Οι παθήσεις της σπονδυλικής στήλης αποτελούν ένα επιστημονικό πεδίο έρευνας και θεραπευτικών εφαρμογών που εξελίσσεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια.
Με την διεύρυνση της γνώσης και την βοήθεια της τεχνολογίας έχουν αναπτυχθεί νεότερες τεχνικές και μοντέρνα υλικά που συμπληρώνουν, ή αντικαθιστούν πλέον την κλασσική θεραπευτική αντιμετώπιση. Σύμφωνα με τον επίκουρο καθηγητή Ορθοπαιδικής – Χειρουργό Σπονδυλικής Στήλης, Διευθυντή Κλινικής Παραμορφώσεων Σπονδυλικής Στήλης Νοσοκομείου Metropolitan (www.metropolitan-hospital.gr) Δρ. Παναγιώτη Η. Ζουμπούλη, οι εξελίξεις αυτές είναι:
1. ο προεγχειρητικός τρισδιάστατος σχεδιασμός των χειρουργικών επεμβάσεων και η χρήση εξατομικευμένων, για τον κάθε διαφορετικό ασθενή, υλικών σπονδυλοδεσίας,
2. η διεγχειρητική τρισδιάστατη νευροπλοήγηση
3. η θερμική εκτομή – αφαίρεση των οστικών μεταστάσεων στη σπονδυλική στήλη με τη χρήση ραδιοσυχνοτήτων, και
4. η εισαγωγή της ρομποτικής χειρουργικής στη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης.
Αποτέλεσμα είναι η σύγχρονη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης, είτε αφορά σε ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές, είτε σε εκτεταμένες χειρουργικές επεμβάσεις, π.χ. διόρθωση μεγάλων παραμορφώσεων, να έχει τα χαρακτηριστικά:
της μεγαλύτερης ασφάλειας,
της ελαχιστοποίησης του μετεγχειρητικού πόνου,
της άμεσης μετεγχειρητικής κινητοποίησης χωρίς τη χρήση εξωτερικών κηδεμόνων,
της μικρότερης νοσηλείας και της γρήγορης ανάρρωσης.
Σύνθετες παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης, όπως είναι η σκολίωση και η κύφωση, ακόμη και σε περιπτώσεις παιδιών με συγγενείς ανωμαλίες ή νευρομυϊκές παθήσεις, αντιμετωπίζονται χειρουργικά και στις νεαρότερες ηλικίες. Τα σύγχρονα συστήματα σπονδυλοδεσίας επιτρέπουν τη διόρθωση της παραμόρφωσης, με παράλληλη επιμήκυνση της σπονδυλικής στήλης, ενώ το παιδί συνεχίζει να αναπτύσσεται και να ψηλώνει. Αποτέλεσμα είναι τα παιδιά – αλλά και οι οικογένειές τους – να αντιμετωπίζουν με ασφάλεια και να αφήνουν οριστικά πίσω τους ένα δύσκολο πρόβλημα, όπως είναι μια παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης, συνεχίζοντας με μια φυσιολογική ανάπτυξη και ακολουθώντας όλες τις δραστηριότητες των παιδιών της ηλικίας τους.
Η αντιμετώπιση των παραμορφώσεων της σπονδυλικής στήλης των ενηλίκων, ένα πολύ ιδιαίτερο και δύσκολο χειρουργικό πρόβλημα, βασίζεται πλέον στον ακριβή γεωμετρικό τρισδιάστατο προεγχειρητικό σχεδιασμό, με τη βοήθεια υπολογιστικών προγραμμάτων χειρουργικού σχεδιασμού. Με την τεχνική αυτή, σχεδιάζεται με απόλυτη ακρίβεια η χειρουργική επέμβαση, ενώ προκατασκευάζονται και υπάρχουν διαθέσιμα στο χειρουργείο εξατομικευμένα, για τον κάθε διαφορετικό ασθενή, υλικά σπονδυλοδεσίας.
Επιπλέον, με την χρήση της διεγχειρητικής τρισδιάστατης νευροπλοήγησης (ρομποτική χειρουργική της σπονδυλική στήλης), είναι εφικτή η ταχύτατη, με ακρίβεια και ασφάλεια, εμφύτευση των υλικών οστεοσύνθεσης και η πραγματοποίηση ακόμη και των πιο λεπτών χειρουργικών επεμβάσεων, σε όλες τις περιοχές της σπονδυλικής στήλης, από τον αυχένα έως και το ιερό οστό. Η διόρθωση της παραμόρφωσης ελέγχεται διεγχειρητικά και ο χειρουργός έχει τη δυνατότητα επιπλέον τροποποιήσεων την ώρα του χειρουργείου, ώστε να πετύχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Τέλος, η θεραπεία των οστικών μεταστάσεων στη σπονδυλική στήλη με την τεχνική της θερμικής εκτομής με ραδιοσυχνότητες, είναι μια πρωτοποριακή τεχνική μικρής παρεμβατικότητας, που έρχεται να συμπληρώσει κενά ή αδυναμίες, τα οποία εμφανίζει η κλασική ακτινοθεραπευτική προσέγγιση. Μπορεί να εφαρμοσθεί σε όλους τους τύπους των οστικών μεταστάσεων, χωρίς τις πιθανές επιπλοκές της ακτινοθεραπείας (συστηματικές αιματολογικές επιπλοκές, μετακτινική μυελίτιδα ή δερματίτιδα κλπ).
Εφαρμόζεται με διαδερμική τεχνική, για την οποία δεν απαιτείται γενική αναισθησία, ούτε ο ασθενής χρειάζεται να διακόψει προηγουμένως τη φαρμακευτική χημειοθεραπευτική του αγωγή. Αποτέλεσμα αυτού είναι η ταχεία ανταπόκριση στον πόνο (95% των ασθενών αναφέρουν σημαντική ανακούφιση, ήδη από τη δεύτερη εβδομάδα, καθώς και σημαντική μείωση στη χρήση οπιοειδών αναλγητικών), ενώ έχει βρεθεί και σημαντική μείωση στην πιθανότητα επέκτασης της μεταστατικής νόσου. Φυσικά, η θερμική εκτομή του μεταστατικού όγκου μπορεί να συνδυασθεί και με άλλες ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές τεχνικές, όπως κυφοπλαστική ή διαδερμική σπονδυλοδεσία, όπου υπάρχει ανάγκη.
