Η Ιστορία βρίθει από χονδροειδή σφάλματα που οφείλονται στις αυταπάτες και τη βεβαιότητα ηγετών και των λαών που τους ακολούθησαν με τυφλή εμπιστοσύνη στις ικανότητές τους.
Η αυταπάτη έχει βαθιές εξελικτικές ρίζες. Τη χρειαζόμαστε για να μπορούμε ν’ αντέξουμε την πραγματικότητα, για να δημιουργούμε μια ωραιοποιημένη εικόνα του εαυτού μας, για να διαχειριζόμαστε την αβεβαιότητα του κόσμου. Τι συμβαίνει όμως όταν αρνούμαστε μια καταστροφική πραγματικότητα ωθώντας την στο περιθώριο; Τι συμβαίνει όταν στεκόμαστε αδρανείς μπροστά στο εκρηκτικό πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής που ήδη μεταβάλλει τον κόσμο ριζικά;
Η επιστήμη είναι απολύτως σαφής. Το κλίμα θερμαίνεται κυρίως λόγω της εκθετικής αύξησης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από τον άνθρωπο με την καύση ορυκτών καυσίμων, δηλαδή άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας του κλίματος προκαλεί αύξηση της συχνότητας και της έντασης ακραίων καιρικών φαινομένων: ξηρασίας, πλημμυρών, καυσώνων και τυφώνων. Προκαλεί ακόμη άνοδο της στάθμης της θάλασσας, εξαφανίσεις ειδών, διαταραχή του υδρολογικού κύκλου και εξάπλωση νόσων όπως η ελονοσία και η νόσος Lyme. Η Εθνική Ακαδημία Επιστημών των ΗΠΑ έχει συνδέσει την κλιματική αλλαγή με την κατάρρευση κοινωνιών λόγω νόσων, λειψυδρίας και πείνας.
Το μεγαλύτερο ποσοστό CO2 που εκπέμπουμε θα παραμείνει στην ατμόσφαιρα για πάνω από 1000 έτη. Κατά την Παγκόσμια Τράπεζα, υπάρχει πιθανότητα 20% να ανέλθει η μέση θερμοκρασία της γης κατά 4 oC μέχρι το 2100 σε σχέση με το 1900. Σήμερα βιώνουμε πολλά ακραία καιρικά φαινόμενα με αύξηση μόνο κατά 0,75 oC, ενώ ο στόχος είναι να μην υπερβούμε τους 2 oC. Ο χρόνος όμως έχει σχεδόν εξαντληθεί καθώς τα κράτη καθυστερούν τη λήψη δραστικών μέτρων που θα τα απεξαρτήσουν από τα ορυκτά καύσιμα.
Η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας κατά 4 oC θα είναι καταστροφική για τον πολιτισμό μας. Το παρελθόν μάς δίνει μια ιδέα του τι θα συμβεί. Κατά την τελευταία περίοδο των παγετώνων δεν υπήρχε ακόμη πολιτισμός. Η μέση θερμοκρασία ήταν 4 έως 7 oC χαμηλότερη της σημερινής και η στάθμη της θάλασσας ήταν χαμηλότερη κατά 120 μ. Όταν η θερμοκρασία όμως ήταν 2 έως 3 oC υψηλότερη, η στάθμη της θάλασσας ήταν 25 έως 35 μ υψηλότερη. Μπορεί κανείς να φανταστεί το κοινωνικό χάος όταν δεκάδες εκατομμύρια φτωχών θα εγκαταλείπουν τις βυθισμένες κάτω απ’ το νερό πατρίδες τους.
Οι φυσικές καταστροφές το 2011 κόστισαν 400 δισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως. Τον Ιανουάριο του 2013 η Αυστραλία επλήγη από καύσωνα που ανάγκασε τη Μετεωρολογική Υπηρεσία της να προσθέσει δύο χρώματα, ροζ και ιώδες, στον θερμοκρασιακό της χάρτη για ν’ απεικονίσει τους 47,8 oC που κατέγραψε. Η χώρα καιγόταν από πυρκαγιές επί εβδομάδες με τεράστιες οικονομικές και οικολογικές συνέπειες.
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), με πρωταγωνιστές την ηλιακή ενέργεια και τον άνεμο, μπορούν να καλύψουν όλες τις ενεργειακές ανάγκες μας. Οι επενδύσεις σε ΑΠΕ συντελούν στην οικονομική βιωσιμότητα και στη δημιουργία θέσεων εργασίας σε μια χώρα. Αντ’ αυτών η Ελλάδα ετοιμάζεται για μια θηριώδη επένδυση 1,4 δισεκατομμυρίων ευρώ σε λιγνιτική μονάδα στην Πτολεμαΐδα ισχύος 660 MW. Η μονάδα έχει αναμενόμενη ζωή τουλάχιστον 50 ετών και έχει χαρακτηρισθεί φιλική προς το περιβάλλον επειδή θα έχει λιγότερες εκπομπές ρύπων συγκρινόμενη με άλλους απαρχαιωμένους σταθμούς. Είναι σαν ένας ηπατολόγος να χαρακτηρίζει το βερμούτ φιλικό στο συκώτι σε ασθενείς με κίρρωση ήπατος που έως τώρα έπιναν ουίσκι, επειδή περιέχει λιγότερο οινόπνευμα.
Ο κ. Λαφαζάνης θα πρέπει να θυμηθεί ότι εκτός από Υπουργός Ενέργειας είναι και Υπουργός Περιβάλλοντος. Όταν θα εμφανισθεί στη Διεθνή Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα στο Παρίσι τον Δεκέμβριο, δεν θα μπορεί να επικαλεσθεί την κατασκευή του τεράστιου σταθμού ως περιβαλλοντική πολιτική της χώρας. Η Κόστα Ρίκα με 5 εκατομμύρια κατοίκους, χρησιμοποιεί 100% ΑΠΕ. Εμείς με τόσο ήλιο και άνεμο συνεχίζουμε την παρωχημένη και άκρως επικίνδυνη πολιτική των ορυκτών καυσίμων.
Οι επενδύσεις σε άνθρακα και υδρογονάνθρακες έχουν δύο όψεις: τη μια του βραχύβιου οικονομικού οφέλους και την άλλη, τη μόνιμη, ενός αφιλόξενου πλανήτη.