Το Πανηγύρι του Αγίου Γεωργίου στο Παϊδοχώρι

Ο  Άγιος Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος και Μεγαλομάρτυρας, είναι ένας από τους αγαπημένους και λαοφιλείς Αγίους σε ολόκληρο το χριστιανικό κόσμο. Δεν υπάρχει περιοχή που να μην έχει εξωκλήσι ή εκκλησία αφιερωμένη στη μνήμη του. Θεωρείται προστάτης του Πεζικού και είναι άρρηκτα  συνδεδεμένος με τις παραδόσεις τα, ήθη και τα έθιμα του τόπου μας.
«Άγιε μου Γιώργη αφέντη μου αργυροκαβαλάρη
που σαι ζωσμένος το σπαθί και τ’ αργυρό κοντάρι. 
Τη χάρη και τη δόξα σου ήθελα ν’ αθιβάλω 
για το θεριό που σκότωσες, το δράκο το μεγάλο…»
Ο Άγιος Γεώργιος είναι πολιούχος και προστάτης του Παϊδοχωρίου. Η ιστορία του χωριού είναι συνυφασμένη με την ιστορία του Ιερού ναού, ο οποίος χτίστηκε επί ενετοκρατίας από το Μοναχό Παΐδη, όπως μαρτυρεί αναμνηστική πλάκα θεμελίωσης με ημερομηνία 29-8-1586 ρυθμού Βασιλικής. Ξανακτίστηκε πάνω στα ίδια θεμέλια 8-1-1854 και ο σημερινός ναός μετά την κατεδάφιση του παλαιού ξανακτίστηκε, έγινε βυζαντινού ρυθμού μετά τρούλου. Σχετικά είχαμε γράψει στην αγαπημένη μας εφημερίδα στα Χανιώτικα Νέα στο φύλλο της 22ας Απριλίου 2017.
Η εκκλησία μας τιμά τον Άγιο Γεώργιο, Ανοιξιάτικα και Αναστάσιμα και ψάλλει: «Ανέτειλε το έαρ, δεύτε ευωχηθώμεν, εξέλαμψεν η Ανάστασις, δεύτε ευφρανθώμεν, η  του Αθλοφόρου μνήμη, τους πιστούς φαιδρύνουσα ανεδείχθη, διο φιλέορτη δεύτε μυστικώς αυτήν πανηγυρίσωμεν…»
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στη γειτονιά του Αγίου και θυμάμαι τα πανηγύρια του Αγίου στη μικρή εκκλησία (Δυστυχώς δεν υπάρχει φωτογραφία της εκκλησίας εκείνης). Θυμάμαι και αναπολώ τον τρόπο που γιόρταζε όλο το χωριό, τότε που είχε μεγάλη ζωντάνια, πολλές πολύτεκνες και υπερπολύτεκνες οικογένειες, ζευγάδες και βοσκούς και στα πανηγύρια «πάντα οι πόρτες ήταν ανοιχτές και οι τάβλες των στρωμένες» για να δέχονται τους πανηγυριώτες, δικούς και ξένους, φίλους, κουμπάρους, συγγενείς και συμπεθέρους, από τα κοντινά  και μακρινά χωριά.
Τα πανηγύρια λειτουργούσαν τότε και «ως δανεικά» Πηγαίναμε εμείς στο Νιό Χωριό, που είχαμε πολλούς συγγενείς (από τα Μανουδιανά μέχρι την Αναβρετή) στο πανηγύρι του Αγίου Θωμά και ερχόντουσαν από το Νιό Χωριό στο Παϊδοχώρι στον Άγιο Γεώργιο, πριν ή μετά ανάλογα πότε τύχαινε το πανηγύρι του κάθε χωριού. Το ίδιο συνέβαινε και με τους άλλους χωριανούς και με άλλα χωριά και όλοι οι χωριανοί είχαν πανηγυριώτες ακόμα και εκτός επαρχίας, καθένας τους δικούς του και το χωριό είχε πράγματι εορταστικό – πανηγυρικό χαρακτήρα. Γέμιζε η μικρή εκκλησία και η μεγάλη αυλή της, οι επίτροποι κουνούσαν πανηγυρικά τους κρυστάλλινους πολυελαίους  και οι καμπάνες χτυπούσαν χαρμόσυνα για χάρη του Αγίου.
Πούν’ τα χρόνια εκείνα τα παλιά;;;
Θυμάμαι και αναπολώ τα όμορφα παραδοσιακά πανηγύρια που γινόταν στα καφενεία του χωριού με ολόκληρη «ζυγιά όργανα». Οργανοπαίχτες παραδοσιακοί,  λαϊκοί. Ο Μιχελής με το βιολί απ’ τη Ραμνή, ο Καλατζογιάννης με λαγούτο από τα Πεμόνια, ο Τσαμαντής από τα Καλαμίτσια λύρα, ο Γιαγκουλής από το Βάμο λαγούτο, ο Φρονιμάκης από το Γαβαλοχώρι λύρα, η Ασπασία Παπαδάκη από την Πλάκα λύρα με τον αδελφό της Παύλο Παπαδάκη λαγούτο, ο ανεπανάληπτος Μάρκος Παπαδάκης από τους Κάμπους βιολί, ο Χρήστος Γαρμπιδάκης από τους Κάμπους λαγούτο, ο Μαθιουδάκης Νικολής , βιολί από τα Πεμόνια, ο Γιάννης Σεργάκης από το Δράπανο λύρα, ο Νίκος Κολιακουδάκης από τη Λικοτιναρά λύρα και πολλοί άλλοι.
Όλοι πέρασαν από τα μικρά καφενεία του Παϊδοχωρίου και έπαιξαν στα καφενεία του Φθυμογιώργη (Γ. Πανηγυράκη) και του Μπαρουλάκη Γεωργίου. Τα καφενεία ήταν μικρά σε χωρητικότητα και υπήρχε το αδιαχώρητο. Εφόσον το επέτρεπαν οι καιρικές συνθήκες λειτουργούσε τις απογευματινές ώρες και ο εξωτερικός χώρος. Το βράδυ στην κυριολεξία τα καφενεία ήταν ξετρουλιασμένα.
Μετά το 1952 λειτούργησε και τρίτο καφενείο του Πανηγυράκη Σπύρο, περισσότερο ευρύχωρο και πάλι και τα τρία γέμιζαν  με γλεντζέδες πανηγυριώτες – πανηγυριώτισσες. Όλοι αυτοί οι αγνοί παραδοσιακοί καλλιτέχνες της εποχής εκείνης παίζανε «χωρίς συμφωνίες» και χωρίς να υπολογίζουν   πόσο θα εισπράξουν. Γλεντούσαν και οι ίδιοι και διασκέδαζαν το χωριό και τους πανηγυριώτες.
Το ίδιο και οι παραδοσιακοί καφετζήδες δεν τα οικονομούσαν με τα κεράσματα «της μιας γαζόζας στα τέσσερα ή στα έξι» τις οποίες τα αδέλφια Μπουρμπονικολής-Μπουρμποστελής-Μπουρμπογιάννης κουβαλούσαν και τη νύχτα με τους γαϊδάρους, γαζόζες, λεμονάδες και μπυράλ.
Πού ναι τα χρόνια εκείνα τα παλιά;;
Το μεγαλύτερο πανηγύρι του Αγίου Γεωργίου που θυμάμαι για το χωριό, ίσως ήταν και το τελευταίο, ήταν στις 23 Απριλίου 1957. Έγινε σε υπαίθριο χώρο εκεί που σήμερα είναι κτισμένο το σπίτι του Αλέκο Πετακάκη. Οργανωτές οι νέοι του χωριού και ήταν πολλοί τότε. Οργανοπαίχτες τα αδέρφια Ροζάκια, Αποκορωνιώτες. Έμεναν στα Χανιά. Πανηγύρι από το απόγευμα, πολλοί νέοι, πολύ κέφι, πολύς χορός, σιγανά, χανιώτικα συρτά, πεντοζάλια, καλαματιανά κ.λπ.
Πουν’ τα χρόνια εκείνα τα παλιά; Πουν’ οι καφετζήδες οι παλιοί και οι απλοί γνήσιοι παραδοσιακοί οργανοπαίχτες καλλιτέχνες,  χορευτές;;  Τώρα όλοι έχουνε ξεσαλώσει που λένε.
Ας θεωρηθεί η αναφορά μου αυτή ένα μνημόσυνο για όσους έχουν φύγει για το άλλο ημισφαίριο της ζωής. Να έχουμε υγεία χρόνια πολλά να τους αναθιβάλλουμε.