Είχε προηγηθεί στο χωριό ο αφοπλισμός του Τάγματος Παπαγιαννάκη από τον ΕΛ.ΑΣ. στις 25 του Μάρτη 1944 και η μεγάλη γιορτή το Πάσχα, τον Απρίλη, πάλι με τη συμμετοχή όλου του ΕΛ.ΑΣ. του Ν. Χανίων και Ρεθύμνης. Λίγες μέρες μετά:
Στσ’ 7 του Μάη ήτανε
που ’χαμε πανηγύρι,
γλέντι γερό στελιώσανε
στ’ Αγίου το χατίρι.
Καλογερή το μαγαζί,
γλέντι είχαμε μεγάλο,
και ένας νιός εχόρευε,
απού δεν είχαμ’ άλλο….
Εόρταζ’ ούλο το χωριό
με ανοιχτές τσοι πόρτες,
μα φέρανε τσοι Γερμανούς,
οι σκύλοι, οι προδότες…..
Ως άκουσε οι Γερμανοί,
πετάτ’ από την πόρτα,
τα πολυβόλα του κεντούν,
μα δεν τον εσκοτώσαν.
Μα ήτανε κι άλλοι Γερμανοί, κεντούν τα πολυβόλα
και παίρνει τσοι, στη κεφαλή, διάλε αυτή την ώρα….
Και είχε αρραβωνιαστεί με μια Παπαδοπούλα,
μα φάγανε ν το οι Γερμανοί, και έχασε τα ούλα.
(αποσπάσματα από δημοτικό άσμα)
Θρασύβουλος Εμμ. Ποντικάκης, από τα αθώα θύματα του μοιραίου πλοίου «ΔΑΝΑΗΣ», μαζί με του Εβραίους των Χανίων, κλπους.
…διαταγή εδόθηκε
από το στρατηγείο,
να πάνε ούλοι στην Αγυιά,
εκεί ‘ναι το σφαγείο…
…τον Ποντικοθρασύβουλο φωνάξαν να πορίσει,
ένας προδότης φώναξε οπίσω να γυρίσει…
…εις το παπόρι βάλα τσοι, εκλείσα τσοι στ’ αμπάρια,
στη θάλασσα τσοι πνίξανε, τσοι φάγανε τα ψάρια…
(αποσπάσματα από δημοτικό άσμα)
Γεώργ. Εμμ. Ποντικάκης. Από τους πλέον καταζητούμενους στην Κρήτη κατά τη Γερμανική Κατοχή, μαζί με τους Κυανίδη, Χάλαρη, Γαβρ. Παπαδάκη, Πετράκη, Τσαμαντή, κλπους. Όταν κάποια στιγμή μπήκε στα Χανιά και τον είδε συνεργάτης των ΝΑΖΙ, όλος ο Γερμανικός στρατός ξεχύθηκε στην πόλη, αλλά κατάφερε και τους ξέφυγε. Όταν στις 20/7/1944 εφονεύθει σε βεντέτα, οι Γερμανοί για να βεβαιωθούν τον ξέθαψαν και τον φωτογράφισαν, ενώ περιπολούσε στην περιοχή Γερμανικό αεροπλάνο.
Υ.Γ.
Το υλικό είναι από τα βιβλία μου και όστις επιθυμεί μπορεί να το αναπαραγάγει, με το ονοματεπώνυμο του διενεργήσαντος την ιστορικήν έρευνα.