά· οι άνθρωποι, ως φαίνεται, είναι μικροί θεοί: σώζουν, χαρίζουν ζωές, αλλά… παίρνουν κιόλας!!
Το θετικό είναι ότι, στο σημείο που χτύπησαν τον Αντρέα, πραγματοποιήθηκε μεγάλη συναυλία συμπαράστασης από τους μουσικούς του δρόμου και πορεία διαμαρτυρίας.
Τα ζητήματα αυτά, είναι πολύ σημαντικά και δεν ξέρουμε πόσα παρόμοια συμβαίνουν και δεν τα μαθαίνουμε. Στ’ όνομα τάχα της… δουλοτουριστικής ευπρέπειας και της… ευρωλιγούρας και δε ντρεπόμαστε… Λησμονούν οι ιθύνοντες όλων των κλιμάκων και των εξουσιών πως οι “τέχνες του δρόμου”, οι μουσικοί, οι ζωγράφοι, οι χειροτέχνες, οι ισορροπιστές, είναι πλέον χαρακτηριστικό της ευρωπαϊκής κουλτούρας, κι από τα πιο όμορφα.
Ας τοποθετηθούν οι τόσοι και τόσοι υποψήφιοι δήμαρχοι για τα ζητήματα αυτά. Ας μου απαντήσουν τέλος πάντων, ο νυν δήμαρχος και ο λιμενάρχης στο ερώτημα που τους έθεσα δημόσια εδώ και καιρό, ποιανού την ασφάλεια απειλούσαν οι πλανόδιοι ζωγράφοι στην Ακτή Τομπάζη κι απομακρύνθηκαν από κει.
Αλλά κυρίως ας ευαισθητοποιηθούμε οι δημότες για τα ζητήματα του πολιτισμού, για τα δημοκρατικά μας δικαιώματα. Ας αντισταθούμε, στην πραγματική ηχορύπανση και στην τρομοκράτηση των ιδεών και των συμπεριφορών.
Και οι αστυνόμοι ας μην κυνηγούν πια σπουργίτι με κανόνι! Ή μάλλον το… αηδόνι (***).
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
** Σοφία Θεοδωράκη, ΕΡΤ Χανίων 10 Μαΐου.
*** “Το κανόνι και τ’ αηδόνι”, εξαιρετική ταινία του Πάνου Γλυκοφρύδη (1963 – 64).
