…και το Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου
Η κυβέρνηση αιφνιδίασε όλους μας όταν με το νόμο 5056 του 2023, κατάργησε τα νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου από τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, με βασικούς γνώμονες την εξοικονόμηση πόρων και το νοικοκύρεμα και λογοδοσία των δήμων. Αναρωτιέται εύλογα κανείς αν η πρακτική του να καις τα ξερά μαζί με τα χλωρά, όπως λέει η παροιμία, είναι η ενδεδειγμένη στην Ελλάδα του 2024.
Η χώρα μας θεωρείται ένα ώριμο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα έπρεπε να λαμβάνει υπόψη της τι συμβαίνει και στις υπόλοιπες χώρες οι οποίες έχουν ανάλογους θεσμούς οι οποίοι όμως λειτουργούν άψογα, σύμφωνα με τα ισχύοντα διεθνή πρωτόκολλα και πρότυπα. Ίσχυαν αυτά τα πρωτόκολλα και πρότυπα στην περίπτωση των δύο κορυφαίων πολιτιστικών θεσμών που καταργήθηκαν, στην περίπτωση δηλαδή της Δημοτικής Πινακοθήκης Χανίων και του Κέντρου Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου; Καθόλου, δεν ίσχυαν. Διαχρονικά οι δημαρχιακές αρχές δεν κατάφεραν, από την ίδρυση των θεσμών αυτών, μέχρι σήμερα, να τους λειτουργήσουν με γνώμονα τα διεθνή πρωτόκολλα και πρότυπα, με λαμπρή εξαίρεση την περίοδο που επικεφαλής του ΚΑΜ ήταν ο Δημήτρης Αντωνακάκης ο οποίος με πολλά προβλήματα και δυσκολίες κατόρθωσε να λειτουργήσει το ΚΑΜ με τρόπο, από πολλές απόψεις, υποδειγματικό.
Αναρωτιέται κανείς τι πρόκειται να γίνει τώρα με τους θεσμούς αυτούς που είχαν μια ιστορία και μια συμβολή στην πολιτιστική ιστορία του τόπου, έστω και αν λίγοι ήταν ευχαριστημένοι με τον τρόπο που λειτουργούσαν. Προφανώς η ευθύνη μετατίθεται στο Δήμο που θα αναλάβει εξολοκλήρου τη συνέχιση ή διακοπή της λειτουργίας τους. Ας ελπίσουμε ότι δε θα επιστρατευθούν, κατά τη γνωστή πρακτική, οι επιτροπές εθελοντών οι οποίες πράγματι απαρτίζονται από πολλούς ανθρώπους που με ιδεαλισμό προσφέρουν την εργασία και τον ελεύθερο χρόνο τους και από άλλους λιγότερο ιδεαλιστές που εξαργυρώνουν την υπηρεσία τους με το αζημίωτο, δηλαδή με διάφορες χάρες και δουλειές, πωλήσεις και μεσολαβήσεις. Θα μπορέσει ο Δήμος να χαρίσει στους θεσμούς αυτούς, της Δημοτικής Πινακοθήκης και του ΚΑΜ, την πολυπόθητη αυτονομία τους, ώστε να καταφέρουν να λειτουργήσουν και να αναπτυχθούν όπως σε άλλες χώρες, ανεξάρτητα από το σφιχτό εναγκαλισμό των μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων;
Τα δύο αυτά κορυφαία ιδρύματα της πόλης, η Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων και το Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου, τα πίστεψαν πολλοί Χανιώτες, διακρίνοντας περισσότερο τι θα μπορούσαν να γίνουν, παρά διαπιστώνοντας τι είναι. Τώρα η κυβέρνηση προτρέπει να ξεκινήσουν εκ νέου σημειώνοντας ότι τώρα θα υπάρξει λογοδοσία που πριν δεν υπήρχε για τους χειρισμούς των Δήμων. Για να δούμε.
*Ο Κωνσταντίνος Β. Πρώιμος είναι επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών και κριτικός τέχνης, μέλος της καλλιτεχνικής επιτροπής της Δημοτικής Πινακοθήκης Χανίων
