Καλοί μου φίλοι, καλό Σαββατοκύριακο!
Για το “Λεμονόσπιτο” της και φίλης μου ξεχωριστής Χανιώτισσας, νηπιαγωγού Δέσποινας Τζιάκη ο λόγος στον σημερινό παιδότοπο. Για ένα σύγχρονο περιβαλλοντικό ελληνικό παραμύθι που “διαδραματίζεται” σ’ ένα μικρό νησί του Αιγαίου, την Φολέγανδρο, πρόκειται. Για ένα παραμύθι που εικονογράφησε η Σμαράγδα Τζιτζικαλάκη και κυκλοφορεί από της εκδόσεις “Ροδάμανθυς”. Αξέχαστη η πρώτη παρουσίασή του πριν ενάμισι περίπου χρόνο, στις 3 Δεκεμβρίου 2018 συγκεκριμένα, στο Νεώριο Μορο. Τότε σκέφτηκα τη φιλοξενία του στον Παιδότοπο.
Ωστόσο το παραμύθι παρουσιάστηκε και ξαναπαρουσιάστηκε, μέχρι και στη Φολέγανδρο, έφτασε… Ευκαιρία να το γνωρίσουμε σ’ όλους τους μικρούς και μεγάλους αναγνώστες μου, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου που είναι σε λίγες μέρες, είπα… στον εαυτό μου και τηλεφώνησα στη Δέσποινα για τα περαιτέρω… Καλοτάξιδο το “Λεμονόσπιτό” σου, καλή μου συναδέλφισσα!
Σας χαιρετώ με αγάπη όλους!
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης, δάσκαλος
Σημείωση: Εκ των ων ουκ άνευ ότι ο “Παιδότοπος” θα συνεχίσει, Θεού θέλοντος να είναι ανοιχτός. Την περίοδο του κορωνοϊου κι αν χρειάζεται!
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Η Δέσποινα Τζιάκη γεννήθηκε και μεγάλωσε σε ένα ορεινό χωριό της Κρήτης στο Κακοδίκι Σελίνου Χανίων. Σπούδασε, Παιδαγωγικά στο τμήμα Νηπιαγωγών του Α.Π.Θ, συνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στο Ε.Α.Π. και μετεκπαιδεύτηκε στο Διδασκαλείο Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Κρήτης. Τα 20 τελευταία χρόνια υπηρετεί ως νηπιαγωγός σε δημόσια νηπιαγωγεία των Χανίων. Ασχολείται με το παιδικό βιβλίο και την παιδική λογοτεχνία και έχει λάβει μέρος σε διαγωνισμούς έχοντας αποσπάσει βραβεία και διακρίσεις. Έργα της έχουν εκδοθεί σε συλλογικούς τόμους παραμυθιών και σε εκπαιδευτικά βιβλία. Το 2018 κυκλοφόρησε το βιβλίο της “Το λεμονόσπιτο” από τις εκδόσεις “Ραδάμανθυς’. Εχει σχεδιάσει και υλοποιήσει με επιτυχία πολλά εκπαιδευτικά προγράμματα και δράσεις περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και φιλαναγνωσίας. Επίσης αφηγείται λαϊκά παραμύθια και είναι μέλος της ομάδας “Οι παραμυθάδες της πόλης των Χανίων”.
Η ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟ ΛΕΜΟΝΟΣΠΙΤΟ
Διακοπές Χριστουγέννων! Τα σχολεία είναι κλειστά και πάμε μαζί με τους δυο καλούς φίλους, τον Βασίλη και τον Νικόλα, σε ένα από τα πολλά νησιά του Αιγαίου, στη Φολέγανδρο. «Έλα Νικόλα… λίγο ακόμα και φτάσαμε. Το λεμονόσπιτο μας περιμένει», είπε ο Βασίλης στον φίλο του. «Κουράστηκα, πονάνε τα πόδια μου… μα αυτή η περιέργειά μου να δω το λεμονόσπιτο μού δίνει κουράγιο να συνεχίσω, όμως για λίγο ακόμα… δεν έχω συνηθίσει τόσο περπάτημα», απάντησε αγκομαχώντας ο Νικόλας.
Ο Βασίλης φιλοξενούσε το φίλο του για τις διακοπές των Χριστουγέννων στο νησί του και του είχε υποσχεθεί να τον ξεναγήσει στο λεμονόσπιτό του. «Εδώ είμαστε φίλε μου. Να το σπιτάκι της λεμονιάς μου!». «Ωωω! πρώτη φορά στη ζωή μου βλέπω τέτοιο σπίτι… Μόνο τα δεντρόσπιτα ξέρω, αλλά αυτά εδώ είναι τελείως διαφορετικά… εκείνα είναι ξύλινα και πάνω στα δέντρα… αυτό εδώ όμως είναι πέτρινο!», είπε με θαυμασμό ο Νικόλας.
«Αυτό φτιάχτηκε για το δέντρο… όχι για παιχνίδι. Κατασκευάστηκε για να προφυλάσσει τη λεμονιά. Το συνηθίζουν αυτό στο νησί μας. Χτίζουν τις πέτρες γύρω-γύρω από το δέντρο για προστασία! Ετούτο το λεμονόσπιτο το έφτιαξε ο παππούς μου με τα ίδια του τα χέρια. Με αγαπούσε πολύ ο παππούς… είχα βλέπεις και το όνομά του, Βασίλης! Όταν λοιπόν γεννήθηκα, φύτεψε εδώ μια λεμονιά… για μένα, για το χατίρι μου».
«Θα μεγαλώνεις εσύ, θα μεγαλώνει κι αυτή, και θα σας καμαρώνω!» έτσι είχε πει. «Και έτσι έγινε, μεγάλωνα εγώ, μεγάλωνε κι αυτή».
«Ααα, ωραία ιδέα είχε ο παππούς σου! Μόνος του το έφτιαξε; Κουβάλησε όλες αυτές τις πέτρες μόνος του;» ρώτησε με περιέργεια ο Νικόλας.
(Η αρχή του παραμυθιού)
ΤΟ “ΛΕΜΟΝΟΣΠΙΤΟ” ΜΟΥ
Την ιστορία του ΛΕΜΟΝΟΣΠΙΤΟΥ την εμπνεύστηκα από ένα ντοκιμαντέρ στην τηλεόραση που παρουσίαζε τα λεμονόσπιτα της Φολέγανδρου.
Μου δημιουργήθηκε η επιθυμία να γράψω μια ιστορία που να αναφέρεται σε λεμονόσπιτο και γενικότερα να έχει «χρώμα» ελληνικό.
Τα ονόματα των πρωταγωνιστών, η καθημερινότητά τους, οι σχέσεις τους και οι αναφορές στο έργο να είναι συνυφασμένα με την Ελλάδα, τα ήθη και τα έθιμά μας. Θεωρώ ότι αυτό θα βοηθήσει τους αναγνώστες -μικρούς και μεγάλους- να αναζητήσουν περισσότερες πληροφορίες για το νησί της Φολέγανδρου. Προσπάθησα να αναδείξω αξίες όπως η φιλία, ο σεβασμός στο περιβάλλον, η φιλοξενία, η δημιουργικότητα, οι οικογενειακές και οι διαπροσωπικές σχέσεις, η οικογένεια, η συνεργασία κ.ά. Η ιστορία είναι κατάλληλη για παιδιά προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας..
Δέσποινα Τζιάκη
Η ΣΧΕΣΗ ΠΑΠΠΟΥ ΕΓΓΟΝΟΥ
Κεντρικό και καθοριστικό ρόλο στη ροή του παραμυθιού παίζει η σχέση του παππού με τον εγγονό Ο παππούς φύτεψε την λεμονιά με τη γέννηση του εγγονιού του του Βασίλη και όσο μεγάλωνε η λεμονιά και φούντωνε τόσο μεγάλωνε και ο Βασίλης…! Με αγαπούσε πολύ ο παππούς είχα βλέπεις και το όνομά του Βασίλης. Όταν λοιπόν γεννήθηκα φύτεψε εδώ μια λεμονιά για μένα για το χατίρι μου. Θα μεγαλώνεις εσύ θα μεγαλώνει κι αυτή και θα σας καμαρώνω έτσι είχε πει… Και έτσι έγινε μεγάλωνα εγώ μεγάλωνε κι αυτή. Θα μπορούσε το δέντρο ως πηγή οξυγόνου να συμβολίζει τη ζωή του εγγονιού. Όπως το δέντρο τρέφεται από τις ρίζες του έτσι και η ζωή του εγγονού τροφοδοτείται από τις αξίες που κληρονόμησε από τις προηγούμενες γενιές. Ο θάνατος στο παραμύθι του λεμονόσπιτου δίνεται με ένα φυσικό και ωραίο τρόπο. Η σχέση του εγγονού με τον παππού δεν χάνεται μετά το θάνατο του αλλά συνεχίζει να υπάρχει μέσα από ό,τι άφησε πίσω του αλλά κυρίως μέσα από τις αναμνήσεις που παραμένουν ζωντανές στην ψυχή του μικρού.
(Απόσπασμα από την ομιλία της συντονίστριας Εκπαιδευτικού Έργου Μαρίας Μπαδιεριτάκη στο Νεώριο ΜΟΡΟ)
ΣΤΗΝ ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟ
Οι μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Φολεγάνδρου με τις δασκάλες τους σήμερα επισκέφθηκαν τη Δημοτική βιβλιοθήκη Φολεγάνδρου. Συζητήσαμε για το λεμονόσπιτο, χαρακτηριστικό της κάθε Φολεγανδίτικης οικογένειας τα παλιά χρόνια σε αρκετά και σήμερα και χαρίσαμε στα παιδιά το ομώνυμο παραμύθι της Δέσποινας Τζιάκη η οποία εμπνεύστηκε το περιεχόμενό του από τη Φολέγανδρο.
(σημείωμα από το Δήμο Φολεγάνδρου, 18 Νοεμβρίου 2019)
